Verskil tüsken versys van "Wenters"

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Chamavian (Oaverleg | bydragen)
Regel 20: Regel 20:
}}
}}


'''Wenters''' of '''Wenterswiek''' ([[Nederlaands]]: ''Winterswijk'') is een darp en [[Gemiente (bestuur)|gemeente]] in et uterste oosten van den [[Achterhook]]. Et was bi-j de gemeenteleke herindeling van 1 januari 2005 de enige Achterhookse gemeente dee ongewiezigd bleef. De gemeente hef op 1 mei 2006 29.159 inwonners en een oppervlak van 138,29 km² (bron: CBS). De gemeente wödt an dree kanten umslotten deur [[Duutslaand]].
'''Wenters''' of '''Wenterswiek''' ([[Nederlaands|Nederlands]]: ''Winterswijk'') is een darp en [[Gemiente (bestuur)|gemeente]] in et uterste oosten van den [[Achterhook]]. Et was bi-j de gemeenteleke herindeling van 1 januari 2005 de enige Achterhookse gemeente dee't ongewiezigd bleef. De gemeente hef op 1 mei 2006 29.159 inwonners en een oppervlak van 138,29 km² (bron: CBS). De gemeente wödt an dree zieden umslotten deur [[Duutslaand]].


== Wonkernen ==
== Wonkernen ==
Regel 28: Regel 28:


== Geschiedenis ==
== Geschiedenis ==
Haost wal zeker is ut darp Wenters al meer as 1000 joar old. Et oldste document woaruut blik dat ut kerspel (parochie) Wenters besteet is ne lieste van inkomsten van de [[Mauritsstift]] in [[Münster (stad)|Münster]] ([[Duutslaand]]). Dit geschrift kump uut de eerste jaoren van de 11e eeuw. Daoruut kan wodden af'eleid dat et darp al veur 1000 nao Christus beston. Et is ok haost wal zeker dat de stichting van et darp samenhing met de bouw van ne karke. De oldste berichten hebt ut jao aover de "Parochia Winterswijk" of vermeldt in elk geval dat der nen geesteleken warken.
Haost wal zeker is ut darp Wenters al meer as 1000 jaor old. Et oldste document waoroet blik dat et karspel (parochie) Wenters besteet is ne lieste van inkomsten van de [[Mauritsstift]] in Mönster ([[Münster (stad)|Münster]] [[Duutslaand]]). Dit geschrift kump oet de eerste jäöre van de 11e eeuw. Daoroet kan wodden op-emaakt dat et darp al veur 1000 nao Christus beston. Et is ok haost wal zeker dat de stichting van et darp samenhing met de bouw van ne karke. De oldste berichten hebt et jao aover de "Parochia Wenterswiek" of vermeldt in elk geval dat der nen geesteliken warken.


Over de betekenisse van de name "Winterswijk" (Wenters) loopt de meningen nogal uuteen. Et meest annemmelek is, dat de name is ontstaon uut een in onbruuk eraakte persoonsname. In historiese geschriften komt de volgende namen veur: Winterswijk, Winethereswick, Winriswic en Wenterswic. Wic is de olde benaming veur plaatse of wiek. De persoon wie of doar ewond mot hebben zol dan Wenether, Winitar of Winter hebben eheten.
aover de betekenisse van de name "Wenterswiek" (Wenters) loopt de meningen nogal oeteen. Et meest annemmelik is, dat de name is ontstaon oet nen in onbruuk eraakte persoonsname. In historische geschriften komt de volgende namen veur: Winterswyk, Winethereswick, Winriswic en Wenterswic. Wic is de olde benaming veur plaatse of wiek. Den persoon wel at daor ewond mot hebben zol dan Wenether, Winitar of Winter hebben eheten.


== Geologie ==
== Geologie ==
Wenters steet bekend um zien [[coulissenlandschap]] en [[steengroeve]] met fossiele resten. An et ende van et [[tertiair]] hef et grootste deel van [[Nederlaand]] onder water estoan. Allene [[Zuud-Limburg]] en Wenters lagen boaven et wateroppervlak. Moar ok hef Wenters ooit onder et wateroppervlak eleagen.
Wenters steet bekend um zien [[coulissenlandschap]] en [[steengroeve]] met fossiele resten. An et ende van et [[tertiair]] hef et grootste deel van [[Nederlaand]] onder water estoane. Allene [[Zuud-Limburg]] en Wenters lagen baoven et wateroppervlak. Maor ok Wenters hef wal ooit onder et wateroppervlak elaegen.


