Verskil tüsken versys van "Baoren"

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Arch (Oaverleg | bydragen)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 69: Regel 69:
[[Kattegerie:Achterhooks_artikel]]
[[Kattegerie:Achterhooks_artikel]]
[[Kattegerie:Utrecht]]
[[Kattegerie:Utrecht]]
[[Kattegerie:Heerlijkheid]]


[[ca:Baarn]]
[[ca:Baarn]]

Versy up 12:01, 21 jul 2008

Gemeynde Baarn
Vlagge van de gemeente Baarn Wapen van de gemeente Baarn
Vlagge van Baarn Wapen van Baarn
Lokaty van de gemeynde Baarn
Lokaty van de gemeynde Baarn
Informaty
Provincy Utrech
Höyvdplaatse Baarn
Geografy en bevolking
Uppervlakde
 - Land
 - Water
33,03 km²
32,47 km²
0,46 km²
Antal inwoaners
Inwoaners per km²
24.443 (1 juli 2006)
753 inw./km²
Koordinaten Koördinaoten formaot neet good: NS: Faut in uutdrükking: neet herkend leasteyken "°". EW: Faut in uutdrükking: neet herkend leasteyken "°". Er zijn ongeldige argumenten opgegeven in de functie {{#coordinates:}}
Oaverig
Belangryke weagen A1, N221, N414
Netnummer 035
Postkodes 3740 - 3744
Officiele websteade
www.baarn.nl
Poaskarke
Villa Amalia
Paleis Soestdiek

Baarn is een gemeente en stad in den Nederlaandsen proveensie Utrecht eleagen an den rivere den Eem. Den gemeente hef 24.443 inwonners (1 januari 2007, bron: CBS) en hef nen oppervlaakte van 33,03 km² (woarvan 0,46 km² woater). Nen inwonner van Baarn wödt nen Baarnoar eneumd.

Darpen

Karnen

Geskiednis

Baarn ligt in et midden van Nederlaand op den grenze van den proveensies Utrecht en Noord-Hollaand, an den enige rivere dee van bronne tot munding op Nederlaands gebeed ligt, den Eem. Al vanof 8000 tot 4500 v.Chr. hef den mens zich in den umgeaving van den rivere opeholden. Et bewies hierveur is gleaverd deur enkele doezenden stuks vuursteen dee bi-j nen veertal archeologiesen underzoken bun evonden.

Veur den eursprong van et darp Baarn möt wi-j trög noar den twaalfden eeuwe. In dee tied wödden den bestoande darpen te klein, mede deur den krurstochten, den haandelsbetrekkingen mit aandere regio's en den greuj van den bevölking. Deurdat elk darp in grootn moate in eigen behoofte veurzag, möst men oaver nen umrengend gebeed van voldoonde grootte beschikken, bi-jveurbeeld um in den behoofte an braandstof te veurzeen of um et vee te kunnen loaten graozen. In en rund den twaalfden eeuwe ontstoanden doardeur veul ni-jen neaderzettingen, woarunder woarschienlek Baarn. Den eersten neaderzetting, dee in den umgeaving van den Leestroate lag, zal uut nen twentigtal boerderi-jen hebben bestoan. Pas in den veerteenden eeuwe verplaetst den karn van et darp zich in den richting van den Brink, woar in den eersten helfet van deezelfden veerteende eeuwe den Pauluskarke is ebouwd.

Den eursprong van den nane 'Baarn' geaft nog steeds veul stof tot proatn en hef nog steeds neet tot nen bevreadigend antwoord eleid. Et meest veur de haand liggend liekt dat den name nen verwiezing is noar 'nen gebeed woar veul braandstof te haaln of te groaven is', (vergeliek 'Barneveld': veld woar braandstof te haeln vült). Klinkermethatesis zörgt veur umdrejing van den r en den a: braanden wödt barnen.

Umstreeks 1350 verleent de biskoppe van Utrecht den inwonners van Baarn stadsrechten, et rechte van zelfbestuur an et darp. Et recht van poorteri-je heft Baarn nooit ekreggen. Baarn hef doarumme nier nen mure of walle um et darp hen ehad.

In den Golden Eeuwe, van 1600 tot 1672, stoand Amsterdam centroal in den untwekkeling van Baarn. Baarn was vergeleken bi-j et grootn Amsterdam slechts nen darp, moar wal nen antrekkelek darp veur den heufdstedeleken koopleu en patriciërs. Zi-j leeten tot wiet in den achtteende eeuwe weelderige zommerverblieven en jachthuze bouwen op grootn stukke laand in Baarn. Zoas et lustslot 'Soestdiek', tussen 1674 en 1678 ebouwd, de buutenplaetse Gröneveld en ok hofstede 'Den Eult', umstreaks 1640 ebouwd deur den Amsterdamsen burgemeister Johan Bicker op nen stukke groand an den diek noar Soest. Vermeldensweerd is ok den buutenplaetse Pienenburg, nen ontwarp van architect Philips Vingboons, ebouwd in 1647 veur den rieke weduwe Sara de Wael.

Noa 1945: Noa den Tweedem Wealdkrieg gingen nen antal villa's vort veur flat- en bungalowbouw. Moar nog steeds is, wandelend deur den darpskearn en deur den boomrieke loanen van 'Hooge Baarn' te zieen dat Baarn veul van zien olde uutstroaling hef beholden en as wonplaetse geleefd is.

Bezeensweerdig

Uutgoande verwiezingen