Vlagge van Nederlaand

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy
Vlagge van Nederlaand (verholding 2:3).

De vlagge van Nederlaand is et symbool van de eenheid en de unafhänkelekheid van et Könninkriek der Nederlaanden en is ok de vlagge van et laand Nederlaand. De rood-wit-blauwe vlagge heurt ovveral woar zi-j op et Nederlaandse groandgebeed wödt ontplooid de ereplaatse te hebben. Et rood-wit-blauw is zowal te laand as ter zee in gebruuk as civiele vlagge, dienstvlagge en kriegsvlagge.

Untwarp[bewark | bronkode bewarken]

De Nederlandse vlagge is ne horizontoale dreekleure in rood, wit en blauw. Meer in et biezunder bunt de kleurn te beneumen as helder vermiljoen, helder wit en kobaltblauw. In normblad 3055 bunt de kleurn vast-esteld in Eclairage-koördinaten. Dizze kleurn bunt neet dreks in Pantone-kodering um te zetten, zodat veur dee letste uutènlopende weerden bruukt wödt.

Et Ministerie van Algemene Zoaken guf in eur vlagge-anwiezing de volgende weerden, dee ok bunt vast-elegd in NEN 3055:

Rood: helder vermiljoen
Wit: helder wit
Blauw: kobaltblauw

Veur de moaten van de vlagge bunt gene veurskriften. In de neet vastestelde Vlaggenwet van 1937 wöd de verholding tussen heugte en lengte vastgesteld as 2:3, en oaver et algemeen wödt dee verholding nog altied noa-evolgd.

Geskiedenisse[bewark | bronkode bewarken]

Prinsenvlagge[bewark | bronkode bewarken]

Den Prinsenvlagge.
Vlagge van de Laege Laanden under Karel V van et Heilige Roomse Riek.
De Nederlaandse vlagge op de Batavia.

De vrögste veurbeelden van de dreekleure stamt uut de 16de eeuwe. De eerste versie dee eneumd wöd is in 1572 ne oranje-wit-blauwe vlagge. Bi-j et uutropen van de unafhänkelekheid in 1579 wodden dit dan ok de officiële Nederlandse vlagge. Dit was de eurspronkeleke vlagge van de Republiek der Zeuven Veraenigde Nederlaanden, moar in de löppe van minder as ne eeuwe wöd et oranje vervangen deur rood, zodat bi-j et ende van den Tachtigjoarigen oorlog in 1648, de vlagge feajlek veraanderd was in Rood-Wit-Blauw, al wöd nog wal sprokken van de "Oranjevlagge".

Der bunt verskillende meugeleke redenen an-edreagen veur de veraandering van oranje noar rood. Doar is eopperd dat rood den veurkeur van zeeleu genot, dat de kleure op ofstaand meer opveel, dat dee minder verbleken, dat der n tekort an oranje kleurstoffen ontstoand, dat ne ni-je warkwieze ne donkerder oranje opleaverden, dat et huus Oranje minder eleefd wodden en tenslotte dat de Stoaten-Generaal van et Könninkriek der Nederlaanden et rood uut heure eigen vlagge invoerden, moar gene van dizze verkloaringen kan echt annemmelek emaakt wödden.

Franse Tied[bewark | bronkode bewarken]

In 1787 namen de geliek-erechtegde Stoaten an dat de vlagge Oranje-Wit-Blauw was (prinsgezinden) en juust dat dee dat neet was (patriotten), moar et gezag van beide beslissingen völt te betwiefelen. Noadat de Fransen in 1794 et laand binnen-evollen waren, besloaten de Stoaten Generaal in 1796 dat de kleuren Rood-Wit-Blauw mössen wean. Dit zol et ende van et oranje gewest wean. Moar, deurdat dat de Stoaten Generaal twee wekke later wödden of-eschaft, boten dit besluut nogal an kracht in.

Noa de Franse Tied wodden de vlagge opni-j ingevuurd as Rood-Wit-Blauw, moar zunder unmiddeleken wetteleken groand. Alleneg deurdat vasteesteld wodden dat de wetten van et Könninkriek Hollaand van kracht zollen blieven, woarbi-j dat könninkriek um te beginnen stilzwiegend de wetten van de republiek had oavernommen, had de vlagge zuver bekekken nen wetteleken groandslag in et besluut van 1796.

