Zaod (plaante)

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy
Een riepe jalapeño, in stukken esnejen um de zaojen te teunen

Een zaod of een zaodjen is een klein pitjen dat 't begin vormp van 't leven van een plaante. As 't zaodjen eenmaol in kontak ekömen is mit de eerde en 't waoter, begint dit preces. Bepaolde bloemen en plaanten verspreien der zaojen deurdat de wiend ze vortblaos en argens op de grond neerkoemen. Een goed veurbeeld van een bloeme dee zien zaodjes verspreid deur de wiend is de hondebloeme. As 't vortweit dan greuit der vake weer een nieje bloeme of plaante uut. Een aander veurbeeld is plaanten dee vruchen dragen, disse vruchen breken los, en as de vruch mit de zaojen op de grond vuilt kan oek hier weer een nieje plaante uut greuien.

Vake wonnen der in 't normale taalgebruuk epraot van zaojen, terwiel 't eigenlijks vruchjes bin. Zo wonnen bie de composietenfemilie vake epraot van zaojen (andieviezaod, zunnebloemepitten en zoksoort dingen meer), terwiel de vruchjes bie disse soorten meestentieds noetjes bin. Sommigen zaojen wonnen oek egeten deur meensen en dieren. Dieren (veural voegels) dee de zaojen opeten zurgen derveur dat de zaojen verspreid wonnen, deurdat ze 't uutpoepen, hier greuit vake oek een plaante uut.