Dubbeld Hemsing van der Scheer

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy
(döärstüürd vanaf "D.H. van der Scheer")
D.H. van der Scheer

D.H. (Dubbeld Hemsing) van der Scheer (Koevern, 30 jannewaori 1791 - Koevern, 12 februwaori 1859) was een Drèentse uutgever en boekhandelaar.

Mit Napoleon[bewark | bronkode bewarken]

Ien 1813 gunk-e vri'jwillig bi'j 't leger van Napoleon (zien va had patriot ewest). Toen as de Fraansen bint verslagen, volgen hi'j zien va op as boekhandelaar-uutgever ien Koevern. Ien 1816 trouwden hi'j mit Sophia Speckman uut Eel.

Waark as uutgever[bewark | bronkode bewarken]

Staandbeeld ien Koevern van "de Drie Podagristen", zoas heur Van der Scheer en zien mede-schrievers Boom en Lesturgeon nuumden.

Ien van de eerste schoeleboekies aover Drenthe, J.A. Oostkamp zien Aardrijkskundig schoolboek van de provincie Drenthe, in leeslessen voor de jeugd, Met een in het koper gebragt Landkaartje, kwaamp ien 1822 op initiatief van Van der Scheer uut.

Tussen 1837 en 1851 gaf Van der Scheer de Drenthsche Volksalmanak (DVA) uut, daoras alderhaand schrievers stokkies in plaatsten oaver Drèentse taal, geschiedenis en volkskunde en ok literaire stokkies, zoas zien eing kluchtige anekdote Ho baos Julfring meende den Duvel in hoes te hebben (1851).[1] Daorien staot waarkwoordsvörms zoas hest veur he'j/bi'j en sind veur bint.

Ien 't eerste nommer van de DVA stund de eerste volledige tekst ien 't Drèents; de 'Zaomensproak over 't Broabands opreur, tussen Baerent, Greet en Harrem', ondertekend mit 'Een Drenther'. Ien de redactie van de almanak ha'j Van der Scheer, Harm Boom en A.L. Lesturgeon.

Mit Boom en Lesturgeon verzörgden Van der Scheer 't reisboek Drenthe in vlugtige en losse omtrekken geschetst, door drie Podagristen (1842-1847) (podagristen bint mèensen mit jicht an de tonen). Dit boek hölp 't literaire niveau ien Drenthe te verhogen.

Wieder waark[bewark | bronkode bewarken]

Van der Scheer höld hom veural bezig mit historische, prehistorische en volkskundige onderwarpen. Ien 1843 zocht hi'j tussen Eksel en Vaalt naor de legendarische middelieuwse, verwoeste stad Hunsow daoras Picardt aover schrif.

Hi'j hölp mit um 't Provinciaal Museum ien Assen, de veurloper van 't Drents Museum op te richten.

Naor Van der Scheer wördden de 'Drentsche Studiekring D.H. van der Scheer' enuumd, det de veurloper was van Het Drents Genootschap, Culturele Raad voor Drenthe.

Bronnen[bewark | bronkode bewarken]

  • Broersma, Rouke (red.) (2003), Scheupers van de taol: Bloemlezing van de Drèentse Schrieverij 1837-2003, Zuudwolde: Het Drentse Boek
  • Darwinkel, Abel, Jan Germs en H. Slot (2005), Moi! Taalgids Drenthe, Assen: In Boekvorm Uitgevers bv (p. 32)
  • Nijkeuter, Hendrik (2001), De "pen gewijd aan Drenthe's dierbren grond" : literaire bedrijvigheid in de Olde Lantschap, 1816-1956, Grunnen: RUG (dissertatie)

Rifferenties[bewark | bronkode bewarken]

  1. Tekst: Ho baos Julfring meende den Duvel in hoes te hebben
Dit stok is eskreven in 't Zuudwest-Zuud-Drèents van de Drèents-Oaveriesselse grèensstreek.