Officiële annoame van et rood-wit-blauw[bewark | bronkode bewarken]

In de joaren darteg van de twintegste eeuwe kwam de Nationaal-Socialistiese Beweaging (NSB) op. De NSB vorderden dat oranje-blanje-bleu de echte Nederlandse vlagge was. Neet veul leu wisten dat zie hierin histories ezene gin geliek hadden, en et was neet eenvoldig an te geaven welke wette et moatschoppelek anzeen van et oranje-wit-blauw as de nationale vlagge untkenden, moar et was veural et andringen van dee parti-je dat doar too leidden dat de regering under anvuring van Hendrikus Colijn de kleurn rood-wit-blauw officieel wol vastleggen.

Op 19 februari 1937 tekkenden Könningin Wilhelmina op heur vakantie verblief in Zell am See et kortste Könninklek Besluut ooit,[1] ludend: "De kleurn van de vlagge van et Könninkriek der Nederlaanden bunt rood, wit en blauw."[2]

Tiedens den Tweeden Wealdkrieg, dee veur et Könninkriek duurden van 10 mei 1940 tot 15 augustus 1945, blef et rood-wit-blauw in gebruuk. Tiedens et deeptepunt van den krieg waarn alleneg nog Suriname en et Gebeedsdeel Curaçao neet bezet deur Nazi-Duutslaand of Japan. In et bezette Nederlaand blef et rood-wit-blauw mit toostemming van de Duutsers de nationale vlagge, moar et gebruuk doarvan wodden deur eur stark beparkt.[3]

Noa den Tweeden Wealdkrieg bunt preciezere tinten veur den kleuren rood, wit en blauw vastesteld. De kleurn van de Nederlandse vlagge könt vanof dee tied wödden beneumd as helder vermiljoen, helder wit en kobaltblauw. Dat blauw verskilt van et donkerder Nassaus blauw.

Der bunt vandage ok nog leu dee et oranje-wit-blauw as de echte vlagge zeet, moar et algemeen gebroek is noe um de Nederlandse verbundenheid mit et könninklek huus te teunen deur boaven de vlagge nen oranje wimpel te hiesen. De eurspronkeleke Nederlaandse vlagge is of en too nog trög te zene in den sportkleare van de Nederlaandse vootbal- of hockeyploogn, (licht)oranje hemd, witte bokse en azuurblauwe sökke.

Vlaginstruktie[bewark | bronkode bewarken]

Oranjen wimpel bi-j de vlagge

Veur den Nederlaandse vlagge besteet ne vlaginstruktie van de Nederlaandse ovverheid veur an de ovverheid verbunden instellingen, dee aanguf wanneer de Nederlaandse vlagge hesen wöd, en op welke wieze.

De tieden woarop de vlagge hesen wöd bi-j rieksgebouwen ligt vast in ne instruktie van den minister-president van 22 december 1980. An börgerleu, bedrieve en instellingen wöd evroagd dizze instruktie, zo völle as meugelek is, te volgen. Dit leste is echter neet verplicht.

Bi-j et uutsteaken van de Nederlaandse vlagge wöd underscheid emaakt tussen "uut-ebreid vlaggen" en "beparkt vlaggen". Uut-ebreid vlaggen wil zeggen dat de vlagge wöd uutgestoaken van alle rieksgebouwen, zoas gebrukelek is op Könninginnedag. Bi-j "beparkt vlaggen" steakt zee de vlagge alleneg uut van de heufdgebouwen van de afdealingen en van de heufdgebouwen van de instellingen dee neet (rechtstreaks) under de afdealingen valt. Dit bunt de Kamers der Stoaten-Generaal, den Road van State, de Algemene Rekkenkamer, et Kabinet der Könningin en den Hoogn Road der Nederlaanden.

Vaste tieden veur et vlaggen[bewark | bronkode bewarken]

Doar is ne antal vaste tieden woarop van de rieksgebouwen uutgebreid (UV) of beparkt (BV) evlagd möt wödden. As n tiedstip op nen zundag of op nen algemean arkenden christeleken feestdagge völt, wöd op de tussen höäkskes vermelden tied evlagd. Bi-j verjoardaagn van leden van et Könninklek Huus en op Könninginnedag mag de vlagge samen mit nen oranjen wimpel wödden hesen (W).

