Naar inhoud springen

Oostndöarper watermöl

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy
De dubbele watermöl.

De Oostndöarper Watermöl (Neerlaands: Oostendorper Watermolen) is ne dubbele, deur water andrevvene möl met 3 onnerslagrader. De watermöl steet an de Buurserbek zuudlik van Hoksebarge in de gemeante Hoksebarge in Oaweriessel. Op n leenkeroover steet ne ölliemöl met ean rad en op n rechteroover steet ne koornmöl met twee rader. De funderign bint oet Beantemer zaandsteen höwn.

De earste watermöl kömp oet 1548 en wör kört veur 1600 kapotmaakt deur nen krieg. In 1633 kreg Willem Ripperda tot Weldam toostemmige öm de Oostendöarper watermöl opniej te bouwn en det döa hee op de stea woar as he noen steet. De möl is deur de joaren henne vake hersteld.

De ölliemöl.

Op 8 febrewoari 1946 wör de ölliemöl deur nen watervlood vortspeuld. In 1950 is t öpniej bouwd deur den bouwkeundigen Jan Jans.

De ölliemöl hef n slagblok met met een slaghei en een löshei, nen koppel van kaantsteenn en nen voester. Ok is der nen lienkokenbrekker, dee deur nen wateras via ne driefreeme andrevven wörd.

t Waterrad van de ölliemöl is 4,70 meter groot, 75 cm breed en hef 24 höltne skeup. n Höltn wateras is 2,60 meter lange en 40 x 40 cm dik. t Asrad hef 66 kämme met nen steek van 11 cm. Et weantelrad hef 52 kämme. n Weantelas is 7 meter lange en 38 x 38 cm dik. Op n weantelas zitt twee-an-twee speekn. Et kraansrad veur et steenrad hef 41 kämme met nen steek van 10,5 cm. Et steenrad hef 53 kämme. De oawerbrengnsverhooldige is 1 : 0,98. Et kraansrad op n weantelas veur de andriewige van t reuriezer van n voester hef 43 kämme met nen steek van 7,5 cm. Et kraansrad veur de andriewing van n spinbol hef 32 kämme en nspinbol zölf hef 22 doln. De oawerbrengnsverhooldige noar t reuriezer is 1 : 1,76.

In de ölliemöl wör öllie oet lienzoad, roapezoad, koolzoad en huttentut höwn.

Oetzich vanof de brögge oawer twee van de räder.

De waterrader van de koornmöl bint 4,70 meter groot, 75 cm breed en hebt 24 höltne skeupe. De koornmöl hef twee moalkoppels en nen moalstool. Doarnöast is der nen pletter (walsenstool), den ok met n spoorrad en twee kamrader wörd andrevn deur n waterrad. De oawerbrengige noar n pletter is 1 : 11. Vearder steet der ok ne wanmöl. In de koornmöl wör hawer, rouw en tarwe plet en möaln.

Moalkoppels

[bewark | bronkode bewarken]

Ean van de twee waterrader drif met een spoerrad twee moalkoppels an met 15 (130 cm deur t midden) kunststeender. n Höltn wateras is 6,30 meter laank en 40 x 40 cm dik. Et asrad hef 56 kämme met nen steek van 12,5 cm. n Deur et asrad andrevn boonkelder hef 27 kämme. Et onnerste spoerrad hef 68 kämme met nen steek van 8,8 cm. Et böawnste spoerrad hef 48 käm, ok met met nen steek van 8,8 cm. De beide roondsels hebt 24 stawen. Et kraansrad hef 19 kämme en de twee tuskenkamrader 31 käm. De oawerbrengnsverhooldige is 1 : 6,74.

Et aandere waterrad drif den moalstool an. De höltne wateras is 6,10 m laank en 40 x 40 cm dik. Et asrad van et waterrad veur den moalstool hef 80 kämme met nen steek van 9,5 cm. Den steenskiefloop hef 13 stawen. De oawerbrengverholding is 1: 6,15. Den moalstool hef 16er (140 cm deursnee) keunststeender.