== Zettelverdealing gemeenteroad ==
== Zettelverdealing gemeenteroad ==
De [[gemeenteroad]] van Wenters besteet uit 21 zettels. Hieronder steet de samenstelling van de gemeenteroad sund 1994:
De [[gemeenteroad|gemeenteraod]] van Wenters besteet uit 21 zettels. Hieronder steet de samenstelling van de gemeenteraod sund 1994:
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
!colspan="16"|'''Gemeenteroadszettels'''
!colspan="16"|'''Gemeenteroadszettels'''
Regel 61: Regel 61:
== Vervoer ==
== Vervoer ==
[[Ofbeelding:Wenterswiek_nijstraote.jpg|thumb|left|200px|Ni-jstraote in Wenters]]
[[Ofbeelding:Wenterswiek_nijstraote.jpg|thumb|left|200px|Ni-jstraote in Wenters]]
Tot in et midden van de 18e eeuw lag Wenters vri-j butenaf en wodden (en wödt nog altied) in'eslotten deur [[Duutslaand|Prusen]] (Duutslaand). Et meeste vervoer mos oaver slecht begoanboare weagen goan. Doar kwam verandering in toen de weg [[Buorken|Borken]] (Duutslaand) via Wenters noar [[Grolle]], [[Zutfent]] en [[Deaventer]] an-elegd wodden. In 1878 wodden ut spoor [[Zutfent]]-Wenters an=elegd. Doarmet wodden Wenters uutendelek warkelek onslotten. Later wodden ok de liene [[Zevenaar|Zaender]]-Wenters en de Borkense bane an-elegd. De GOLS (Gelders Overijsselse Lokaal Spoorweg) leggen ok de bane Wenters-[[Nee]] (Neede) an. Wenters wodden doarmet een woar spoorwegcentrum. Tegeliek met de opkomst van den trein kwam ok de textielindustrie in Wenters tot grote bluuj. De Borkense bane en de spoorliene noar [[Nee]] bunt allang weer eslotten. Moar et imposante [[station Wenters]] besteet nog steeds en getuugt nog van een groots verleden. Tegenswoordigs riedt der nog de lokale [[Syntus]] treinen noar [[Zutfent]] en [[Arnem]].Ook is ter nog ne bane noar bocholt ewes
Tot in et midden van de 18e eeuw lag Wenters vri-j boetenaf en wodden (en wödt nog altied) in'eslotten deur [[Duutslaand|Prusen]] (Duutslaand). Et meeste vervoer mos aover slecht begaonbaore waege gaon. Daor kwam verandering in do de weg [[Buorken|Borken]] (Duutsland) via Wenters nao [[Grolle]], [[Zutfent]] en [[Deaventer|Daeventer]] an-elegd wodden. In 1878 wodden et spoor [[Zutfent]]-Wenters an-elegd. Daormet wodden Wenters oetendelik warkelik onslotten. Later wodden ok de liene [[Zevenaar|Zaender]]-Wenters en de Borkense bane an-elegd. De GOLS (Gelders Overijsselse Lokaal Spoorweg) leggen ok de bane Wenters-[[Nee]] (Neede) an. Wenters wodden daormet een waor spoorwegcentrum. Tegeliek met de opkomst van den trein kwam ok de textielindustrie in Wenters tot grote bleui. De Borkense bane en de spoorliene nao [[Nee]] bunt allange weer eslotten. Maor et imposante [[station Wenters]] besteet nog steeds en getuugt nog van een groots verleden. Tegenswoordigs riedt der nog de lokale [[Syntus]] treinen nao [[Zutfent]] en [[Arnem|Arem]].Ok is ter nog ne bane nao Bokelt ewes
== Te zeen in Wenters ==
== Te zeen in Wenters ==


Regel 73: Regel 73:
* [[Gerrit Komrij]], skriever in 't Hollands
* [[Gerrit Komrij]], skriever in 't Hollands