31 januari (1 februari) Verjoardag van Könningin Beatrix BV W
10 april (11 april) Verjoardag Prinsesse Ariane BV W
27 april (28 april) Verjoardag van den Prinse van Oranje, Prinse Willem-Alexander BV W
30 april (29 april) Könninginnedag UV W
4 mei (4 mei) Nationale Dodenherdenking, mit halfstok vlaggen van 18.00 uur tot zunsundergäng (ru. 21.10 uur zommertied). Veurdat de vlagge halfstok hesen mag wödden, möt de vlagge eerst volle hesen wödden. Veur et neerhoalen van de halfstok ehesen vlagge, möt de vlagge wier eerst volle hesen wödden. UV
5 mei (5 mei) Nationalen Bevriedingsdag UV
17 mei (18 mei) Verjoardag Prinses Máxima BV W
26 juni (27 juni) Verjoardag Prinsesse Alexia BV W
15 augustus (16 augustus) Formeel ende Tweeden Wealdkrieg UV
3den dinsdag in september Oppening van den Stoaten-Generaal (alleneg in Den Haag) UV
7 december (8 december) Verjoardag Prinsesse Amalia BV W
15 december (16 december) Könninkrieksdag BV

Oranjen wimpel[bewark | bronkode bewarken]

Op Könninginnedag en op den hierboaven beskreaven verjoardagen van leaden van de Könninkleke femilie wödt de vlagge hesen mit oranje wimpel. De vlagge wöd zunder oranjen wimpel hesen bi-j alle aandere geleagenheden.

Vlaggen bi-j bi-jzundere geleagenheden[bewark | bronkode bewarken]

Vlagge op den vuurtoorn van Urk

Bi-j bi-jzundere gebeurtenissen in de Könninkleke femilie (geboorte, huwelek, oaverlieden) zal der altied ne aparte reageling kommen, dee van geval tot geval bekend zal wödden maakt. In ieder geval wödt der neet op nen zundag evlagd. Tiedens officiële bezeuke van stoatsheufden wöd alleneg evlagd in dee plaetse dee wodt bezocht. Zowal bi-j et overlieden van Prinses Juliana as bi-j et oaverlieden van Prinse Bernhard wodden den Oranjewimpel vervangen deur nen zwarten rouwwimpel.

Officieel protokol[bewark | bronkode bewarken]

NB: dit protokol is veur ovverheidsinstellingen. Börgerleu en bedrieve wodt verzocht dit protokol te volgen moar bunt doartoo neet verplicht.

  • Ne vlagge is n eerbetoon an ne natie en zee heurt doarom neet in den nacht buten te hängen. Et hiesen van de vlagge gebeurt dan ok bi-j zunsopgang, et neerhalen bi-j zunsundergäng. Alleneg wanneer ne laandsvlagge an beide kanten deur schienwarpers wödt belicht, mag dizze noa zunsundergäng blieven hängen. Der is nen eenvoldige vuustreagel veur et uuterleke tiedstip van neerhalen van de vlagge. Dit is et tiedstip woarop der gene zichtboar verskil meer is tussen de ofzunderleke kleurn van de vlagge.
  • Ne vlagge mag den groand neet raken.
  • Op de Nederlaandse vlagge beheurt, tenzi-j doartoo erechtigd, gene ene versiering of aandere toovooging te wödden an-ebracht. Ok et gebruuk van ne vlagge alleneg veur versiering beheurt te wödden noa-eloaten. Wal mag vlaggendook veur versiering -bi-jveurbeeld in den vörm van draperieën- wödden bruukt.
  • Den oranjen wimpel wöd officieel alleneg ebruikt op verjoardagen van leden van et Könninklek Huus en op Könninginnedag. Den oranjen wimpel möt minstens dezelfde lengte hebben of wat länger wean as den diagonoal van de vlagge.

Halfstok vlaggen[bewark | bronkode bewarken]

vlag halfstok
vlag halfstok

Et halfstok hiesen van de vlagge beheurt op de volgende wieze te gebeurn: eerst wöd de vlagge völ ehesen, doarnoa wöd zi-j langzaam en stoateg neergehoald, totdat et midden van de vlagge op de helfte van de normalen heugte is ekommen, woarnoa de vlaggenliene wöd vast-ebonden; de vlagge wöd neet op-ebonden. Bi-j et neerhalen van ne halfstok ehesen vlagge wöd dizzen eerst haeneg en stoateg völ hesen en vervolgens op dezelfde wieze neer-ehaald. De vlaginstruktie skrif uutdrökkelek veur dat der halfstok evlagd möt wödden, in teggenstelling tot de meugelekheid dat der rouw eteund möt wödden mit de vlagge. Dit vereurzoakt bi-j veurtduring problemen mit toostaanden woarin halfstok vlaggen neet meugelek of neet gebrukelek is, zoas mit vlaggen vastemaakt an nen vlaggenstok.

