Naar inhoud springen

Brielle

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy
Gemaente Brielle
Vlagge van de gemeante Brielle Waopn van de gemeante Brielle
(Vlagge van Brielle) (Waopen van Brielle)
Lokatie van de gemeante Brielle
Lokatie van de gemeante Brielle
Informasie
Proveensie Zuud-Hollaand Zuud-Hollaand
Heufdplaatse Brielle
Geografie en bevolking
Öppervlakte
 - Laand
 - Water
31,12 km²
27,49 km²
3,63 km²
Inwonners
Bevolkingsdichtheid
16.004 (1 juli 2007)
582 inw./km²
Koordinaten 51° 53′ N, 4° 11′ O

Aoverig
Belangrieke verkeersaoders N15
Netnummer 0181
Postkode 3230 - 3235
Offisiële webstie www.brielle.nl

Brielle vrögger Den Briel, is ne stad en vroggere gemeente in de Nederlandse previnsie Zuud-Hollaand, elaegen op et eilaand Voorne en besteet uut 31,32 km² oppervlaak woarvan 3,71 km² water is. Noast de stad Brielle zelf umvat de gemeente ok de darpen Veerpolders en Zwartenwoal. Brielle zelf hef ruum 9.000 inwonners.

Brielle is ne olde stad; den name geet terugge noar et Keltiese weurd brogilo ('in-eslotten gebeed, jachtgebeed') en uut de oldste geskriften blik dat de plaatse van vandage 'den ni-jen Briel' is. 'Den olden Briel' mot argens aanders op et eilaand Voorne elaegen hebben. Lange tied was de stad den stool van den Graaf van Voorne, totdat dizze heerlekheid in 1371 bi-j Hollaand edoan wodden. Brielle had zien eigen haavn en dref handel mit et Oostzee-gebeed, mit name Danzig en de Baltiese stoaten. De stad had zelfs nen eigen factori-je in Zweden.

In 1572 wodden de stad in-enommen deur de Geuzen onder leiding van Lumey en Bloys van Treslong, woarbi-j den veerman Koppelstock nen belangrieken rol spölden. De inname van Den Briel wödt algemeen ezene as et eigenleke begin van den opstaand teggen Filips II. Dit histories feit wöd ieder joar op 1 april evierd. Skoolkinder onthold dit feit mit den zinne:

"Op 1 april verloor Alva ziene brille" (eurspr. "Op 1 april verloor Alva Den Briel")

Tiedens den toostaand in 1572 vermoordden de calvinistiese Watergeuzen op gruweleke wieze 19 kattelieke geesteleken uut et veroaverde Gorkem, de heilige Marteloaren van Gorkem. Vanof dee tied is Brielle ok ne Christeleke bedevoartsplaatse veur Nederlaandse kattelieken.

In 1585 wöd Brielle Engels bezit: könningin Elisabeth verkreg et, saomen mit Vlissingen, in onderpand in ruul veur 5000 soldoaten dee-t de Nederlaanden heelpen in den stried teggen Spanje. In 1616 kwamen dizze gebeeden trög bi-j Nederlaand.

Bezeensweerdig

[bewark | bronkode bewarken]
  • De stad hef nog altied eure olde vestingwarken.
  • Grootn of St. Catharienekarke. Dizze karke was in opzet de grootsten karke van Hollaand, moar is nooit of-ebouwd. Den bouw begun in 1417. In 1456 was der nen grootn braand en in 1482 raken het geld op en heelden ze op met bouwen.
  • Het Rooms-katholeeke heiligdom van de Marteloaren van Gorkem, bouwd rundumme en op de plaatse van de turfschoppe woar de marteloaren deur de prottestantse Geuzen opgehangen en edood wodden um eur katteliek geleuf.
  • Völle monumentale huze in et centrum van Brielle, woaronder et Arsenoal uut 1708.
  • Histories Museum Den Briel
  • Olde Stadhoes (museum)
  • Mölle 't Vleegent Hert
  • Brielsen Meer (veurhen Brielsen Moas)

Uutgoande verwiezingen

[bewark | bronkode bewarken]