Naar inhoud springen

Sittard-Geleen

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy
Gemeynde Sittard-Geleen
Vlagge van de gemeente Sittard-Geleen Wapen van de gemeente Sittard-Geleen
Vlagge van Sittard-Geleen Wapen van Sittard-Geleen
Lokaty van de gemeynde Sittard-Geleen
Lokaty van de gemeynde Sittard-Geleen
Informaty
Provincy Limburg
Geografy en bevolking
Uppervlakde
 - Land
 - Water
80,53 km²
79,02 km²
1,51 km²
Antal inwoaners
Inwoaners per km²
93.630 (31 meert 2015)
1185 inw./km²
Koordinaten 51° 0′ N, 5° 51′ O

Oaverig
Belangryke weagen A2, A76, N276, N294, N297
Netnummer 046
Postkodes 6120-6167
Officiele websteade
www.sittard-geleen.nl
Topografiese gemeentekaort van Sittard-Geleen, juni 2015

Sittard-Geleen (Limburgs: Zitterd-Gelaen of Zittert-Gelaen) is n gemeente in t zujen van de Nederlandse provinsie Limburg en vormt de noordelikste gemeente van de streek Zuud-Limburg. De gemeente leit in t overgangsgebied tussen Midden-Limburg en t Zuud-Limburgse heuvelland, daor waor Nederland op zien smalst is. De fusiegemeente het 93.630 inwoners (2015, bron: CBS) en is daormee in dit opzicht de darde gemeente van de provinsie, nao Maastricht en Venlo. De gemeente beheurt samen mit de gemeenten Vaols, Echt-Susteren en Gulpen-Wittem tot de enigste vier gemeenten van Nederland die beie an Duutsland en an België grenzen.

Geschiedenis

[bewark | bronkode bewarken]

In t gebied van wat noen de gemeente Sittard-Geleen is, ha'j ooit de oudste darpen van Nederland. 5000 jaor elejen woenden hier de bandkeramiekers. Ze woenden in kleine nederzettingen mit zo'n 50 tot 150 inwoeners, in 5 tot 15 vrie grote huzen. Hulie woeningen laggen op de lössgroenden kortbie de Geleenbeek. Nao zo'n 400 jaor bin disse eerste, van de landbouw levende, bewoeners uut disse kontreien vortegaon.

De stad Sittard kreeg in 1243 stadsrechten.

Geleen wordde mit oender andere de darpen Oud-Geleen (of Op-Geleen), Lutteraoje, Krawinkel en Spaans Neerbeek in 1654 verheven tot graafschap. Limbricht was n vrieje rieksheerlikheid en had daormee n amparte staotus. Mit de komst van de Franse troepen in 1794 verdwenen de amparte posisies van de verschillende plaotsen. Vanof 1815, toe dit gebied oenderdeel gung uutmaken van t Koninkriek der Nederlanden, wordden der gemeenten evormd.

In 2001 ontstung de gemeente Sittard-Geleen zo as die noen is, deur t bestuurlik samengaon van de gemeenten Sittard, Geleen en Born. Sinds 27 jannewaori 2005 is disse fusiegemeente offisieel een (de eenendartigste) grote stad binnen t Grotestejenbeleid, mit biebeheurende fasiliteiten.

In t westen grenst Sittard-Geleen an de rivier de Maas (an de overkant leit België) en in t oosten an Duutsland.

   Angrenzende gemeenten   
 Maaseik (B)   Echt-Susteren    
 Dilsen-Stokkem (B)   Selfkant (D) 
 Stein   Beek   Schinnen 

An de oostzied wort Sittard-Geleen umringd deur heuvelruggen mit veul greun en wandelmeugelikhejen. Deur de gemeente stroomt van zuud naor noord de Geleenbeek. In t uterste westen stroomt - oek van zuud naor noord - t Julianakanaol.

Stejen en darpen

[bewark | bronkode bewarken]
Antal inwoeners per woenkern op 1 jannewaori 2011:
Kern Inwoenertal
Sittard (Zitterd) 37.730
Geleen (Gelaen) 32.270
Born (Bor) 6.080
Munstergeleen (Munstergelaen) 4.825
Grevenbicht-Papenhoven (Beeg-Papenhaove) 3.170
Limbricht (Lömmerig) 2.650
(Bron: CBS)

Kern Inwoenertal
Obbicht (Opbeech) 2.280
Buchten (Buchte) 2.055
Einighausen (Einikhoêze) 1.390
Guttecoven (Guttekaove) 1.230
Holtum (Houtem) 1.230
Windraak (De Wèndjraak) 90

Buurtschappen en gehuchten

[bewark | bronkode bewarken]

Naost disse stejen en darpen he'j oek nog de volgende buurtschappen en gehuchten (gien wieken):

De meuite weerd

[bewark | bronkode bewarken]
  • De Toon Hermans Wandeling
  • Kasteelpark Born
  • Museum het Domein
  • Stadbroekermeul
  • Ophovenermeul
  • Steenfabriek Plinthos
  • De Basiliek van Sittard
  • De Sint-Janskluus
  • Histories Sittard
  • Pater Karel Kapel te Munstergeleen
  • Kasteel Born
  • Kasteel Limbricht
  • Grevenbichtermeul

Stejenbanden

[bewark | bronkode bewarken]

Binnen de gemeente Sittard-Geleen hen Born en Geleen een of meerdere stejenbanden.[1]

Born:

Geleen:

Referensies

[bewark | bronkode bewarken]
  1. Stejenbanden, Sittard-Geleen.nl

Uutgaonde verwiezing

[bewark | bronkode bewarken]
Wikimedia Commons Commons: Sittard-Geleen - plaatjes, filmkes en/of gelüüdsbestanden.


Dit artikel is eskreaven in et westveluwske dialekt van Putten, in de Algemene Nedersaksiese Schriefwieze.