Bron bekyken van Kurasau

{{Laandtabel-twd
| naaminlaandssproak = Kòrsou
| vlagge = Flag of Curaçao.svg
| woapn = Coat of arms of Curaçao.svg
| lokasie = Curacao in its region.svg
| sproaken = [[Neerlaands]], [[Papiaments]]
| heufdstad = [[Willemstad (Kurasau)|Willemstad]]
| religie = [[Rooms-Katholieke Karke]], [[Protestaants]]
| volksleed = ''Himno di Kòrsou''
| regeringsvorm = [[Keuninkriek met groondwet]]
| km2 = 444
| inwonners = 149.679 | dichtheid = 317
| breedtegroad = 12/11//N | lengtegroad = 68/59//W | region = GG
| munteenheid =  [[Antiljaansen Geuldn]] | valutakode = ANG
| tiedzone = −4
| tld = CW | laandkode = AN | tel =  +599
}}
'''Kurasau''' ([[Neerlaands]]: ''Curaçao'', [[Papiaments]]: ''Kòrsou'') is n [[eilaand]] in t zudelike deel van de [[Karibiese Zee]], vuur de kuste van [[Venezuela]]. Saamn met t onbewoonde eilaand [[Klean Kurasau]] is t eilaand Kurasau n laand binn t [[Koninkriek der Nederlaanden|Keuninkriek Neerlaand]]. Töt an [[10 oktober]] [[2010]] was t n eilaandgebeed en grötste eilaand van de [[Neerlaandse Antiln]]. De heuwdstad en grötste wonstean op t eilaand is [[Willemstad (Kurasau)|Willemstad]], wat doarbie vroger ook de heuwdstad hef ewest van de hele Neerlaandse Antiln. De leste keer at ze teeldn, har Kurasau 149.679 inwonners ([[2011]]).

Kurasau hef ne oppervlakte van 444&nbsp;km². t Stoatsheuwd is [[Beatrix van Nederlaand|Keunigin Beatrix van Neerlaand]] en regearingsleaider is [[Gerrit Schotte]]. Betaaln doot ze dr met n [[Antiljaansen Geuldn]].

==Naam==
Woer't n naam Kurasau (''Curaçao'') vandan keump is nit helemoal dudelik. De meeste [[Spanje|Spaanse]] en [[Portugal|Portugese]] leu zeent t dr oawer eens at t woard keump van t [[Portugees]] vuur ''geneazing'' (curação). De readn hiervuur zol wean det zeeleu dee't moandenlaank op zee warn, vake [[skorft]] kreegn. t Skient at ens zonnen koppel zeeleu noa moanden voarn op Kurasau terechte köm, en doar genas van de skorft duur vruchten (dus vitamine C) te etn. Vanof dee tied heetn t eilaand Isla da Curação (Eilaand van Geneazing). Disse verkloaring wörd oonderbouwd met oolde Spaanse reaisverslaagn, woerin't de inheemse volker "Indios Curaçaos" neumd wordt, wat "geneazende indiaann" beteeknt; de inheemsen warn woarskienlik op de heugte met skorft en t geneazn doarvan van de Inheemse Amerikaann.

Ne aandere verkloaring is det t woard keump van t Portugese woard vuur härte: ''Coração'', wat zol duudn op de sentrale plaatse wat t eilaand har in de haandel doar. Spaanse haandelsleu nömn t woard oawer as Curaçao, en later de Hollaanders ook. Wier ne aandere verkloaring geet det de inheemse volker zikzelf Curaçao neumdn (Joubert en Van Buurt, 1994). 

Noa [[1525]] steund t eilaand op Spaanse kaartn as "Curaçote", "Curasaote", en "Curasaore". Teegn t [[17e eeuw|17de joarhoonderd]] steund t eilaand op de kaarte as "Curaçao" of "Curazao". Op ne kaarte oet [[1562]] van [[Hieronymus Cock|Jeroen Cock]] oet [[Antwaarp (stad)|Antwoarpn]] steet t as "Quracao".

n Naam "curaçao" wörd rechtevoort in verbaand esteeld met nen bepoaldn slag van n kluur blaauw, um de deepblaauwe versie van n likeur ''Blue Curaçao''. Vandeage n dag wörd t eilaand duur de bewonners zelf vake "Dushi Kòrsou" neumd, wat "zeut/leeflik Kurasau" beteeknt.

==Geskiedenisse==
===Vuurkoloniaaln tied===
de vrogste inwonners van Kurasau keandn gin pottebakkerieje, en wonn oonder oetsteksels van rotsn. Ze gebreukn skelpn en butte van deers. Ze maakn ook [[prehistoriese skeelderskeunst|rotsteekningn]]. De restn hiervan wordt eskatt op 2900 tot 2300 [[Jezus Christus|v. Kr.]]

Doarnoa köm n [[Arawak]]-volk wat de [[caquetio]] neumd word. Doarvan zeent (deeln van) pötte veundn woervan't t joartal eskatt wörd tusken de 450 en 1500 noa Kristus. t Materiaal heurt bie de [[Dabajuroid]]kultuur. Det t n Arawak-volk was, wörd duur de gelearde leu an enömn umdet de lokale sproake leek op det van aandere Arawakn. de Caquetio wonn in kleaine döarpkes van ongevear 40 leu, dee't bie binnbaain leadn, vuural an de zuudkuste. Latere Caquetio leawn van t verbouwn van [[kassave]], [[viskerieje]], t gaddern van skelpdeers, en jaagn op klein weeld. Doarbie deedn ze ook haandeln met indiaann van aandere eilaandn.

===Spaansen tied===
Kurasau wör n [[26 juli|26sten juli]] [[1499]] "ontdekt" duur n [[Spanje|Spanjool]] [[Alonso de Ojeda]]. Dr wonn toertieds ongevear 2000 Caquetio, dee't in 1515 zowat allemoal as slaaf noar [[Hispanjola]] voord wördn. [[1527]] kömn de Spanjooln vuur vaste noar t eilaand, mer t wör besteurd vanoet de Spaanse steadn in Venezuela. De Spanjooln brachten völle nieje plaantn en deers noar t eilaand, zo as [[peerd|pearde]], [[sik]]n, [[voarkn]]s en [[koo]]beeste. De plaantn en beume invoorn op t eilaand was lastiger; t potn en kweekn learn ze van de Caquetio, woerduur't ze ook de gewasn en laandbouwmaneern van de Caquetio leardn. De deers leupn lös in de [[kunuku]] en op de [[savanne]]s. De deers deedn t good op t eilaand, mer laandbouw, zooltwinning en edelmetaaln leawern dr nit völle op. Vandoar at de Spanjooln t al rap n "isla inutil" neumdn: n nutteloos eilaand.

t Antal Spanjooln op t eilaand nöm geleaidelik wier of, terwiel't de Caquetio toonömn in antal. In de leste tied van de Spaanse inwonning was Kurasau ne grote veehoolderieje wördn. Spanjooln wonn um [[Santa Barbara]], [[Santa Ana]] en in döarpkes in t westn, terwiel't de Caquetio verspreaid oawer t eilaand wondn.

===West-Indiese Kompanjie===
De [[West-Indiese Kompanjie]] (hier wieders WIK neumd) leut de Spanjooln in [[1634]] bie [[San Juan]] de oawergawe oonderskriewn. Dr warn dr nog 30, en dee wördn, met n groot deel van de Caquetio noar Venezuela vervoord. Ongevear 30 van de Caquetiogezinn mochen bliewn. De West-Indiese Kompanjie zochen ne oetvalsbasis vuur haandel en [[kaapvoart]]. Kurasau lea doarvuur op ne handige stea vuur de Spaanse kolonies op t vastelaand. Doar köm nog bie at de beste haawn har oet t gebeed. Wieters zochen de WIK noar zoolt, wat in dee umgewing riekelik te veendn was, zowal op Kurasau as op [[Bonaire]] en Venezuela. Doarnöast was Kurasau riek an kampesjhoolt (nen groondstof vuur voarve), vee, kalk en braandstof.

Noa de vereuwering verstoarkn de WIK öare plek duur fortn te bouwn, zo as in [[1634]]-[[1635]], bie ne waterwelle an de nooroostkaante van de [[Sunte Annabaai]]. Dit fort besteund oet eardne waln met pöale en n poar kanonn. Roondumme streuidn ze [[kreeinpoot|kreeinpeute]]. [[1635]] begunn ze met Fort Amsterdam op [[Punda]]. De eerste dree joar har t volk van de WIK t nit best op t eilaand. Vuur etn warn ze vuur n groot deel ofhaankelik van anvoor oet [[Europa (continent)|Europa]]. Dissen toovoor was machtig onregelmoatig, met mangs wal n half joar dr tusken. t Lösloopnde vee wör op evöngn en eslacht, en de rest van t etn gung op t ransoen. De soldoatn mossen leawn in hutte van nit mear as n poar pöale met n dook dr oawerhen. Water mosn ze vanof de welle noar Punda brengn. n Deel van de soldoatn wör ontevreadn duur de slechte behuuzing, t slechte etn en t harte woarkn, mer vuural duur verveling. Duur de moaltiedn oet te breaidn en mear draank oet te geewn wör muiterieje vuurkomn.

===Verstoarking===
De spanjooln woln Kurasau gearne wierkriegn. Doarvuur hadn ze inlichtingn neudig oawer de Neerlaandse soldoatn, fortn, boetnpöste, etnsvuurroad en ammunisie. Hiervuur ontvoordn en verheurdn ze de indiaann van t eilaand, WIK-volk wat zoolt köm haaln in Venezuela, en steurdn ze [[spion]]n noar t eilaand. Hiervuur warn twee logiese plekn: de [[Piscaderabaai]] en t [[Spaanse Water]]. t [[Skottegat]] was te good verdeadigd. De Spanjooln voorn oet met n heel koppel skepe um Kurasau te vereuwern, mer kömn in nen storm terechte, woerduur't ze ofdreewn en nooit bie Kurasau zeent ekömn. Doar har de WIK geluk, want de Spanjooln warn völle stoarker en zoln aanders wisse wunn hebn.


De Hearn XIX in [[Amsterdam]] wussen vanof [[1634]] nit good wat ze met Kurasau anmossen. De verstoarkte fortn en soldoatn hadn völle geeld ekost en t eilaand leawern völs te weainig op. Toch deedn ze dr Kurasau nit achterhen. Dit is woarskienlik earder n gevolg van besloetloosheaid as van n duurdacht plan. Toch bleek Kurasau weardevol um an te hooldn; in [[1654]] verleur Neerlaand t [[Neerlaands-Brazilië]] an de [[Portugal|Portugeezn]]. Kurasau was belangriek vuur de haandel met Venezuela, aandere Karibiese eilaandn, en kolonies in [[Noord-Amerika]]. t Inwonnertal van Kurasau nöm too, mede duurdet Sefardiese [[Jödn]] vanoet Neerlaands-Brazilië oawerkömn. Doarnöast steeldn de WIK Kurasau open vuur [[plaanters]]; Europeaann dee't hier woln boern. Ook soldoatn dee't met pensioen gungn mochen bliewn. t Doel was um genoog etn vuur de bevolking te verbouwn, en gewassen um met te haandeln, zo as [[indigo]], [[katoen]], [[tabak]], [[Turksen Tarwe]] en [[sukerreet]]. De eerste plaanteriejn wördn vanof 1650 an elegd.  

===Slaawnhaandel===
[[1665]] begun de WIK met slaawndriewn. Dee wördn ekocht vanoet [[West-Afrika]] en noar Kurasau bracht, woer't ze konn anstoarkn. Ze wördn verhaandeld op ne stea den't rechtevoort [[Asiento]] heet, en op de [[Zuurzak]]plaanterieje. Dr ontsteund hier al rap ne regionale slaawnmoarkt. Umdet de WIK goodkope slaawn leawern, konkurreern de WIK haandelsleu oet [[Engelaand (olde könninkriek)|Engelaand]], [[Fraankriek]] en [[Portugal]] vort. De slaawn wördn duurverkocht en van doaroet noar [[Midden-Amerika|Midden-]] en [[Zuud-Amerika]] verskeept. n Kleain antal van de slaawn bleef op Kurasau en köm te woarkn op de plaanteriejn. n Antal wördn dr duur haandelsleu en ambachtsvolk ekocht en dee bleewn zo in de buurte van Willemstad. Dee plaatse was in tuskentied ontstoan nöast t fort bie Punda. 

