Budapest
Budapest is de höyvdstad van Hongarye. Med souwat 1,8 miljoon inwoaners up ne strekke van 525 veerkante kilometer is et ouk de drokstbevolkede stad van et land, de up acht nå grötste stad van de EU un de up eyn nå grötste stad an de Donau. Et is deyl van en grötter verstädeliked gebeed van 7626 kilometer in et veerkant, wåras by mekander sou'n 3,3 miljoon lüde woanet. Van de heyle hongaarske bevolking woanet 33% in Budapest.
Et verhaal van Budapest begint as ne vrogge keltiske neadersetting ummebouwd wördt töt de romeinske stad Aquincum, de höyvdstad van Laegpannonie. Achter in de neagende eywe trekket de hongaren et gebeed binnen, mär in 1241 en 1242 klappert dår de mongolen oaverhen. Et weader upebouwde Buda wördt eyne van de vöärnaamste steades vöär den upkumst van de humanistiske denkbealden vanuut de Rennaissance teagen de 15. eywe. Nå de Veldslag van Mohács van 1526 valt de stad 150 jår under et Ottomaanske Ryk. Nå et weader torügge nemmen van Buda in 1686 kent de strekke vannys ne tyd van vöärspood. Up den 17. november 1873 wordet Buda, Óbuda un Pest samenevoogd under de name Budapest. Van et Oustenryks-Hongaarske Ryk is et eyne van de beide höyvdstäden. Dat Ryk valt uut mekander nå 1918, as den Eyrsten Wearldoorlog afeloupen is. De Hongaarske Revoluty van 1848, de Slag um Budapest (1945) un de Hongaarske Revoluty van 1956 spöllet sik groutendeyls af in Budapest.
Buddapest is ne wearldstad dee et good düt up et gebeed van handel, geldsaken, media, kunst, mode, undersöök, technology, underwys un vermaak. As Hongarye's distrikt vöär geldsaken sit in Budapest ouk et höyvdkantoor van et Europääske Instituut vöär Innovaty un Technology, et Europääske Politykollege un et eyrste butenlandske kantoor van et Chinääske Bureau vöär Investeringsanjacht. Meyr as 40 höygere skolen un universiteiten sittet in Budapest, sou as Eötvös Loránd University, Corvinus University, Semmelweis University, Universiteit vöär Veyartsen un de Budapestse Universiteit vöär Technology un Ekonomy.
Seyd 1896 hevt Budapest nen metro, wåras jårliks 1,27 miljoon lüde med medvöret. Et Tramnetwark Budapest vervoort alle dage 1,08 reisigers.
Et stadsmidden van Budapest langs de Donau steyt up de Wearldarvgoodlyste van UNESCO. Dårunder vallet verskeidene monumenten van klassike architektuur, sou as et hongaarske parlement un et Budakasteel. De stad hevt ouk noch 80 geotermiske brunnen, et grötste thermiske watergrottenstelsel, de up eyn nå grötste synagoge en et dardegrötste parlementsgebouw van de wearld. Alle jåren trekket de stad sou'n 12 miljoon besökers van oaver de heyle wearld.