Wikipedia:Parsberichen/Tweejaorig bestaon/Grunnegs
Twij joar Leegsaksische Wikipedia!
- Wat binnen Tweantse skeeldnaamns?
- Welke Leegsaksische schrievers geft t apmoal?
- Hou zugt Putters, Riesens of Westerwôlds der oet?
- Houveul Leegsaksische noamen geft t veur swaarte liester en lepeldaif?
De dialekten van Noordoost-Nederlaand, mit ainaander "Leegsaksisch" nuimd, binnen lèste joaren in populariteit gruid. Man môkt der popmuziek ien, man schrieft der ien, man môkt regiosoaps en zo gaai zo môr deur. Dizze nije belaangstellen, wat ook aander streektoalen binnen en boeten Nederlaand aangaait, nuimt man dialekt-renaissance.
- Drijdoezend stokken op zien Grunnegs, Twìnts, Veluws, …
Op web is der nog nait aibels veul tou vinden over Leegsaksisch, môr der binnen doch wel al wat schiere webstees. Schierste doarvan is bie wizze de Leegsaksische Wikipedia, n enzyklopedie dij veur geefs is en dij elkenain bewaarken kin, ien wat veur Leegsaksisch dialekt van Nederlaand den ook. Twij joar heer – ien meert 2006 – binnen wie begonnen en der binnen nou al sikkom drijdoezend artikels! Drijdoezend stokken op zien Aachterhouks, Drìnts, Grunnegs, Sallaands, Stellenwaarfs, Twìnts, Oost-Veluws, West-Veluws en Urkers.
Wat is nou aigelks Wikipedia?
- Wikipedia is n projekt veur en deur elkenain dij der verlet van het.
Wikipedia is n biester grote enzyklopedie op web, begonnen ien 2001. Engelse Wikipedia het al meer as twij miljoen artikels en Nederlaandse het der sikkom n haalf miljoen. Dit is meugelk omreden dat elkenain der veur geefs aan mitwaarken kin. Stel: Joe schrieven n lutje artikel. As n aander t den verbetern wil, kin er dat zomôr doun. As joe t nait mit n verandern ais binnen, goan joe ien verzin. Gainain is 'aigender' van n artikel. Wikipedia is maanswaark.
- Mit ainaander môken wie Wikipedia der allinneg môr beter op.
Hou wordt dat den, mit ainaander n enzyklopedie schrieven?
"As elkenain zomôr mitschrieven kin, den kommen der ja n hail ìnde fouten en vrak schreven artikels op Wikipedia." Klopt, dat gebeurt bie wizze. Der binnen gounend dij vandoalisme plegen deur lek en brek tou publiseern. Môr mit ainaander zörgen wie der veur dat der zo veul meugelk fouten verbeterd worden en dat der zo goud meugelke artikels kommen. Vandoalisme wordt aaits hail gaauw vothoald. Ervoaren lôt zain dat de artikels op verschaaidene toalvèrzies van Wikipedia der aingoal beter op worden. Der binnen veul kritische blikken richt op artikels en wat aine nait wait, vult aander aan.1
Leegsaksische en aalgemaine onderwaarpen
Schiere is dat man op Leegsaksische Wikipedia slim veul informoatsie over Leegsaksische onderwaarpen vinden kin, dij man nait gaauw aanswoar vinden zol. Wat binnen bieveurbeeld typische veur- en aachternoamen ien os paart van laand? Woar zègt man "moi" en woar vroagt man of joe "goed te passe" binnen? Wat binnen de IJsselacademie en Huus van de Taol? Woar liggen Wenters, De Vaort, De Wiek en Knoal? Wel schreef eerste Drìntstoalege gedicht? Woar viert man Stöppelhaene? Hou gaait vèrske over Peerd van Ome Loeks? En gaai zo môr deur.
- Ien de streektoal kist over aals schrieven.
Der binnen aans ook n hail ìnde artikels over nait-Leegsaksische onderwaarpen en dat is ook dat wat is: dat wie zain lôten dat joe ook ien streektoal over aals schrieven kinnen.
Wat kinnen joe veur Leegsaksische Wikipedia betaikenen?
Wie schrieven dit om moal stil te stoan bie twij joareg bestoan van Leegsaksische Wikipedia, môr ook om mìnsken aan tou pitjen om aan dit schiere waark mit tou doun. Den der binnen nog aal hail waineg schrievers en n hail ìnde streken dij nog nait goud vertegenswoordegd binnen deur mitwaarkers dij of doar heerkommen. Doarom mouten joe ais kieken of joe nait ook ais n stokje schrieven willen. Over joen loug of stad bieveurbeeld of aineg onderwaarp woar of joe hail veul van waiten. Mainen joe dat joe gain Leegsaksisch schrieven kinnen? Kiek den moal hierzoot:
Môr der binnen nog meer wiezen om mit te doun. Bieveurbeeld deur fotos en aander soorten ôfbeeldens tou môken veur bie de artikels en vraai tou geven veur Wikipedia. Joe kinnen zölfs joen aaigense of bestoande artikels ienspreken ien joen dialekt!
Gewoon mitdoun!
Moi!
- Veurbeeld geft aan dat Wikipedia waarkt: ien 2005 ston der ien veuraanstoande waitenschoppelk blad "Nature" onderzuik dat artikels over waitenschoppelke onderwaarpen ien Engelstoalege Wikipedia dij verleken wörren mit de "Encyclopædia Britannica". Ien baaidend von man aacht grote, konseptuwele fouten: vaaier ien Wikipedia en vaaier ien Britannica en n rieg lutje onjuustheden: 162 ien Wikipedia en 123 ien Britannica. Hou joe t ook lèggen willen, kiek zulf môr ais noar ozze Leegsaksische Wikipedia en wat joe der van vinden!