[[1674]] maakn WIK van Kurasau nen vriehaawn, woerduur't ne belangrieke plek kreeg in internasjonale haandelsnetwoarkn. Oonder mear hierduur wör Kurasau in t [[17e eeuw|17de joarhoonderd]] ene van de riekste eilaandn van de Kariben. Det konn de Engelsen en Fraansken nit good hebn, en doarumme wör in [[1713]] Kurasau vuur kortn tied beleagerd duur n Fraansken kaper [[Jacques Cassard]]. Den wör oeteandelik of ekocht, mer hee har Kurasau völle skade bezorgd. In t [[18e eeuw|18de joarhoonderd]] probeern Kurasau de haandelsposisie te verstoarkn. Haandel met Venezuela en aandere Spaanse kolonies wör skoonwal verheenderd duur de Spaanse kustwacht. Dee was spesjaal op ericht um illegale haandel in tabak en [[kakao]] teegn te goan. Doarnöast wördn de Engelsen en Fraansken aal stoarker. Doarumme gung t met Kurasau wat meender. Doarbie mu'j ook rekn det t verbouwn van sukkerreed, katoen en tabak en aandere tropiese gewasn nit best wol op Kurasau. Doarumme skeaidn ze dr begin 18de joarhoonderd mer helemoal met oet. Ze konn nit teegn [[Barbados]] an, woer't disse gewasn wal good anpakn. Slaawnhaandel bleef t belangriekst vuur Kurasau, umdet ze de priezn lege wusn te hooldn.

===Kolonie van Neerlaand===
[[Bestaand:Curaçao1836.png|thumb|250px|Kaarte van Kurasau in 1836]]
Noa at de WIK oawer n kop gung in [[1791]], wör Kurasau ne echte [[Neerlaandse kolonies|Hollaandse kolonie]]. Eerst was dus Kurasau n deel van n köppelken andeelhoolders, en doarnoa deel van t keuninkriek. [[1795]] kömn de slaawn van Kurasau in opstaand, oonder leaiding van [[Tula (Kurasau)|Tula]], nen slaaf den't in de geskiedenisbeuke van Kurasau ne belangrieke rolle hef. n Opstaand wör noa kortn tied met geweeld de kop in edrok. In [[1800]] bezatn de Engelsen t eilaand, mer dee wördn in [[1803]] duur de inwonners zelf vort ejag. [[1807]] konn de Engelsen t wier makkelik innemn, umdet Neerlaand net kloar was met de [[Oorleuge teegn Napoleon]], en dus verzwakt was. Doarnoa wisseln t nog es n poar moal tusken de verskilnde laandn, en ook Fraankriek. In [[1816]] kreeg Neerlaand t eilaand wier, as oonderdeel van t [[Verdrag van Paries]].

Um de besteurskostn leger te maakn wördn de [[West-Indië|West-Indiese]] kolonies te hope nömn en kömn oonder besteur van nen Gouverneur-Genneraal vanoet [[Paramaribo]] in [[Suriname]]. In [[1845]] kömn ze hier op terugge, want t bleek at t nit good woarkn um de eilaandn vanoet Suriname te besteurn. Vanof dee tied har Neerlaand twee West-Indiese kolonies: Suriname, en Kurasau en Oonderheurigen.

[[1830]] verbeudn de Engelsen internasjonaaln haandel in slaawn. Doarduur gung t met de [[ekonomie]] van Kurasau rap achteroet. Völle leu van Kurasau dee't non vrie warn, konn zik in Kurasau nit good redn en treukn vort noar gröttere laandn zo as [[Kuba]], um doar bievuurbeeld op sukerplaanteriejn te woarkn.

Töt in t begin van t [[20e eeuw|20ste joarhoonderd]] leawn Kurasau van [[haandel (ekonomie)|haandel]], [[laandbouw]] en [[viskerieje]]. Det veraandern in [[1914]], doo't ze in Venezuela grote vuurröade [[öllie|eardöllie]] veundn. [[Royal Dutch Shell]] leut meteen ne [[öllieverwoarkingsfabriek]] bouwn, bie [[Asiento (Kurasau)|Asiento]], woer't earder slaawn verhaandeld wördn. Doernde de [[Tweede Wereldoorlog|Tweede Wearldoorlog]] was t eilaand belangriek in t leawern van braandstof an de geallieerdn. 

[[1954]] wör Kurasau met aandere Antiln politieke onofhaankelikheaid. In de joarn '40 en '50 zorgen de öllieverwoarking vuur ne (ongeliek verdeelde) welstaand en modernisering op t eilaand. t Kurasause arbeidersvolk wör aal mear ontevreadne met de lege loonn van Shell. De Afro-Kurasause bevolking deed ook nog nit völle met politiek. [[30 mei]] [[1969]] kömn de arbeiders in opstaand bie n ingaank van de Shellfabriek. Bie n mars noar de binnstad wör oonder mear vakboondsleaider [[Wilson Godett]] dale skötn en steukn leu gebouwn in braand. Noa at de lokale regearing [[Korps Mariniers|mariniers]] oet Neerlaand har loatn oawervleegn um t spul wier in t gareel te kriegn, wör dr hard ewoarket um de oawerheaid te 'Antiljaniseern'. Dit vuurval wörd nog aait hereenderd as ''[[Trinta di mei]]'' (n Dartigsten mei). In de tachtiger joarn gung Shell vort oet Kurasau. t Fabriek wör vanof dee tied duur t eilaand verhuurd an de Venezolaanse stoatsölliemoatskoppieje PDVSA.

== Geografie ==
[[Bestaand:CuracaoCIAmap.png|left|200px]]
[[Bestaand:Container Curacao.jpg|thumb|260px|n [[Kontainerskip]] voart de haawn oet]]
[[Bestaand:Pontonbrug Willemstad.jpg|thumb|260px|Pontjesbrugge Willemstad ([[Keunigin Emmabrugge]])]]
[[Bestaand:Diplora strigosa.jpg|thumb|260px|[[Diplora strigosa]] ([[harsenkoraal]])]]
[[Bestaand:Flamingos op Curacau.JPG|thumb|260px|[[Flamingo's]] in t natuurgebeed bie Sunte Willibordus]]
[[Bestaand:The colorful buildings of the Handelskade in Willemstad, Curaçao.jpg|thumb| 260px |Handelskade in Willemstad, Curaçao]]

Kurasau is n tropies eilaand in t zuudn van de [[Karibiese zee]]. Met [[Aruba]] en [[Bonaire]] vörmt t de [[beneednweendse eilaandn]]; ook wal de ABC-eilaandn neumd ('''A'''ruba, '''B'''onaire, '''C'''uraçao). Van disse eilaandn is Kurasau t grötste. Kurasau besteet oet twee eilaandn: Kurasau en Klein Kurasau, wat 10 kilometer noar t oostn ligt. t Heugste peunt is met 375 meter de ''Sunte Kristoffelboarg''. t Eilaand is op ebouwd oet koraalkalk en vulkaniese rots.

Kurasau hef zes natuurlik evörmde haawns, dee't ontstoan zeent duurdet de zee t koraalkalk hef oet ehold. An de zuudwestkaante ligt n grötsten, t [[Skottegat]], wat de haawn van Willemstad is. Hiervan wörd beweard at t de grötste natuurlike haawn van de wearld is. Um t Skottegat ligt t grötste [[droogdok]] en de grötste öllieverwoarkingsfabriek van de umgewing, nen [[containeroawerslag]], woarve vuur goodern en anlegsteaigers vuur bootn van toeristn. t Skottegat kom iej in laanks de [[Sunte Annabaai]]. An beaide kaantn lignt de stadsdeeln van Willemstad. Op t oostn ligt [[Punda]] (''De Punt''), t ooldste deel  met völle weenkelskes en in t westn de wieke [[Otrabanda]] (wat Papiaments is vuur 'de aandere kaante'). De stadsdeeln zeent vanof [[1888]] met mekoar verbeundn duur ne heultne [[pontonbrugge]]. An de De Ruyterkade is ne driewnde moarkt, woer't vuural Venezolaann vanoet skeepkes öare woarn anbeedt.

