Komputer
Een komputer (hiel soms ok wel een rekener nuumd) is een apperaot waormit gegevens neffens formele procedures verwarkt kunnen wodden. Meerstal wodt mit et woord komputer een digitaol apperaot bedoeld, mar d'r bestaon ok anneloge komputers. De veurvader van de komputer was Charles Babbage. In 1938 wodde de eerste komputer bouwd deur Konrad Zuse. Pas in 1981 wodde de persoonlike komputers veur 't eerst op 'e mark brocht.
Etymologie[bewark | bronkode bewarken]
Oorspronkelik wodde et Ingelse woord computer bruukt om iene mit an te duden die kompliceerde berekenings uutvoerde, mit of zunder mechanische hulpmiddels - vergeliek ok de Duutse term veur komputer: 'Rechner' (rekener) en de Zuud-Afrikaanse term veur komputer: 'rekenaar' - mar laeter wodde de term ok bruukt om apperaoten te benumen. Mederne komputers wodden veur veul meer bruukt as allienig wiskundige toepassings. Ok veul administratieve en financiële taeken wodden an de komputer opdreugen, et Fraanse woord veur komputer was eerst 'calculateur' of rekenaor en evolueerde naor 'ordinateur' (orde op zaeken zetten).
Gebruuk[bewark | bronkode bewarken]
Sund de grote opkomst van de komputer wodden ze ok bruukt veur infermaosieveurziening (internet) en amuzement. Bi'j de mederne produktie wodden komputers bruukt om percessen an te sturen, bi'jveurbeeld de assemblage van auto's deur robots.
De wetenschop die tegeliek mit de ontwikkeling van de komputer is ontstaon is de 'infermatika' of komputerkunde. De infermatika gaot over et meugelike gebruuk van komputers.
Deur de veergaonde miniaturisering en snelhiedsvergroting is et steeds vaeker meugelik funktionaliteit die vrogger in apperetuur anbrocht wodde deur middel van pergrammetuur te implementeren. Et grote veurdiel van een dergelike ontwikkeling is dat aachterof funktionaliteit toevoegd kan wodden.
Vanof 1981 is de 'personal computer' (PC) ontwikkeld die inmiddels in et daegeliks leven veur veul meensken een belangrieke rol speult.
Besturingssystemen[bewark | bronkode bewarken]
Elke komputer het een besturingssysteem neudig. Zunder besturingssysteem kuj' bi'jgelieks niet internetten, aemels of teksten schrieven, of aandere simpele taeken uutvoeren. Inkelde besturingssystemen bin: