Bearendina Hertgers

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy

Bearendina Hertgers (Eul 1724, estörven noa 21 december 1748), was n melkmeaken wat ter dood veroordeeld was vuur keendermoord. Hee was ne dochter van Jan Hertgers en Gerritje van de Brasse. Of Bearendina zelf etrouwd is, is nit bekeand. Hee har sowieso één zuster.

Hee woarken as melkmeaken en als hulpe in t hoes bie verskeaidene boeren. Um 1744 köm he bie t koppel Zijthoff in de boerskop Weddehoon. Volgens disse leu was Bearendina ne weelde flöaite, den t anlea met Hanneuwerse soldoaten. Um niej joar 1747/48 mut he zwanger wean eraakt. Later wees he n soldoat Christoffer Jordaan an as de vaa, den at doarop zinne trouwbelofte nit noaköm. Mei 1748 köm Bearendina an t woark bie de femilie Rekers in Bokel. Tegenoawer iederene, ook öare moo en zuster, ontkeanden he det he zwanger zol wean.

's Nachtes van 5 op 6 oktober 1748 bevöl Bearendina Hertgers in t geheim en zoonder hulpe van aandere leu van nen kleainen. t Is nit dudelik of t vuur, gedoerende of noa de bevalling estörven is. Twee deage verskeul he t dode keend, tötdet vrouwe Rekers t keend veund. Op 9 oktober wör Bearendina verheurd op t stadhoes van Eanske. n Doktersrapport kon nit helpen bie t bepoalen van t stoarvenstiedstip, mear verteelden der wal bie det n kleainen ne in-edrokte käjje* har, wat volgens de gelearden te daanken was an de egenhaandige verlössing.

Bearendina Hertgers wör op eslötten in t kasjot oonder t stadhoes van Oldenzel. Vief heurzittings heuld he vol det t keend dood geboren was. Toew at de rechters met pieniging dreaigden, köm de woarheaid vuur n droad: hee har t keend edoodt, umdet he 'zik skaamden vuur de leu' (Schlüter, 121). Ze veroordeelden um töt de dood an n worgpoal. t Zol op n 21sten december oet evoerd worden. 's Nachtes van 19 op 20 december probeerden n antal as börgers verklede soldoaten um te helpen oontkommen, mear det mislukten. Zoo wör Bearendina Hertgers oeteandelik met gebeundene haande op ne koare noar t skavot ejag. Oonderweg wörden ze oawervöllen duur n koppel soldoaten, dee't de koare umsingelden, öare bewakers de woapens ofnömmen, en Bearendina metnömmen. Doarnoa dwungen ze nen boer um Bearendina tegen betaling met ne koare de Duutse greanze oawer te brengen. Op dezelfde manere regelden ze doar n peard vuur um. Van doaroet gung t noar kasteel Ravenshorst in Gronau. Töt zovear wet t Oldenzelse besteur wat der met Bearendina ebuurd is. Doarnoa is der niks mear van um vernömmen.

In Tweante is t verhaal nog laank van moond töt moond oawer edreagen. Op 15 september 2007 kreeg t verhaal n niej leawen toew at bie RTV Oost de dokumenteare van Arno Kranenborg ingung: "De weg naar Berendina Hertgers".[1]

Reffereansies[bewark | bronkode bewarken]

  1. Instituut voor Nederlandse geschiedenis

Oetgoande verbeendiges[bewark | bronkode bewarken]

Bronnen / wellen:
  • H. Boom, Mijne reis-portefeuille of Omzwervingen door Overijssel, in het najaar 1846 (Zwolle 1847) 154-156.
  • J.G. Geerdink, Kroniek van De Lutte (800-1875) (Oldenzaal 1945) 91.
  • Dick Schlüter, Met den koorde of door het zwaard. Criminele rechtspraak, dood- en lijfstraffen in Twente vanaf de middeleeuwen (Oldenzaal 1994) 116-125, 194-195.
  • Rob Kupers, Op weg naar de galg (Enschede 1997) (roman)