=== Plaatsn ===
De heuwdstad is [[Willemstad (Kurasau)|Willemstad]], den't in de loop van de joarn roondum t hele Skottegat is egröaid. Doarduur zeent völle döarpkes, dee't eerst lös leadn, an mekoar egröaid töt een groot versteadelikt gebeed. De stad beslöt ongevear één doarde van t hele eilaand in t oostn. De bekeandste wiekn zeent:
* [[Punda]], t oolde stadscentrum met de Handelskade an de Sunte Annabaai
* [[Otrobanda]], lig an de aandere kaante van de Sunte Annabaai
* [[Julianadoarp (Kurasau)|Julianadoarp]], roond 1928 ebouwd vuur de woarknemmers van Shell.  
* [[Saliña (Kurasau)|Saliña]], lig teegn Punda an en hef völle weenkels en ethuuze.  
* [[Breewngat]], ne boetnwieke in t noordn

n Poar aandere plaatsen op t eilaand, op t westn van Willemstad:
* [[Westpunt (Kurasau)|Westpeunte]]
* [[Barber]]
* [[Soto (Kurasau)|Soto]]
* [[Sunte Willibrordus (Kurasau)|Sunte Willibrordus]]
* [[Sunte-Michiel (Kurasau)|Sunte-Michiel]] ([[Boca Sami]])
* [[Grootn Boarg (Kurasau)|Grootn Boarg]]
* [[Tera Corá (Kurasau)|Tera Corá]]
* [[Lagun (Kurasau)|Lagun]]

=== Klimaat ===
t [[Klimaat]] van Kurasau is dreuge; duur mekoar valt dr in t joar zo'n 553 mm reagn. De meeste reagn keump tusken oktober en januwoari dale, wat de [[reagntied]] is. De temperatuurn bliewt aait redelik geliek, met mer kleaine verskiln in t joar. De [[Passaat]]weendn brengt koelte oawerdag en wöarmte bie nacht. t Is gemiddeld in t joar daagns 31,2°C, en bie nacht 25,6°C. n Keuldsten moand is januwoari, met gemiddeld 26,5°C, en n woarmsten moand is september met nen gemiddelden temperatuur van 28,9%. t Heugste ooit emetn was 38,3°C en t leegste was 20,3°C. Kurasau hef n orkaanseizoen, wat löp van juni töt november, mer t eilaand krig hoaste gin störme of orkaann. De leste tropiese störme warn o.m. Joan in 1988, Cesar in 1996, Felix in 2007 en Omar in 2008. 2010 kreeg Kurasau wat met van orkaan Tomas, den't waterskade maakn.

=== Natuur ===
Op de [[kunuku]] gröait vuural [[kaktus]]n, lege struukn en lege beumkes. Ene van de bekeandste beume is de [[dividivi]]. Ook tref iej dr verskeaidene weelde [[aloë]]- en [[agave]]soortn. Vearder gröait dr [[Kruudachtegen|kruud]]n en [[orchidee]]jn. 

In t westn van t eilaand he'j twee natuurpärke: 

* t gebeed um n Kristoffelboarg ([[Nasjonaal Park Kristoffelboarg]]). 
* Doarnöast t [[Nasjonaal Park Shete Boka]]. Hier leawt ook [[zeeskeeldpärre|Zeeskeeldpädn]]. Bie Sunte Willibrordus (De zooltpann van Jan Kok) is n natuurpark woer't [[flamingo]]'s leawt.  

Wieders leawt dr op t eilaand verskeaidene soortn [[eawerdaske]]n. n Grötsten hiervan is n [[Greunn Leguaan]]. Disse leguaannsoort tref iej in zowat heel Midden- en Zuud-Amerika. Doarnöast tref iej dr verskilnde soortn tropiese veugel en insektn. In de grotn op t eilaand leawt n antal soortn [[vlearmoes|vlearmuuze]], dee't noargns aanders vuurkomt as op Kurasau en Bonaire. 

