Ludwig van Beethoven

Ludwig van Beethoven (Bonn, 16 december 1770 – Weenn, 26 meart 1827) was nen Duutsen muziekskriewer.

Leawn

Bonn (1770-1792)

Ludwig van Beethoven was ne zönne van n Rijnlaandsen zanger Johann van Beethoven en den zinne vrouwe Magdalena Keverich. Zin grotvaa köm oet Mecheln en köm in Bonn te wonn. Doarumme hef hee t Nederlaandse "van" in zinn achternaam.

Zin vaa probeerdn van um n woonderwich te maakn net as det met Mozart gung, toew at hee moarkn det Ludwig slim muzikaal was. Ludwig har nen zwoarn jeugnd, met völle oarmood en nen vaa den't völle dreunk. Mangs as den in thoes köm met kunnigheaid of aandere gäste, haaldn hee Ludwig middeln in n nacht oet berre um vuur öar piano te spöln. Zo wör Ludwig n soomber meanske, mear ook eenn den't mangs ook duur zin oetgoande karakter onmeundig skik kon maakn.

Van 1777 töt 1781 gung Ludwig noar n Tirocinium, ne leagere skoole woer as Latien eleard wör. In 1779 nöm hee les bie Christian Gottlob Neefe, nen hoforganist, den as um kunnig deed wordn met Bach, Haydn en Mozart. Toew as hee 11 joar oold was keandn hee Das Wohltemperierte Klavier van Bach al oet n kop en skreef hee zinne eegne stuks. Toew at hee 12 joar was kon hee al invaln vuur Neefe as organist en kapelmeaister. In 1781 gung hee met zin moo noar Rotterdam. n Spölkammeröadjen zea van um det hee n todderig kearlken was. Noar t gymnasium gung hee neet hen, en wieters kreeg hee ook gin oonderricht mear. Alle tied wör in de muziek estökn.

De jonge joarn van Ludwig beent oardig good beskreewn in n haandskrift wat t gezin Fischer noaleut, dee at vanof 1776 in t zelfde hoes as de Van Beethovens woondn. Ook toew as hee wat eulder was, was hee vake nog nen todderigen. Caecilia, ene van de dochters van Fischer, zea um: "Wat bi'j toch nen todderigen. Zorget is wat better vuur oewzelf." Ludwig antwoordn: "Wat he'k dr an o'k n hearskop worde of neet, gin meanske zut mie."

As nen volwasnen kearl kreeg hee vake makkelik verskel en kon mangs onmeundig krang wean, ook teegn zinne kammeröa. Mear hee woarkn dan onmeundig hart um zinne verlöarne vreandskopn wier terugge te winn. Later, noa 1801, wör hee al mear krang, umdet hee vernemn kon at hee doof begun te wordn. Ook klaagn hee regelmoatig oawer zinne vertearige. Later wör wal es an enömn det zinne slechte buujn te maakn hadn met nen kuurndoarm, den as al slimmer wör duur zin zwoare gemood. Doarnöast wör noa zin stoarvn bie ne liekschouwige ne leawerkwoale vaste steeld, den as wellich met völle draank te maakn hef. Ondaanks al dee kwoaln bleef hee muziek skriewn töt n poar deage vuurdet hee oet de tied köm.