Oostzee
De Oostzee of Baltische Zee is de zee, die grof meten tussen Zweden en de Baltische staoten inleit. De Oostzee is brakker as de Noordzee en et het een kleiner getieverschil. De zee bestaot pas sund et 6e millennium veur Kristus. Wat de vorm angaot doet de Oostzee wel wat daenken an een heufdrevier mit ziedrevieren (Finse Golf en Botnische Golf). Uut geologisch onderzuuk is inderdaod bleken dat in et pleistoceen hier een revier legen moet hebben: de Eridanos
Begreenzing
[bewark | bronkode bewarken]Mit de wiezers van de klokke mitgaond greenzen de volgende lanen an disse 'binnenzee':
- Zweden
- Finlaand
- Ruslaand (Sint-Petersburg en omkrieten)
- Estlaand
- Letlaand
- Litouwen
- opni'j Rusland (oblast Kaliningrad)
- Polen
- Duutslaand
- Denemarken
Tot de Oostzee in rume zin beheuren ok de Botnische Golf, de Finse Golf, de Golf van Riga en kleinere baaien ('bochten') en haffen langes de kust van Duutslaand, Polen, Ruslaand en Litouwen.
Ofwaetering en revieren
[bewark | bronkode bewarken]Estlaand, Letlaand, Litouwen en Polen waeteren veur 100% of op de Oostzee, de aandere lanen gedieltelik. Ok Tsjechië, Slowakije, Oekraïne en Wit-Ruslaand lozen diels heur oppervlaktewaeter in de Oostzee.
De belangriekste revieren die op de Oostzee ofwaeteren binnen de Weichsel in Polen, de Oder vlakbi'j de Pools-Duutse greens, de Daugava (of Westelike Dwina) in Letlaand en de Neva in Ruslaand.
Haevens an de Oostzee
[bewark | bronkode bewarken]
Grote haevenplakken drekt of indrekt an de Oostzee bin:
- Luleå (niet op de kaorte mar leit in Noord-Zweden)
- Stockholm (Zweden)
- Turku (Finlaand)
- Helsinki (Finlaand, an de Finse Golf)
- Sint-Petersburg
- Tallinn (Estlaand,ok an de Finse Golf)
- Riga (Letlaand, bi'j de Golf van Riga)
- Kaliningrad
- Gdansk
- Gdynia (Polen)
- Szczecin (Polen)
- Rostock (Duutslaand)
- Lübeck (Duutslaand)
- Kiel (Duutslaand)
Eilanen in de Oostzee
[bewark | bronkode bewarken]De grootste eilanen in de Oostzee bin: