Naar inhoud springen

Johann Sebastian Bach

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy
(döärstüürd vanaf "Johann Sebastiaan Bach")
Bach op een eulievarvepetret uut 1746 deur Elias Gottlob Haussmann

Johann Sebastian Bach (Eisenach, 21 meert 1685 - Leipzig, 28 juli 1750) was een Duutse compenist en orgenist, wie zien sacrale en seculiere warken veur koor, orkest en solo-instrementen de barokmeziek töt hoge ontwikkeling brochten. Allewal hi'j gien ni'je vörms hef uuteprakkezeerd, verriekten e de bestaonde Duutse stiel mit een robuste contrapuntische techniek, een beheersing van orgenisaosie van harmonie en motief van de kleinste töt de grootste schalen, en 't oavernimmen van ritmes en structuren uut 't butenlaand, benaam Italië en Fraankriek.

Bach zien warken, daoras ze groot ontzag veur hebt vanwegen de intellectuele diepte en technische en kunstzinnige schoonheid, bint under andere: de Brandenbörgse Concerten; de Goldbergvariaosies, de Engelse suites, de Fraanse suites, Partitaos en Das wohltemperierte Klavier; de Hohe Messe in B klein; de Matthäuspassion; de Johannespassion; Das musikalische Opfer; Die Kunst der Fuge; de Sonates en partitaos veur onbegeleide viool; de Suites veur onbegeleide cello; meer as twiejhonderd oaverebleben cantates; en een vergeliekber antal orgelwarken, under aandere de beroemde Toccata en Fuga in d kleine terts.

Veule lu kenden Bach bi'j leben as orgenist; as compenist was e toendertied niet biester bekend. Zien tiedgenoten vunden zien barokke vörms en contrapuntische stiel olderwets, veural later in zien carrière toe as de muzikale mode op 'e rococo en latere klassieke stielen an gunk. In de vrogge neengtiende ieuw namen de belangstelling veur zien wark en de opvoerings d'rvan toe, en hi'j wördt now eziene as ien van de grootste compenisten in de westerse tredisie.

Dit stok is eskreven in 't Zuudwest-Zuud-Drèents van de Drèents-Oaveriesselse grèensstreek.