Et hiesen van meer vlaggen[bewark | bronkode bewarken]

Bi-j et hiesen van meer vlaggen beheurt dizze van gelieke afmeatingen te wean en zo meugelek op gelieke heugte te wödden hesen. Bi-j et ontplooien van twee vlaggen is de ereplaatse rechts, erekkend mit de rugge noar de vlaggen. Doar heurt dus de Nederlaandse vlagge. Bi-j dree vlaggen heurt de Nederlaandse vlagge in et midden. As de previnsie en de gemeenteleke vlagge noast de Nederlandsee vlagge komt, is de opstelling (mit de rugge noar de vlaggen): Nederlaandse vlagge midden, proveensiejale vlagge rechts en gemeenteleke vlagge links. De vlaginstruktie mek hierbi-j ne uutzundering veur ne gemeenteleke angeleagenheid, woarveur de volgorde van provinsievlagge en gemeentevlagge um-ekeerd möt wödden. As noast ne laandsvlagge vlaggen van aandere naties wodt hesen, is veur de onderlinge rangorde oaver et algemeen den eersten letter van de namen van de betrokken laanden in den Fraansen taal bepoalend. De vlaginstruktie guf hier gene uutsluutsel oaver, moar guf an dat der kontakt op-enommen möt wödden mit de Direktie Kabinet en Protokol.

Opvouwen van de vlagge[bewark | bronkode bewarken]

De juuste wieze veur et vouwen van de vlagge is as volgt: de vlagge wöd längs de banen in dreejen evouwen, zodat alleneg de rode en de blauwe bane zichtboar blieft (de witte bane ligt tussen de beide aanderen). Vervolgens wöd de vlagge hoaks op de veurige vouwen dubbelvouwen, mit de blauwe bane noar buten. Et dubbelvouwen wöd nogmoals herhoald.

Beïnvleuding van aandere vlaggen[bewark | bronkode bewarken]

De Nederlaandse vlagge, zowal de Prinsenvlagge as de vlagge van noe, hef aandere laanden beïnvleud ne soortgelieke vlagge te broeken. De vlagge van New York City en enkele aandere steadn in New York bruukt de Prinsenvlagge. In Zuud-Afrika, gebruukten dree boernstoaten al vlaggen dee op de Nederlaandse ebaseerd waren, noamelek de vlagge van Transvaal, de vlagge van Oranje Vri-jstoat en de vlagge van de Republiek Natalia. Moar ok de nationale vlagge van Zuud-Afrika was tot 1994 op de Nederlaandse ebaseerd. Zelfs de vlagge van Zuud-Afrika van vandage bevat delen dee an de Nederlaandse vlagge ontleend bunt.

De vlagge van Ruslaand hef net dezelfde kleurn as de Nederlaandse alleneg in ne aandere volgorde. Volgens éne theorie hef Peter de Grote, den Nederlaand bezocht veur skeepszaken, de vlagge oaver-enommen en met noar Ruslaand enommen. Moar der bunt starke anwiezingen dat de Russiese vlagge al wierd gebruukt veur et bezeuk van Peter de Grote an Nederlaand. Zodoonde is et neet zeaker of de Nederlaandse vlagge hier doadwerkelek invlood op hef ehad.

Zee ook[bewark | bronkode bewarken]

Uutgoande verwiezingen[bewark | bronkode bewarken]

Rifferenties[bewark | bronkode bewarken]

  1. Allesvan.nl (2007): Terug in de tijd - 19 februari, geraadpleegd op 14 juni 2007.
  2. Wilhelmina en den Minister van Stoat, Minister van Koloniën, Veurzitter van den Road van Ministers (19 februari 1937): Könninklek Besluut nr. 93, Zell am See.
  3. Flags of the World (2006): The Netherlands - Kingdom of the Netherlands, geraadpleegd op 14 juni 2007.