Spegel

Een spegel is een veurwarp dat loch (en aandere soorten elektromagnetische straoling) weerkaots volgens de regel: "hoek van inval = hoek van weerkaotsing".

Een lieke spegel hef een lieke oppervlakte: 't beeld is net zo groot as in de realiteit.
Bie een holle spegel tree veur 't braandpunt vergroting van 't beeld op, zoas bieveurbeeld bie een opmaakspegel. Veurbie 't braandpunt tree ummekering van 't beeld op. Een nauwkeurig eslepen holle spegel wonnen gebruuk as objectief van een spegeltillescoop.
Een bolle spegel maak 't beeld klein, mar vergroot dan weer 't gezichsveld, zodat e bieveurbeeld bie verkeersspegels en achteruutkiekspegels van vrachwagens toe-epas wonnen.
Een spegel mit een grillig vlakke is een lachspegel.

De meeste spegels bestaon uut een glaozen plaote mit an de achterkaante een dun laogjen weerkaotsend materiaal, vake emaak van zilver of alleminium. Veur de bescharming van 't weerkaotsende laogjen is 't of-edek mit een paor laklaogjes. Der bin oek spegels dee bestaon uut een glanzend epolijsen, lieke metalen plaote.

Bie lieke spegels zie-j as gevolg van de meniere van weerkaotsing van de lochstraolen een spegelbeeld op een gelieke ofstand van de spegel as 't veurwarp dat veur de spegel steet, en is gelieke in grootte.

Een helder wit vlakke kaots oek (haos) al 't opvallende loch weerumme, mar verstrui 't daorbie in alle richtingen. Zo'n vlakke is daorumme gien spegel.

Der bin oek "half-deurlaotende" spegels. De persoon veur de spegel ziet humzelf in de spegel, mar de persoon dee achter de spegel steet kan e neet zien. Dit wonnen vake gebruuk as personen onopvallend eobserveerd mutten wonnen zoas bie speltherepie van kienders en bie de plisie.

Trivia

De spegel kump in veul ouwe volksverhaolen veur, meschien kump dit deurdat de spegel deur de meensen van vrogger as een magisch veurwarp ezien wönnen.

De spegel is 't symbool van de Japanse zunnegodin Amaterasu.
Narcissus uut de Griekse mythologie wönnen verliefd op zien eigen spegelbeeld.
Een spegel breken zol zeuven jaor ongelok brengen.
De ogen bin de spegel van de ziel (Leonardo da Vinci).

Zie oek

Spiegelzael

Nedersaksisch

Drèents:
- spaigel
- speeigel
- spegel
- speigel
- spiegel
Stellingwarfs: spiegel
Grunnegs: spaigel
Veluws: spiegel of spegel (Garder: kiekglas)

Uutgaonde verwiezingen

Commons: Spegel - plaatjes, filmkes en/of gelüüdsbestanden.