Naar inhoud springen

Blaankenbarg

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy
(döärstüürd vanaf "Blankenberge")
Kiekt veur aandere betiekenissen op Blaankenbarg (döärverwyssyde).
Blaankenbarg mit op de veurgrond de pier

Blaankenbarg (West-Vlaams: Blanknberge; Nederlaands: Blankenberge) is een stad an de Noordzeekust in de Belgische pervincie West-Vlaandern. De gemiente had in 2019 zo'n 20.400 inwoners. Wat 't antal toeristen en hotelreserverings anbelangt, is Blaankenbarg ien van de belangriekste badplaatsen van België.

Der is een bried strand mit zeediek en boulevard. Ten oosten van de stad hej de netuurgebieden de Zeebos en De Fonteintjes; in 't zuden netuurgebied de Uutkarkse Polder. Beziens- en bezuukweerdigheden bint onder meer de Sunte-Rochuskarke, de Sunt-Antonius-Abtkarke, 't Karmelietessenklooster, 't olde stadhuus van rond 1680 in Vlaamse renaissancestiel, 't Sea Life Centre Blankenberge, 't Belle Epoque Centrum en 't Huisje van Majutte, ien van de twee aoverblievende vissershuusies.

Geschiedenis

[bewark | bronkode bewarken]

Vissersplaatse

[bewark | bronkode bewarken]
't Huisje van Majutte, ien van de twee aoverblievende vissershuusies, as monument bescharmd

Blaankenbarg was van oorsprong een vissersgemienschop tussen de Oostdiek (de hudige Hoogstraote) en de Westdiek (de hudige Weststraote). Dizze dieken bint rond 1100 nao Chr. anelegd. In 1270 scheidde Blaankenbarg heur of van de parochie Uutkarke en kreeg stadsrechten van gravin Margareta van Constantinopel. De vloot bestund in de 13de ieuw uut meer as zestig vaartugen. Al in 1337 wördt der een vuurtoren enuumd, die oosterd op stund. Vanof 1418 haj alle jaoren de "zeezegening" deur een priester.

In de 15de ieuw kwaamp der in de buurte van de vuurtoren een anlegvlonder veur de grote herinkschepen. Begun 16de ieuw scheidden ze dermit uut dit vlonder te gebruken. In 1526 wördden der een neie, stienen vuurtoren ebouwd. De Blaankenbarger visschers stapten aover op platbaomde schuten, die op 't strand anlegden. Uut de late 18de ieuw stamt een verzuukschrift an "Maria-Theresia Keyserinne en Koninginne door de Visscherye van Blankenberge om een bassin, schuylplaetse ofte mouille te accorderen voor de schuyten." 't Duurde aans töt 1871 veurdet der een havengeul egraven wördden mit een holten staketsel derlanges.

End 19de ieuw wördden de platte schuten vervöngen deur kielschepen, die meer diepgaank hadden. Nao de Eerste Wereldoorlog prakkezeerden ze aover een neie haven, mar daor was veureerst de centerije niet veur. Baovendien gunk de visserije in Blaankenbarg tiedens 't interbellum staorig op zien retour. Waren der in 1925 nog 51 vaartugen, in 1939 bestund de vloot uut 19 boten.

't Blaankenbarger strand in 1900

Al in de eerste helfte van de 18de ieuw kwamen der toeristen hen Blaankenbarg. De Brogse stienweg wördden in 1723 anelegd en zörgde veur zowal een gruiende uutvoer van vis as een gemakkelkere verbiending veur volk uut Brogge det een daggien an zee wol verbrengen. Badtoerisme haj toen nog niet; det kwaamp op onder invloed van 't Engelse toerisme in de 19de ieuw. De eerste badcabines kooj in 1838 an 't strand treffen. Kört dernao wördden der een holten zeediek anelegd en verschenen de eerste hotels. 't indrokwekkende Casino Kursaal wördden in 1859 ebouwd.

In 1963 gunk de spoorlien Heist - Brogge lös, mit een halte in Blaankenbarg. Det maakte de stad veule beter beriekber veur toeristen, die eerder allend mit koetsen aover straoten van kienderheufies of aover zee in Blaankenbarg kunden komen. Op 't end van de 19de ieuw was de zeediek volebouwd en kwaamp der een gietiezern pier. 't Toenemende toerisme bracht wark en walvaort naor de stad en 't inwonertal gruide stark. In de jaoren dartig wördden de gietiezern pier vervöngen deur een betonnen pier en kwaamp der op de plaatse van 't olde casino een nei casino in art-decostiel.

Tweede Wereldoorlog

[bewark | bronkode bewarken]

De Duutse bezetter brak een diel van de Blaankenbarger kustbebouwing of veur de anleg van de Atlantikwall. Der vunden geallieerde bombardementen plaatse, onder meer op de Zeediek en de Grote Mark. De villa's en hotels an de zeediek wördden in de oorlog haoste kats vernield. In 1944 wördden de haven deur de Duutsers verrineweerd, waordeur der nao de Tweede Wereldoorlog gien visserije meer was. Op 9 september 1944 wördden Blaankenbarg bevrijd deur de Manitoba Dragoons onder Eric James. Alle jaoren herdenkt ze de bevrijding op de eerstvolgende zaoterdagnommerdag mit een plechtigheid en een harmonieorkest op 't Manitobaplein.

In 1950 hebt ze de hudige vuurtoren lös edaone. Vief jaor daornao wördden de havengeul uutebaggerd en kwaamp der een jachthaven veur de pleziervaort, die meermaols vergroot is.

Nao de oorlog

[bewark | bronkode bewarken]
De jachthaven en nao-oorlogse hoogbouw

Bij de heropbouw waren kwaliteit en degelijkheid belangrieker as hoe nuver of 't spul deruutzag. De toeristen kwamen al rap weerumme. Mit de democratisering van 't toerisme kwaamp der een aander pebliek. 't Dikke volk gunk meer hen Knokke en De Haan, intied det de Belgische middenklasse hen Blaankenbarg trök. Daorumme maakten elitaire hotels zoas 't Hôtel des Bains en 't Hôtel des Familles in de jaoren vieftig plaatse veur appartementsgebouwen. Nog alle zomers nemp 't antal inwoners exponentieel toe. Ok de infrastructuur umme toeristen op te vangen blif uutdijen.

't Dörp Uutkarke gunk in 1971 bestuurlijk in de maande mit Blaankenbarg, daor as 't ok an vastebouwd raakte. Vandage de dag bestiet Blaankenbarge uut de dielgemientes Blaankenbarge en Uutkarke.

Kiekt ok bij

[bewark | bronkode bewarken]

Uutgaonde verwiezings

[bewark | bronkode bewarken]


Wikimedia Commons Commons: Blaankenbarg - plaatjes, filmkes en/of gelüüdsbestanden.
Dit artikel is eschreven in 't Zuudwest-Drèents.