Verskil tüsken versys van "Wenters"
Regel 20: | Regel 20: | ||
}} |
}} |
||
'''Wenters''' of '''Wenterswiek''' ([[Nederlaands]]: ''Winterswijk'') is een darp en [[Gemiente (bestuur)|gemeente]] in et uterste oosten van den [[Achterhook]]. Et was bi-j de gemeenteleke herindeling van 1 januari 2005 de enige Achterhookse gemeente dee ongewiezigd bleef. De gemeente hef op 1 mei 2006 29.159 inwonners en een oppervlak van 138,29 km² (bron: CBS). De gemeente wödt an dree |
'''Wenters''' of '''Wenterswiek''' ([[Nederlaands|Nederlands]]: ''Winterswijk'') is een darp en [[Gemiente (bestuur)|gemeente]] in et uterste oosten van den [[Achterhook]]. Et was bi-j de gemeenteleke herindeling van 1 januari 2005 de enige Achterhookse gemeente dee't ongewiezigd bleef. De gemeente hef op 1 mei 2006 29.159 inwonners en een oppervlak van 138,29 km² (bron: CBS). De gemeente wödt an dree zieden umslotten deur [[Duutslaand]]. |
||
== Wonkernen == |
== Wonkernen == |
||
Regel 28: | Regel 28: | ||
== Geschiedenis == |
== Geschiedenis == |
||
Haost wal zeker is ut darp Wenters al meer as 1000 |
Haost wal zeker is ut darp Wenters al meer as 1000 jaor old. Et oldste document waoroet blik dat et karspel (parochie) Wenters besteet is ne lieste van inkomsten van de [[Mauritsstift]] in Mönster ([[Münster (stad)|Münster]] [[Duutslaand]]). Dit geschrift kump oet de eerste jäöre van de 11e eeuw. Daoroet kan wodden op-emaakt dat et darp al veur 1000 nao Christus beston. Et is ok haost wal zeker dat de stichting van et darp samenhing met de bouw van ne karke. De oldste berichten hebt et jao aover de "Parochia Wenterswiek" of vermeldt in elk geval dat der nen geesteliken warken. |
||
aover de betekenisse van de name "Wenterswiek" (Wenters) loopt de meningen nogal oeteen. Et meest annemmelik is, dat de name is ontstaon oet nen in onbruuk eraakte persoonsname. In historische geschriften komt de volgende namen veur: Winterswyk, Winethereswick, Winriswic en Wenterswic. Wic is de olde benaming veur plaatse of wiek. Den persoon wel at daor ewond mot hebben zol dan Wenether, Winitar of Winter hebben eheten. |
|||
== Geologie == |
== Geologie == |
||
Wenters steet bekend um zien [[coulissenlandschap]] en [[steengroeve]] met fossiele resten. An et ende van et [[tertiair]] hef et grootste deel van [[Nederlaand]] onder water |
Wenters steet bekend um zien [[coulissenlandschap]] en [[steengroeve]] met fossiele resten. An et ende van et [[tertiair]] hef et grootste deel van [[Nederlaand]] onder water estoane. Allene [[Zuud-Limburg]] en Wenters lagen baoven et wateroppervlak. Maor ok Wenters hef wal ooit onder et wateroppervlak elaegen. |
||
== Zettelverdealing gemeenteroad == |
== Zettelverdealing gemeenteroad == |
||
De [[gemeenteroad]] van Wenters besteet uit 21 zettels. Hieronder steet de samenstelling van de |
De [[gemeenteroad|gemeenteraod]] van Wenters besteet uit 21 zettels. Hieronder steet de samenstelling van de gemeenteraod sund 1994: |
||
{| class="wikitable" |
{| class="wikitable" |
||
!colspan="16"|'''Gemeenteroadszettels''' |
!colspan="16"|'''Gemeenteroadszettels''' |
||
Regel 61: | Regel 61: | ||
== Vervoer == |
== Vervoer == |
||
