Naar inhoud springen

Ies

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy
Een iesblok veur de kust van Ieslaand

Ies is waeter dat tot een vaste vorm bevreuren is. Et komp veur in een bulte verschillende vormen, zoas ieskappen, iesbargen, gletsjers, haegel, iezel, iestakken en sni'j. Ofhaankelik van of der beveurbield dielties eerde of lochtbellen in et ies zitten, kan et deurzichtig wezen of meer of minder blauwig wit.

Ies is rejaol anwezig in et buten et zunnestelsel. Zels zo dichte bi'j de zunne as op 'e planeet Merkurius is der ies. Ok op Eerde komp et vule veur, bovenal in et Noordpoolgebied, op Antarktika en boven de sni'jgreens. Ies is een gebrukelike vorm van neerslag en speult een belangrieke rolle in de waeterkringloop en et klimaot. Et vaalt daele as sni'jvlokken.

Praktisch al et ies op et eerdoppervlak en in de atmosfeer van de Eerde hef een heksagonale kristalstruktuur, wat ies Ih enuumd wodt. Wieder bin der pietsige bieties kubusvormig ies (ies Ic) en rutenvormig ies (ies VII). De faseovergaank naor ies Ih vient plaese wanneer vluiber waeter onder de nul graoden Celsius ekoeld wodt. Zok ies kan ok direkt ofezet wodden deur waeterdaamp, zoas gebeurt bi'j de vorming van iezel. De overgaank van ies naor waeter wodt smelten enuumd, en de direkte overgaank van ies naor waeterdaamp is sublimatie of vervlochtiging.

Ies wodt veur alderhaande doelen gebruukt, waoronder koeling, wintersport en et maeken van iesskulpturen.

Dit stok is eschreven in et Stellingwarfs van de Kop van Overiessel.