Man (geslacht)
n Man of n kirrel is n mìnsk mit n enkel X-chromosoom en n Y-chromosoom. t Symbool veur mannelkhaid is ♂. t Woord man is ôfkomsteg oet t Proto-Germoans, noamelk van t woord Manwaz. Dit woord ston veur elk minselk wezen. Ien de loop van geschiednis is hier de man ien t biezunder mit aanduudboar worden, deurdat de man ien de geschiednis n promininte rol aannomen het. Doardeur wör de vraauw ien de run de aiven as minderweerdeg zain, woardeur de vraauwen zok ien de joaren '60 van 20e aive emansipeerden (let weer op t woord man ien broeken veur aal minselke wezens).
Ien t Grunnegs is t woord man meer n aalgemain woord en wordt maisttieds nait broekt. Meer broekt is t woord kirrel, dat veuraal spreektoal is, in tieds dat man meer schrieftoal is. t Meervold van t woord man is mannen of manluu.
Kinmaarken
[bewark | bronkode bewarken]n Man wordt over t algemain kenmaarkt deur de volgende geslachtsorgoanen:
- Penis met aan t ìnde de ekkel. De penis kin n ereksie vertonen.
- Scrotum (of aaierzak) mit doarin de teelaaier en bieaaier
- Prostoat (veurstanderklier)
- Zoadlaaider
- Zoadbloasjes
- Cowperse klier
Secundaire geslachtskenmaarken veur de man binnen:
- Roetvörmege schoamhoar
- Promininte adamsappel
- Daipere stim
- Gezichtsbehoaren (board en snor)
- Hogere spierontwikkelen
- Borsthoar
Leegsaksisch
[bewark | bronkode bewarken]- Drèents:
- keerl
- man (meervoud: manlu)
- Grunnegs
- man
- kirrel
- manskirrel (nl: vent)
- Tweants: kearl *
- Veluws:
- man
- kee(r)l
- vent
- Algemain: man