Geskiedenis van den Achterhook

Dit artikel is noch mär en beginnetjen. Help mead döär et üüt to breiden.

Portaol Achterhook

Een oaverzicht van den geskiednis van den Achterhook:

9den en 10den eeuwe

Et gebeed wat wi-j vandage kent as den Achterhook, was in dizzen tied et noordeleken dele van veurmoalig gouw Hamaland, noa den ofsplitsing van et zuudeleken dele. In Noordelek Hamaland was Godschalk al veur 1046 leengrave van 'den Beerd' toon könning Hendrik III et groafschap noá den ofzetting van Godfried 'mit den Beerd' an den Utrechtsen biskoppe gaf. In den schenkingsacte is den begrenzing van dat noordelek Hamaland umskreaven. Doaruut blek dat et totalen Hamaland, in tweeën wöd eknipt woar et op zien smalst was, längs den liene Steenderen-Leuvenheim-Eerbeek. Deur dee schenking van 1046 wöd den biskoppe van Utrecht in dat noordeleken Hamaland. Woarnoa wieter in den tied nen eeuwnlängen stried zo anvangen tussen den biskoppe van Utrecht en den Biskoppe van Münster oaver et gebeed langs den oostgrenze van vandage.

Der besteyt ouk een artikel "Hamaland" mid meyr informaty up dit underwarp.

11den- tot en mit 16den eeuwe

Den Achterhook van vandage op zien heugtepunt. An et ende van dizzen tied trad den groafschap as nen zelfstandigen stoat too tot den republeek der zeaven vereanigden Nederlaanden.

Der besteyt ouk een artikel "Groafschap Zutfent" mid meyr informaty up dit underwarp

Republeek der Zeaven Vereanigden Nederlaanden

Vanof 1543 mek Gelderlaand as Stoaten van Gelderlaand dele uut van den Republeek der Zeaven Vereanigden Nederlaanden. Den Stoaten van Gelderlaand woarunder ok et Groafschap Zutfent wödden deur nen stadholder en later deur nen raadpensionaris verteggenweurdigd bi-j den Stoaten-Generoal.

Der besteyt ouk een artikel "Republeek der Zeaven Vereanigden Nederlaanden" mid meyr informaty up dit underwarp

Batoafsen republeek

Den Republeek der Zeaven Vereanigden Nederlaanden wödden in 1795 vervängen deur den Batoafsen Republeek. Et veurmoaligen Groafschap Zutfent is noo nen underdeel van et Departement van den Rijn bestaonde uut de kwarteeren Zutfent, Nimwaege en den zuudeleken Veluwe van et Hartogdom Gelre et oosteleken dele van den Heerlijkheid Utrecht nen klein stuksken van et Groafschap Hollaand (zo'n betjen den Biesbosch).

Der besteyt ouk een artikel "Batoafsen Republeek" mid meyr informaty up dit underwarp

Batoafsen Gemenebest

Der besteyt ouk een artikel "Batoafsen Gemenebest" mid meyr informaty up dit underwarp

Den Batoafsen Republeek wödden in 1801 vervangen deur et Batoafsen Gemenebest.

Könninkriek Hollaand

Der besteyt ouk een artikel "Könninkriek Hollaand" mid meyr informaty up dit underwarp

Den Fraansen keizer Napoleon beslot in 1806 nen end te maken an et Batoafsen Gemenebest, umdat hi-j nen stark gezag wol in den strategiesen eleagen Nederlaanden. Hi-j ploatsten doarumme zien jöngeren breurken Lodewiek Napoleon op den troon: deur nen familielid tot vörst te beneumen kon Napoleon toch invlood uutoefenen. Under könning Lodewiek Napoleon, van 1806 tot 1810, Gelderlaand as departement (ofdealing) deele uut van et Könninkriek Hollaand.

Der besteyt ouk een artikel "Departementen van den Nederlaanden" mid meyr informaty up dit underwarp

Könninkriek der Nederlaanden

Vanof 1814 is den achterhook nen streke van Gelderlaand dee wier as proveensie dele uut van et Könninkriek der Nederlaanden. Den Proveensie Stoaten bestuurt den proveensie vanuut et Proveensiehuus te Arnem, woarbij et doageleks bestuur wödt evormd deur den Gedeputierden Stoaten under leiding van den Commissaris van de Koningin,

Tweeden Wealdkrieg

Oaver den geskiednis in den Achterhook in den Tweeden wealdkrieg is veul te vertellen, zee doarveur et heufdartikel.

Der besteyt ouk een artikel "Achterhook tiedens den Tweeden Wereldoorlog" mid meyr informaty up dit underwarp