Naar inhoud springen

Athene

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy
(döärstüürd vanaf "Athene (stad)")
Kiek op Athene
Athena, de schutsgodin van Athene (in 't Nationaal Archeologisch Museum)

Athene (Grieks: Αθήνα, Athína) is de heufdstad en grootste stad van Griekenlaand. 't Is ien van de oldste steden ter wereld waor nog aldeur volk woont, mit een beschreven geschiedenis van meer as 3400 jaor. De vrogste mèenselijke bewoning giet terogge naor argens tussen 't elfde en 't zeuvende millennium veur Chr.

't Klassieke Athene

[bewark | bronkode bewarken]

't Klassieke Athene was een machtige Griekse stadstaot. 't Was een centrum van de keunsten, de wetenschop en de filosofie; ie vunden der Plato zien Akkedemie en Aristoteles zien Lyceum. De stad wördt algemien aneduud as de wiege van de westerse beschaving en de plekke waor de democratie ontstaon is. Cultureel en politiek hef Athene een grote invloed uutefoefend op Europa en daorbuten.

Athene vandage de dag

[bewark | bronkode bewarken]

In de hudige tied is Athene een kosmopolitische metropool en 't middelpunt van 't politieke, economische, financiële, industriële, maritieme en culturele lèven van 't laand. In 2021 woonden der meer as dreiënhalf miljoen mèensen in de metropoolregio Athene, roem een darde van de Griekse bevolking.

Athene is ien van de grootste economische centra in Zuudoost-Europa en hef een fikse financiële sector. 't Globalization and World Cities Research Network hef de stad anemarkt as een beta-wereldstad. De haven van Athene, Piraeus, is de grootste passagiershaven van Europa en de op ien nao grootste van de wereld.

't Arfgoed van 't olde Griekenlaand is nog dudelijk te zien in monumenten en keunstwarken in de stad. 't Bekendste monument is 't Parthenon, een tempel die ewijd was an de godin Athena, op de Akropolis van Athene, een taofelbarg in de stad. De Akropolis en 't middelieuwse Klooster van Dafni staot op de Wereldarfgoedlieste van de UNESCO. Ok bint der Romeinse en Byzantiense monumenten en een kleiner antal Ottomaanse monumenten.

Uut de tied sinds Athene in 1834 de heufdstad van 't onofhaankelijke Griekenlaand wördden stamt 't Griekse Parlement in 't Olde Keuninklijke Paleis, de Nationale Bibliotheek van Griekenlaand, de Universiteit van Athene en de Akkedemie van Athene. 't Nationaal Archeologisch Museum harbargt de grootste verzameling antiquiteiten uut 't olde Griekenlaand. In 1896 wördden in Athene de eerste moderne Olympische Speulen eholden. In 2004 vunden der vanneis de Zomerspeulen plaatse.

Dit artikel is eschreven in 't Zuudwest-Drèents.