Naar inhoud springen

Eerdkeern

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy
(döärstüürd vanaf "Eerdkern")
Saemenstelling van de eerdkost

De eerdkeern is et middelste diel van de eerde. De eerdkeern lopt van de onderkaante van de eerdmantel op omdebi'j 2900 kilemeter diepte tot an et centrum van de eerde op omdebi'j 6370 kilemeter diepte.

Deur seismologisch onderzuuk is vaaststeld dat de dichthied van de eerde op 2900 kilemeter abrupt toenemt van omdebi'j 5,5 gram per cm3 tot omdebi'j 10 gram per cm3, wat d'r-op wiest op een plotse veraandering van de chemische saemenstelling. Et staot naogenog vaast dat de eerdkeern grotendiels uut nikkeliezer bestaot.

Et feit dat longitudinaole golven wel, mar transversaole golven niet deur de keern wodden votplant, wiest d'r-op dat et nikkeliezer in de keern grotendiels vloeibaor is. Stromingen in de keern zollen verantwoordelik wezen veur et magneetveld van de eerde.

De Deense seismologe Inge Lehman (1888-1993) het in 1929 antoond dat et binnenste diel van de eerdkeern (van 5110 tot 6370 km diepte) wel weer vast is. Ondaanks de slim hoge temperetuur van omdebi'j 4.500 °C is et iezer hier vaast, vanwegen de slim hoge drok, die in et centrum wel tot 3.500.000 atmosfeer oplopt. Ze onderscheiden daoromme een binnenkeern van een butenkeern.

De eerdkeern omvat 16 % van et volume van de eerde en 32% van de massa.