=== Straanden ===
[[Bestaand:Grote Knip (Curaçao).jpg|thumb|220px|De Grote Knip]]

Kurasau steet bekeand um zinne [[koraal]]rifn, dee't zik good leent vuur  [[scuba-doekn]]. Vuural an de zuudkaante van t eilaand zeent völle geleefde doekplekn. Bie Kurasau daalt de zeeboadem heel stoark binn n poar tientaln meters  oet de kaante, en iej köant makkelik bie t rif komn zoonder boot. Disse stikke daling van n boadem neumt ze de "blue edge" (blaauwn raand). t Rotsachtige noordelike deel van Kurasau hef weainig straand en dr zit ne stoarke streuming in t water, woerduur't t nit geschikt vuur zwemn en doekn. Allene doekers met völle ervaring doekt dr nog wal es vanof bootn. De zudelike kuste hef opmoarkelik kalm water, en völle inhamn en baain, dee't geschikt zeent um an te mearn.

Wat van de rifn zeent an etast duur toerisme. Porto Marie Beach is doarumme an t oetprobeern goan met keunstmoatige koraalrifn, um de natuur te helpn. Dit lik te woarkn; hoonderden van de keunstmoatige blukke wordt non bewoond duur n groot anbod an tropiese visken.

Kurasau hef n groot antal straandn, mer dee wordt nit zo drok bezocht as dee van [[Aruba]] of [[Bonaire]]. De meestn lignt op t zuudn van t eilaand. De bekeandsten zeent:
{|
|valign=top|
* [[Baya Beach]]
* [[Blauwbaai]] ''(Blue Bay)''
* [[Daaibooi]]
* [[Grote Knip]] ''(Playa Abou)''
* [[Kleine Knip]] ''(Kenepa Chiki)''
* [[Playa Forti]]
* [[Mambo Beach]]
* [[Playa Jeremi]]
* [[Playa Kalki]]
|valign=top|
* [[Playa Kanoa]]
* [[Playa Lagun]]
* [[Playa Porto Marie]]
* [[Playa Santa Cruz]]
* [[Santa Barbara Beach]]
* [[Seaquarium Beach]]
* [[Westpunt (strand)|Westpunt]]
|}

==Leu==
===Sproakn===
Kurasau is ne mearsproakige saamnleawing. Umdet t bie [[Neerlaand]] heurt, is de offisjele sproake [[Hollaands]].<ref>[http://www.curacao.com/The-Curacao-Difference/Our-People-and-Culture/Language Curacau Tourist Board. ''Language: Curacao Languages''.] Curaçao.com, 2012. Bekekn op 27 augustus 2012.</ref> Vroger wör Neerlaands nit völle gebroekt op t eilaand, behaalve in koloniale administrasie. t Gebroek van Neerlaands köm pas op gaank an t eande van t [[19e eeuw|19de joarhoonderd]].<ref name="Putte" /> Bie ne telling van [[2001]] bleek at t de eerste sproake is van 8% van de inwonners.<ref name="CBS" /> De meestgebroekte sproake is [[Papiameants]], wat duur 81,2% van de leu kuierd wörd. t Wörd duur alle loagn van de saamnleawing esprökn en wörd beschouwd as [[kreoolsproake]], dee ontstoan is um kommunikasie meugelik te maakn tusken slaawn en hearsers. t Papiameants wörd seend [[1993]] op legere skooln gebroekt, woermet Kurasau ene van de weainige plekn is woer't ne kreoolsproake wörd gebroekt um te learn leazn en skriewn.<ref>[http://books.google.com/books?id=aP3iylRYWywC&pg=PA149 Liddicoat, Anthony. ''Language planning and policy: issues in language planning and literacy''. Multilingual Matters.] Skreewn op 15 juni 2007. Bekekn op 9 august 2011. isbn: 978-1-85359-977-4. blz 149.</ref>

[[Spaans]] en [[Engels]] hebt ook ne lange geskiedenisse op t eilaand. Spaans wör belangriek in t [[18e eeuw|18de joarhoonderd]], doo't dr nauwe haandelsbaandn kömn met de Spaanstalige kolonies in Venezuela en [[Kolombia]]. t Is rechtevoort de eerste sproake van 4% van de inwonners.<ref name="CBS" /> t Gebroek van Engels geet wierumme töt t [[19e eeuw|19de joarhoonderd]], doo't de Engelsen Kurasau en Bonaire innömn. Doo't de Hollaanders wier an de macht kömn in [[1815]], wör dr al opmoarkt at Engels wiedverbreid was.<ref name="Putte" /> Vandaag n dag wörd t duur ongevear 2.9% van de inwonners as offisjele sproake broekt.<ref name="CBS" />

===Volker===
[[Bestaand:bulawaya-1.jpg|thumb|Nen [[Bulawaya]]daans]]
Duur de geskiedenisse keump de bevolking van t eilaand van völle verskilnde etniese achtergroondn. Dr is ne [[Afrikaans Karibiese]] mearderheaid, en grote [[Neerlaand]]se meenderheaidsgroepn, [[Latiens-Amerikaans]], [[Fraankriek|Fraansken]], [[Zuud-Azië|Zuud-Aziaatn]], [[Oost-Azië|Oost-Aziaatn]], [[Portugal|Portugeezn]], [[Levant]]ienn. De [[Jödn|Sefardiese Jödn]], dee't in t [[17e eeuw|17de joarhoonderd]] vanoet Neerlaand en doomoalig [[Neerlaands-Brazilië]] kömn, hebt ne grote invlood op de kultuur en [[ekonomie]] van t eilaand ehad. In de joarn um n [[Tweede Wereldoorlog|Tweedn Wearldoorlog]] kömn dr ook völle [[Asjkenaziese Jödn]] oet [[Oost-Europa]].

In de beginjoarn van t [[19e eeuw|19de joarhoonderd]] kömn dr nen hoop Portugeezn en [[Libanon|Libaneezn]], dee't wördn an etrökn duur de meugelikheedn um wat te verdeenn. De Oost- en Zuud-Aziaatn kömn gedoernde de ekonomiese opleawing in t begin van t [[20e eeuw|20ste joarhoonderd]]. De leste joarn komt dr völle immigraantn vanoet umlignde laandn, zo as Venezuela, [[Dominikaanse Reppubliek]], [[Haïti]], [[Kolombia]] en de Engelstalige Kariben. Ook zeent dr de leste joarn völle Neerlaandse pensioneerdn ekömn, dee't op Kurasau ''pensionados'' neumd wordt.

===Geleuf===
Volgens de telling van [[2001]] is de mearderheaid van de bevolking [[Rooms-Katholiek]] (85%). Hierbie wörd ereknd ne verskoewing noar de [[Charismatiese beweaging]] seend de zeuwntiger joarn. Aandere grote geleuwe zeent de [[Zeuwndedagsadventistn]] en de [[Methodistn]]. Nöast disse [[Christendom|Kristelike]] streumingn, zeent dr ook wat inwonners dee't doot an ''Montamentu'' en aandere Afrikaanse godsdeenste. Net as in de rest van Latiens-Amerika komt dr aal mear [[Peenkstergemeente]]s. Doarnöast zeent dr nog n antal [[Islam|Moslims]] en [[Hindoeisme|Hindoes]]. 

Skoonwal t mer n rellatief klein köppelken is, hef de [[Jeudendom|Jödse]] gemeenskop ne grote invlood op de geskiedenisse had, duur öare deelname an de [[slaawnhaandel]]. In Kurasau zit de euldste aktieve Jödse vergoaring van de Nieje Wearld, den't begun in [[1651]]. Öare [[synagoge]] is t euldste nog gebroekte Jödse gebedshoes seend [[1732]]. 

==Verwiezingn==
<references>
<ref name="Putte">Putte, Florimon van. ''Dede pikiña ku su bisiña: Papiamentu-Nederlands en de onverwerkt verleden tijd''. Zutphen: de Walburg Pers, 1999.</ref>
<ref name="CBS">[https://web.archive.org/web/20121029064510/http://www.cbs.cw/index.php?option=com_content&view=article&id=103%3Ahouseholds-by-the-most-spoken-language-in-the-household&catid=48%3Ahousehold-characteristics&Itemid=82 CBS.nl. ''Households by the most spoken language in the household Population and Housing Census 2001''. Central Bureau of Statistics]</ref>
</references>

{{Dialekt|twd}}

[[Kategorie:Eilaand]]
[[Kategorie:Laand]]
[[Kategorie:Kariben]]
[[Kategorie:Koninkryk der Neaderlanden]]