[[Ofbeelding:Wenterswiek_nijstraote.jpg|thumb|left|200px|Ni-jstraote in Wenters]] |
[[Ofbeelding:Wenterswiek_nijstraote.jpg|thumb|left|200px|Ni-jstraote in Wenters]] |
||
Tot in et midden van de 18e eeuw lag Wenters vri-j |
Tot in et midden van de 18e eeuw lag Wenters vri-j boetenaf en wodden (en wödt nog altied) in'eslotten deur [[Duutslaand|Prusen]] (Duutslaand). Et meeste vervoer mos aover slecht begaonbaore waege gaon. Daor kwam verandering in do de weg [[Buorken|Borken]] (Duutsland) via Wenters nao [[Grolle]], [[Zutfent]] en [[Deaventer|Daeventer]] an-elegd wodden. In 1878 wodden et spoor [[Zutfent]]-Wenters an-elegd. Daormet wodden Wenters oetendelik warkelik onslotten. Later wodden ok de liene [[Zevenaar|Zaender]]-Wenters en de Borkense bane an-elegd. De GOLS (Gelders Overijsselse Lokaal Spoorweg) leggen ok de bane Wenters-[[Nee]] (Neede) an. Wenters wodden daormet een waor spoorwegcentrum. Tegeliek met de opkomst van den trein kwam ok de textielindustrie in Wenters tot grote bleui. De Borkense bane en de spoorliene nao [[Nee]] bunt allange weer eslotten. Maor et imposante [[station Wenters]] besteet nog steeds en getuugt nog van een groots verleden. Tegenswoordigs riedt der nog de lokale [[Syntus]] treinen nao [[Zutfent]] en [[Arnem|Arem]].Ok is ter nog ne bane nao Bokelt ewes |
||
== Te zeen in Wenters == |
== Te zeen in Wenters == |
||
Regel 73: | Regel 73: | ||
* [[Gerrit Komrij]], skriever in 't Hollands |
* [[Gerrit Komrij]], skriever in 't Hollands |
||
== |
== Oetgaonde verwiezing == |
||
* [http://www.wentersplat.nl Wentersplat] Webstea in en oaver het dialekt van Wenters |
* [http://www.wentersplat.nl Wentersplat] Webstea in en oaver het dialekt van Wenters |
||
* [http://www.winterswijk.org Winterswijk.org] |
* [http://www.winterswijk.org Winterswijk.org] |
||
== |
== Nedersaksisch == |
||
* [[Achterhooks]]: ''Wenters'', ''Wenterswiek |
* [[Achterhooks]]: ''Wenters'', ''Wenterswiek'' |
||
* '''Algemeen:''' ''Winterswiek'' |
* '''Algemeen:''' ''Winterswiek'' |
||
{{Wenterswiek}} |
{{Wenterswiek}} |
Versy up 22:35, 15 feb 2014
Gemaente Wenters | ||
(Vlagge van Wenters) | (Waopen van Wenters) | |
Lokatie van de gemeante Wenters
| ||
Informasie | ||
Proveensie | Gelderlaand | |
Heufdplaatse | Wenters | |
Geografie en bevolking | ||
Öppervlakte - Laand - Water |
138,29 km² 137,77 km² 0,52 km² | |
Inwonners Bevolkingsdichtheid |
29.159 (1 mei 2006) 212 inw./km² | |
Koordinaten | 51° 58′ N, 6° 43′ O
Koördinaoten: 51° 58′ N, 6° 43′ O | |
Aoverig | ||
Belangrieke verkeersaoders | N318, N319 | |
Netnummer | 0543 | |
Postkode | 7100-7109, 7113, 7115, 7119 | |
Offisiële webstie www.winterswijk.nl |
Wenters of Wenterswiek (Nederlands: Winterswijk) is een darp en gemeente in et uterste oosten van den Achterhook. Et was bi-j de gemeenteleke herindeling van 1 januari 2005 de enige Achterhookse gemeente dee't ongewiezigd bleef. De gemeente hef op 1 mei 2006 29.159 inwonners en een oppervlak van 138,29 km² (bron: CBS). De gemeente wödt an dree zieden umslotten deur Duutslaand.
Wonkernen
De gemeente Wenters hef de volgende wonkernen:
Meddo, Huppel, Henxel, Ratum, Brinkheurne, Kotten, Woold, Miste, Kolle en Wenters (Winterswijk).
