Bron bekyken van Azie

[[Ofbeelding:LocationAsia.png|right|300px|Azie]]
'''Azie''' is t grootste [[kontinent]] ter wereld. Aan de westkaant grenst t aan [[Europa (werelddeel)|Europa]] en [[Afrika]], in t noorden aan de [[Arktische Ozeoan]], in t oosten en zuudoosten aan de [[Grode Ozeoan]] en in t zuden aan de [[Indische Ozeoan]]. In t joar 2006 woonde der op t kontinent sikkom 3,97 miljard [[mense|mìnsken]], dit is 61% van de totoale wereldbevôlken (6,50 miljard). Azie bedekt mit n oppervlakte van 43.810.000 km², 8,6% van de totoale oppervlakte van de [[eerde]] en 29,4% van de totoale laandoppervlakte.

== Definitsie van Azie ==
t Kontinent Azie wordt definieerd deur Europa en Afrika ôf te trekken van de [[Afrika-Eurazie|Afrika-Euraziatische]] laandmassa. De precieze grenzen van t kontinent binnen nait hailmoal dudelk (spesjoal veur [[kartogroaf|nait-kartogroafen]]). Azie en Afrika binnen van mekoar schaaiden deur t [[Suezknoal]] ([[Laandengte van Suez]]). De grens van Europa en Azie lopt grofweg via de [[Dardanellen]], de [[Zee van Marmara]], de [[Bosporus]], de [[Zwarte Zee]], t [[Kaukasusgebaargte]] (nait hailmoal onomstreden summege mìnsken ploatsen de liende via de [[Koema-Manytsjleegte]]), de [[Kaspische Zee]], de [[Oeral (revier)|Oeralrivier]] (nevvens aanderen de [[Emba]]rivier) en de [[Oeral (gebaargte)|Oeral]] noar [[Nova Zembla]]. 

'''De volgende gebieden valen dus hieronder:'''
* t Aziatische vaastelaand;
* de [[eilaand|ailaanden]] op t Aziatisch [[kontinentoal plat]];
* ailaanden dij nait op t Aziatisch kontinentoal plat liggen môr gewoonlek zain worden as dail van Azie;

== Laanden in Azie ==
Tot Azie beheuren de volgende gebieden (alfabetisch):
{| style="margin:0 auto;" align=center width=100%
|align=left colspan=2|'''Onôfhaankelke laanden:''' [[Afghanistan]] – [[Armenie]] – [[Azerbaidzjan]]<ref name="Azerbaidzjan" /> – [[Bahrein]] – [[Bangladesh]] – [[Bhutan]] – [[Brunei]] – [[Kambodja]] – [[Volksrippebliek China|China]] – [[Cyprus]]<ref name="Cyprus" /> – [[Egypte (laand)|Egypte]]<ref name="Egypte" /> – [[Filipienen]]<ref name="ailaanden" /> – [[Georgie]] – [[India]] – [[Indonezie]]<ref name="ailaanden" /><ref name="Indonezie" /> – [[Irak]] – [[Iran]] – [[Israël]] – [[Japan]] – [[Jemen]] – [[Jordanie]] – [[Kazachstan]]<ref name="Kazachstan" /> – [[Kirgizie]] – [[Koeweit]] – [[Laos]] – [[Libanon (laand)|Libanon]] – [[Malediven]]<ref name="ailaanden" /> – [[Malaizie]] – [[Mongolie]] – [[Myanmar]] – [[Nepal]] – [[Noord-Korea]] – [[Oezbekistan]] – [[Oman]] – [[Oost-Timor]]<ref name="ailaanden" /> – [[Pakistan]] – [[Qatar]] – [[Ruslaand]]<ref name="Ruslaand" /> – [[Saoedi-Aroabie]] - [[Singapore]] – [[Sri Lanka]] – [[Syrie]] – [[Tadzjikistan]] – [[Thailaand]] – [[Turkije]]<ref name="Turkije" /> – [[Turkmenistan]] – [[Verainde Arabische Emiroaten]] – [[Vietnam]] – [[Zuudkorea]]
|-
|align=left colspan=2|
'''Gebieden mit betwiste stoatus / bezette gebieden:''' [[Abchazie]] - [[Aksai Chin]] – [[Gazastrook]] – [[Jammu en Kasjmir (gebied)|Jammu en Kasjmir]] – [[Koerdistan]] – [[Nagorno-Karabach]] – [[Paracelailaanden]]<ref name="ailaanden" /> – [[Shaksgam]] – [[Spratly-ailaanden]]<ref name="ailaanden" /> – [[Taiwan]]<ref name="Taiwan" /> – [[Tibet (gebied)|Tibet]] – [[Turkse Republiek Noordcyprus]]<ref name="Cyprus" /><ref name="ailaanden" /> – [[Westelke Jordoanoever]] - [[Zuudossetië]]
|}

== Noten ==
<references>
<ref name="ailaanden">Aalhouwel dizze ailaanden nait op t Aziatisch kontinentoal plat liggen worden ze normoal sproken toch zain as ailaanden dij bie Azie heuren.</ref>
<ref name="Cyprus">Ôfhaankelk van de bron wordt Cyprus soms zain as n Europees, dan weer as n Aziatisch laand.</ref>
<ref name="Azerbaidzjan">Gedailte in t zuden van t Kaukasusgebaargte.</ref>
<ref name="Egypte">Gedailte in t oosten van de [[Laandengte van Suez]] ([[Suezknoal]]).</ref>
<ref name="Indonezie">Gedailte in t westen van de [[Zee van Halmahera]], de [[Keramzee]] en de [[Arafurazee]].</ref>
<ref name="Kazachstan">Gedailte in t oosten van t gebaargte [[Oeral (gebaargte)|Oeral]] en de rivier de [[Oeral (revier)|Oeral]].</ref>
<ref name="Turkije">Gedailte in t oosten en t zuden van de [[Bosporus]], de [[Zee van Marmara]] en de [[Dardanellen]].</ref>
<ref name="Ruslaand">Gedailte in t oosten van t [[Oeral (gebaargte)|Oeralgebaargte]].</ref>
<ref name="Taiwan">Nevvens summege mìnsken is Taiwan n onôfhaankelk laand, nevvens n aander weer een provìnzie van de [[Volksrippebliek China|Vôlksrepubliek China]]. Bovendien claimt China Taiwan ook nog as n provìnzie. De stoatus van Taiwan is betwist en doarom stait t bie betwiste gebieden.</ref>

</references>

{{Dialekt|gos}}

[[Kategorie:Azië| ]]