Gebruker:Ujanairi/warksteade voagels

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy

De sydenstaert (Bombycilla garrulus) is en voagel, dee binnen de oordening Passeriformes de familen van de sydenstaerten (Bombycillidae) tohöyrt.

Kenteykens[bewark | bronkode bewarken]

Kyk up de gealen un witten partyen an de vlünkenspitsen.

Med syn 18–21 cm het de sydenstaert üm un by de grötde van en sprey un is kompakt bouwd med en grouten kop. Licht wedderkennen kan eyn den sydenstaert an syn upvallen hårtop un de beigerosa klöör. Karakteristisk sint ouk de swarten plakkens üm de ougen un an dat kin, jüst so as dat swart-wit-geal-roude munster an de spitsen van vlünken un staert.[1]

Vorspreyding un leavensgebeed[bewark | bronkode bewarken]

Vorspreyding van den sydenstaert

Bröden deit disse voagelspecies in de noordensten deylen van Eurasien un noordwesten Noordamerika, wårvan de euraaske subspecies den weatenskopliken name B.g. garrulus drigt un de noordwestamerikaanske den name B.g. pallidiceps . De sydenstaert is en deyltrekker, wat bedüüdt, dat de populatioon deylwyse wintertyds nå süden hen trekt, man deylwyse in dat bröödgebeed blivt. Dat trekkend hangt stark af van de togänglikheid nå wisse beiensoorten, sünderlik van den kwitsenboum (Sorbus aucuparia), in de brööd- un trekgebeden.[2] Ouk in dat sassiske språkgebeed is de sydenstaert medto wintertyds as invasioons- or dwaalgast to bemöten.

Vöärtrekkingswyse leavt de sydenstaert in nadelhölter, man ünder de trektyd höldt dee sik ouk in parks, gaardens un ander minsklike ümgeavings up.[3]

Leavenswyse[bewark | bronkode bewarken]

As vödelse prefereert de sydenstaert beien, såd un rüggraatslouse deerten. [4] Blangen kwitsen vrit hee ouk machandelbeien un beien van gaardenstrüker. Dårby warkt syn leaver so effektiv, dat hee anskynlik ouk van öäverrype beien ni duun wardt. [5] Dat sydenstaerten van öäverrype beien duun wardet, is wul eyr en urbane legende. Weatenskoplik het sik dat betto noch ni bewysen låten.[6]

Syn nest bouwt de sydenstaert in de telgens van junge nadelböyme as dannen un vüren. Twüsken meimånd un junimånd wardet 4–6 eier legd, dee dat wyven üm un by en twey weakens tyd bebröden deit. Achteran voderet de ölderen ear jungens 20–25 dage, dårvan 15–17 in dat nest.[7]

Referensen[bewark | bronkode bewarken]

  1. L. Svensson (2017, andra reviderade upplagan). Fågelguiden – Europas och Medelhavsområdets fåglar i fält. Bonnier Fakta
  2. T. Solonen, A. Lehikoinen & E. Lammi (2010). Uudenmaan linnusto. Helsingin Seudun Lintutieteellinen Yhdistys – Helsingforstraktens Ornitologiska Förening Tringa ry/rf
  3. P. Koskimies (2019). Linnut – Lajiopas. readme.fi
  4. LuontoPortti: Tilhi
  5. P. Koskimies (2019). Linnut – Lajiopas. readme.fi
  6. J. Korteniemi (2016). Syksyn taikaa: Humaltuvatko tilhet pihlajanmarjoista? Tiedetuubi
  7. P. Koskimies (2019). Linnut – Lajiopas. readme.fi