Geschiedenis
Haost wal zeker is ut darp Wenters al meer as 1000 jaor old. Et oldste document waoroet blik dat et karspel (parochie) Wenters besteet is ne lieste van inkomsten van de Mauritsstift in Mönster (Münster Duutslaand). Dit geschrift kump oet de eerste jäöre van de 11e eeuw. Daoroet kan wodden op-emaakt dat et darp al veur 1000 nao Christus beston. Et is ok haost wal zeker dat de stichting van et darp samenhing met de bouw van ne karke. De oldste berichten hebt et jao aover de "Parochia Wenterswiek" of vermeldt in elk geval dat der nen geesteliken warken.
aover de betekenisse van de name "Wenterswiek" (Wenters) loopt de meningen nogal oeteen. Et meest annemmelik is, dat de name is ontstaon oet nen in onbruuk eraakte persoonsname. In historische geschriften komt de volgende namen veur: Winterswyk, Winethereswick, Winriswic en Wenterswic. Wic is de olde benaming veur plaatse of wiek. Den persoon wel at daor ewond mot hebben zol dan Wenether, Winitar of Winter hebben eheten.
Geologie
Wenters steet bekend um zien coulissenlandschap en steengroeve met fossiele resten. An et ende van et tertiair hef et grootste deel van Nederlaand onder water estoane. Allene Zuud-Limburg en Wenters lagen baoven et wateroppervlak. Maor ok Wenters hef wal ooit onder et wateroppervlak elaegen.
Zettelverdealing gemeenteroad
De gemeenteraod van Wenters besteet uit 21 zettels. Hieronder steet de samenstelling van de gemeenteraod sund 1994:
Gemeenteroadszettels | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Parti-je | 1994 | 1998 | 2002 | 2006[1] | 2010[2] | ||||||||||
PvdA | 6 | 7 | 6 | 6 | 4 | ||||||||||
VVD | 5 | 6 | 7 | 2 | 5 | ||||||||||
CDA | 5 | 5 | 5 | 3 | 4 | ||||||||||
Progressief Winterswijk | 3 | 2 | 2 | 2 | 1 | ||||||||||
D66 | 2 | 1 | 1 | - | - | ||||||||||
SP | - | - | - | - | 2 | ||||||||||
Winterswijks Belang | - | - | - | 8 | 5 | ||||||||||
Totaal | 21 | 21 | 21 | 21 | 21 |
Vervoer
Tot in et midden van de 18e eeuw lag Wenters vri-j boetenaf en wodden (en wödt nog altied) in'eslotten deur Prusen (Duutslaand). Et meeste vervoer mos aover slecht begaonbaore waege gaon. Daor kwam verandering in do de weg Borken (Duutsland) via Wenters nao Grolle, Zutfent en Daeventer an-elegd wodden. In 1878 wodden et spoor Zutfent-Wenters an-elegd. Daormet wodden Wenters oetendelik warkelik onslotten. Later wodden ok de liene Zaender-Wenters en de Borkense bane an-elegd. De GOLS (Gelders Overijsselse Lokaal Spoorweg) leggen ok de bane Wenters-Nee (Neede) an. Wenters wodden daormet een waor spoorwegcentrum. Tegeliek met de opkomst van den trein kwam ok de textielindustrie in Wenters tot grote bleui. De Borkense bane en de spoorliene nao Nee bunt allange weer eslotten. Maor et imposante station Wenters besteet nog steeds en getuugt nog van een groots verleden. Tegenswoordigs riedt der nog de lokale Syntus treinen nao Zutfent en Arem.Ok is ter nog ne bane nao Bokelt ewes
Te zeen in Wenters
- Freriks museum
- Hilgelo
- Sevinkmölle (rieksmonument)
- Steengroeve
Bekende leu oet Wenters
- Jannie Konings-Nijweide, Achterhookse skriefster.
- Gerrit Komrij, skriever in 't Hollands
Oetgaonde verwiezing
- Wentersplat Webstea in en oaver het dialekt van Wenters
- Winterswijk.org
Nedersaksisch
- Achterhooks: Wenters, Wenterswiek
- Algemeen: Winterswiek
Gemeente Wenterswiek | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
|
Provinsie Gelderlaand | |||
---|---|---|---|
|
Rifferenties
- ↑ Verkiezingsuitslagen.nl, lest ezene 2010-04-29.
- ↑ Gemeente, lest ezene 2010-04-29.