Naar inhoud springen

Aenesidemus

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy

Aenesidemus was nen greeksken pyrrhonistisken wysgeyr, geboren in Knossos up Kreta. Hee leavden in et eyrste jårhunderd vöär Kristus, dea lesgeaven in Alexandrie en wör kört nå et starven van Cicero bekend. Volgens Photius was hee lid van Plato's Akademy, mär wör hee et uneyns med de leyre dår, wårnå hee oavergüng up et pyrrhonisme. Diogenes Laërtius meynt at der ne unafbröäkene lyne van pyrrhonistiske leyraren is.

Hee is rechtevoord vöäral bekend üm syne Teen Tropen van Aenesidemus.

Van syn leaven is weinig bekend, mär Aenesidemus syn bekendste wark, de Pyrrhoneia, dröög hee up an Lucius Aelius Tubero. Dat was nen måt van Cicero en lid van Plato's Akademy, den as Photius as kollega beskreav. Dat leidet kenners der to üm an te neamen dat Aenesius selv ouk dår lid was. Ouk neamt se an dat hee dår studeerden under Philo van Larissa. Wårskynlik nöäm wör hee pyrrhonist as reakty up Antiochus van Ascalon syne invoring van stoiske en peripatetiske dogma's in de Akademy of ümdat Philo oavergüng up andere oavertügingen. Et kleine beaten wat wy weatet oaver Aenesidemus kümt van Photius en syn book Myriobiblion, de Sextus Empiricus en ouk, in mindere måte, van Diogenes Laërtius en Philo of Alexandria.

De Teen Tropen van Aenesidemus

[bewark | bronkode bewarken]

Aenesidemus wördt seen as de maker van de Teen Tropen van Aenesidemus. Mär et kan ouk good wean dat hee se enkel systematisk upskreav nådat hee se uut eyrdere pyrrhonistiske warken haalden. De Tropen sint readenen vöär epoche (oordeylen an anderen oaverlåten).

  1. Verskillende deers hebbet verskillende beleavingen;
  2. Vergelykbåre verskillen sint te seen tüsken individuele lüde;
  3. Vöär eyn en denselvden persoon is informaty wat med de sinnen wårnöämen wördt teagenstrydig med sikselv
  4. Wyders verskilt et van tyd töt tyd med lyflike veranderingen
  5. Dårby is de informaty anders in lokale verbanden
  6. Dinge sint alleyne indirekt te kennen döär lucht, vucht, esw.
  7. Disse dinge sint alvöördan underwörpen an veranderingen in klöör, temperatuur, umvang en beweaging
  8. Alle wårneamingen ståt med mekander in verholding
  9. Unse beïndrukkingen wordet minder dringend döär herhaling en gewoonte
  10. Alle lüde wordet med verskillende oavertügingen upbrachted, under verskillende wetten en sociale ümstanden

Med andere wöörde seade Aenesidemus dat beleaving uneandig varieert under ümstanden wårvan de underlinge belangrykheid nit korrekt kan worden beoordeyld döär menskelike wårneamers. Dårümme wist hee alle ideen van absoluut begrip van de warkelikheid van de hande. Yder menske hevt ja andere wårneamingen en dee ordent se allemål up ne wyse dee unik is vöär öärselv.