Krante

Een krante is een regelmaotig verschienende edrokken uutgave, waorin niejs op-eneumen wonnen.

Vake wonnen 't woord krante gebruuk as veur een dagblad. Dit is eigenlijks verkeerd. Zoas de naam al angeef verschient een dagblad elke dag (mit uutzundering van zundag), terwiel pertie kranten minder vake verschienen. Elk dagblad is dus oek een krante, mar neet elke krante is een dagblad.

Der wonnen altied onderscheid emaak tussen algemene kranten en especialiseren kranten. De meeste dagblaojen bin een veurbeeld van de eerste soorte, kranten as Cobouw en 't 'Agrarisch Dagblad' bin veurbeelden van de tweede soorte.

Sommigen van de dagblaojen dee-w vandage de dag tegenkoemen bin as krante begunnen. In de naam is dit soms nog weerumme te lezen. Een veurbeeld hiervan is de Leeuwarder Courant; op 29 juli 1752 veur 't eers verschenen as Leeuwarder Saturdagse Courant.

De Telegraaf en dagblad De Twentsche Courant Tubantia verschienen wel op zundag.

Een veurbeeld van een krante dee neet as dagblad verschient is Le Monde Diplomatique, dee maondelijks verschient.

Nederlaand hef vuuf laandelijke mannenblaojen (De Telegraaf, de Volkskrant, Algemeen Dagblad, Trouw en nrc.next) en twee laandelijke avendblaojen (Het Parool en NRC Handelsblad). Disse kranten richen zich veural op 't wessen van 't laand.

Nedersaksisch

Achterhooks: krante
Drèents:
- kraant (ZOZ, VK, MD)
- kraante (ZWD, ZOV, MD, VK)
- krante (ZOV)
- kraande (VK)
Graafschopper Platt: kraunte (Platduutse schriefwieze Krânte)
Grunnegs: kraande, kraant(e), tieden of nijsblad
Stellingwarfs: kraante
Tweants: kraante
Veluws: krant(e) of kraant(e)

Anhalings

Het stun in de kraant
Het stun in de kraant
Dat Sol hef zien pilo verbraand
En daor is niks van waor
En daor is niks van waor
Want Sol hef zien pilo weer klaor

Drèents varsien uut Rolde (een piloboks har een haalflinnen, haalfkatoenen weefsel)

Teleurgesteld is misschien ok weer niet 't goede woord
Want soms kan 't ok wel 's hiel lachwekkend wezen
A'j toch alle morgens over weet ik wat veur blunders in de kraante lezen

Drèents; uut 't lied Niks is zoas 't lek, op de gelieknamige cd (1997) van Skik.