Impressionisme

Et Impressionisme is een künststroumig uut de tweyde hälvte van de 19. eywe.

't Begun

't Impressionisme had zien begun bi-j jonke kunstskilders, den nie meer voolgs de strenge regels van de akedemies wollen hen schilderen. In Fraankriek hef de stroming zien oorsprung.

Wat aans warken van dit volk was, was dat zi-j de streken op n doek duudlik zien leuten. 't Zagen der almoale as schetsies uut. Woar as de Akedemiesen strak en netties in warken gungen. Ok gungen zi-j 't moderne leven van, beveurbeeld, Parijs skilderen. Zo skilderen zi-j hoeren, zoepend volk of mèènsen halfnaakt an de waterkaante. Woar as de Akedemiesen onderwarpen keuzen die uut de mythelogien of uut de geschiedenisse kwaam. Ok was tiepies Impressionisties da'ze zöchen noar licht. Veul wörden der 't luchtval deur heur eskilderd.

Bekende namen van disse skilders waren Claude Monet, Pierre-Auguste Renoir, Edgar Degas en Paul Cézanne.

Begunnens wörden de duke van heur deur mèènsen uut-elachen en eskölden. Luu dachen dat zi-j wark exposeren wat alginnie of was. Later kregen zi-j dan wel steeds meer volk der bi-j, die ok op dissen meniere in skilderen gungen. En nie völle later kregen zi-j net zo völle veur heur duke als skilders die op de Akedemiesn meniere skilderen deun.

Dernoa

Noa Impressiontisn, zo in de joaren '90 van de 19e ewe, gungen aandere skilders nog varder as zi-j. Den gungen 't kleurgebruuk aans doe, de vörms aans en 't kwaam doarvan op aanderen menieren van schilderen an. Zo as 't wark van Paul Gauguin, Paul Cezanne en Vincent van Gogh. Disse stromings numen ze tegenwoordig 't Postimpressionisme. Paul Signac en Georges Seurat gungen schilderen met punties, baseerd op heur eegen kleurenleer. Disse stroming is noe bekend as 't Pointelisme.

Dit artikel is eskreaven in et sallandske dialekt van 'n Arnbarreg.