Dollert

De Dollert of Dullert (bienoam: Ol Tjoard; Nederlaands: Dollard) is n zeeaarm, onderdail van t Waddenzee, op t grènzgebied van Nederlaand en Duutslaand. De revier de Ems mondt hier ien oet en stroomt doarnoa deur noar de Noordzee. De Dollert is om en bie 100 km² groot. De Oostfraise stad Emden ligt der ten noorden van en de Grunnegse stad Delfziel ligt n klaine 9 km te westen van de Dollert. t Getaaienverschil ken oplopen tot 3 meter tou. De Dollert is tegenswoordeg n groot natuurgebied woar geregeld excursies noar tou organiseerd worden.

Ontstoan

De Dollert is ontstoan deurdat t Grunneger gebied t Reiderlaand overspuild wuir deur hoogwoater van t Ems. Dit kwam deur n drijtel störmvlodden. t Belaankriekste was de Marcellusvlod. In welk joartel dit stee von, is nait dudelk. De joartellen 1219, 1277, 1287, 1299, 1361 en 1362 worden nuimd as meugelke joartellen van ontstoan. Doch wuiren grode dailen wel beschaarmd deur wierden of dieken. Hierdeur bleven wat lougen bewoard. Dou ien 1413 n aantel dieken vernaggeld wuiren deur de stried tuzzen Schieringers en Vetkopers, lag t Reiderlaand open veur t woater. Sunt dou lag t Reiderlaand open veur t hoge woater en wuir t dus ook gehail overstroomd. Ien 1520 beriekte de Dollert zien grootste oppervlak. Hai rekde dou tot aan Winschoot en Bennewold. De Blaauwe stad is legen op dit gedailte woar de Dollert dou lag.

Grunnegs verhoaltje

Der gait n ook n verhoaltje over t ontstoan van de Dollert:

Hou de Dollard ontstoan was

Laank, laank leden was de Ems nog nait zo boorde groot as dat e nou is. En de Dollert? Dij beston dou nog nait. Bie ain boerenploatske ien Termunten, nait wied bie de zee vot, har de boer ain woaterput. Elke dag huil e der n prot woater oet. Moar op ain morn huil e de emmer der oet en ondekte hai dat der ain heern ien zien woater zwom. Hai wos nait wat e zag, hou kon n zeevisk nou ien n zuitwoaterput terecht kommen wezen? Hai prakkezeerde mor roak en op ain duur was e der achter. Dit mout ain taiken van hogerhaand wezen. Het het nait laank meer duurt of het woater kwam over de dieken hin en kilometers laand en tientallen dorpkes wuiren overspuild deur het zolle woater. De Dollert was ontstoan.

Commons: Dollert - plaatjes, filmkes en/of gelüüdsbestanden.