Republiek Venies
De Republiek Venies was van middelaiven ôf aan n laand ien t zuden en zuudoosten van Uropa. t Beston sikkom duzend joar, van 726 tot aan 1797 en het deur de run van de geschiednis veul laand wonnen en verloren. t Haar as middelpunt de stad Venies en wör ook wel La Serenissima nuimd.
Geschiednis
[bewark | bronkode bewarken]Ien de 8. aiw begon de stad Venies op te kommen. Van oorsprong was t bedould as verdedegen tegen t Byzantainse riek. Ien dij tied beston de Venies allend oet de stad en n lutje gedailte op t vaste laand. Loater, om en bie de 10. aiw, wörren verschaaidene gebieden om en bie de Adrioatische zee veroverd, woaronder Istrie en dailen Dalmatie. Ien de 15. aiw kreeg Venies ook meer laand ien t noudoagse Itoalje, môr ook wieder overzees tot ien de Iegese zee tou. Op zien hoogtepunt wazzen aailanden as Rhodos, Kreta, Evia en Ziprus ook dail van t riek.
Ien 1714 verkloarden de Törken kraig aan Venies. Hierbie gong t veuraal om de gebieden ien t noudoagse Graikenlaand. Dit verlozen zai den ook. Ien de joaren '90 van de 18. aiw kreeg Venies te môken mit nog meer fronten, noamelk mit dij mit Oosterriek en dij van Napoleontisch Fraankriek. Ien 1796 gaven zai zok over t dail van Oosterriek. Loater wör t dail van t Fraanse kaaizerriek. Noa Napoleon wör t dail van Venies dat ien t noudoagse Itoalje ligt, behaalve Istrie, Triest en Gorizia dij Oosterrieks wazzen, soamenvougd tot t Keunenkriek Lombardaai-Venies, dat loater weer deur de Habsbörgers ienlieven worden is. Sunt t Kongres van Wienen is Venies dail van Itoalje tot dag van vandoag tou.
Gebieden
[bewark | bronkode bewarken]De volgende gebieden hebben ien bezit wèst van de Venies:
- Heufdgebieden
- Venies en t gebied der om tou: t noudoagse Veneto en Friuli-Venezia Giulia.
- Dalmatie
- Istrie
- De Italiaanse steden/gebieden:
- t Heertogdom Milaan
- Verona
- Padua
- t noudoagse gebied Emilia-Romagna
- De steden op de Baalkan:
- De Graikse aailanden(groepen):
- Ziprus