== Uutgoande verwiezing ==
== Oetgaonde verwiezing ==
* [http://www.wentersplat.nl Wentersplat] Webstea in en oaver het dialekt van Wenters
* [http://www.wentersplat.nl Wentersplat] Webstea in en oaver het dialekt van Wenters
* [http://www.winterswijk.org Winterswijk.org]
* [http://www.winterswijk.org Winterswijk.org]


== Nedersaksies ==
== Nedersaksisch ==
* [[Achterhooks]]: ''Wenters'', ''Wenterswiek'', ''Winterswiek''
* [[Achterhooks]]: ''Wenters'', ''Wenterswiek''
* '''Algemeen:''' ''Winterswiek''
* '''Algemeen:''' ''Winterswiek''
{{Wenterswiek}}
{{Wenterswiek}}

Versy up 22:35, 15 feb 2014

Gemaente Wenters
Vlagge van de gemeante Wenters Waopn van de gemeante Wenters
(Vlagge van Wenters) (Waopen van Wenters)
Lokatie van de gemeante Wenters
Lokatie van de gemeante Wenters
Informasie
Proveensie Gelderlaand Gelderlaand
Heufdplaatse Wenters Wenters
Geografie en bevolking
Öppervlakte
 - Laand
 - Water
138,29 km²
137,77 km²
0,52 km²
Inwonners
Bevolkingsdichtheid
29.159 (1 mei 2006)
212 inw./km²
Koordinaten 51° 58′ N, 6° 43′ O

Koördinaoten: 51° 58′ N, 6° 43′ O

Aoverig
Belangrieke verkeersaoders N318, N319
Netnummer 0543
Postkode 7100-7109, 7113, 7115, 7119
Offisiële webstie www.winterswijk.nl

Wenters of Wenterswiek (Nederlands: Winterswijk) is een darp en gemeente in et uterste oosten van den Achterhook. Et was bi-j de gemeenteleke herindeling van 1 januari 2005 de enige Achterhookse gemeente dee't ongewiezigd bleef. De gemeente hef op 1 mei 2006 29.159 inwonners en een oppervlak van 138,29 km² (bron: CBS). De gemeente wödt an dree zieden umslotten deur Duutslaand.

Wonkernen

De gemeente Wenters hef de volgende wonkernen:

Meddo, Huppel, Henxel, Ratum, Brinkheurne, Kotten, Woold, Miste, Kolle en Wenters (Winterswijk).

Geschiedenis

Haost wal zeker is ut darp Wenters al meer as 1000 jaor old. Et oldste document waoroet blik dat et karspel (parochie) Wenters besteet is ne lieste van inkomsten van de Mauritsstift in Mönster (Münster Duutslaand). Dit geschrift kump oet de eerste jäöre van de 11e eeuw. Daoroet kan wodden op-emaakt dat et darp al veur 1000 nao Christus beston. Et is ok haost wal zeker dat de stichting van et darp samenhing met de bouw van ne karke. De oldste berichten hebt et jao aover de "Parochia Wenterswiek" of vermeldt in elk geval dat der nen geesteliken warken.

aover de betekenisse van de name "Wenterswiek" (Wenters) loopt de meningen nogal oeteen. Et meest annemmelik is, dat de name is ontstaon oet nen in onbruuk eraakte persoonsname. In historische geschriften komt de volgende namen veur: Winterswyk, Winethereswick, Winriswic en Wenterswic. Wic is de olde benaming veur plaatse of wiek. Den persoon wel at daor ewond mot hebben zol dan Wenether, Winitar of Winter hebben eheten.

Geologie

Wenters steet bekend um zien coulissenlandschap en steengroeve met fossiele resten. An et ende van et tertiair hef et grootste deel van Nederlaand onder water estoane. Allene Zuud-Limburg en Wenters lagen baoven et wateroppervlak. Maor ok Wenters hef wal ooit onder et wateroppervlak elaegen.

Zettelverdealing gemeenteroad

De gemeenteraod van Wenters besteet uit 21 zettels. Hieronder steet de samenstelling van de gemeenteraod sund 1994:

Gemeenteroadszettels
Parti-je 1994 1998 2002 2006[1] 2010[2]
PvdA 6 7 6 6 4
VVD 5 6 7 2 5
CDA 5 5 5 3 4
Progressief Winterswijk 3 2 2 2 1
D66 2 1 1 - -
SP - - - - 2
Winterswijks Belang - - - 8 5
Totaal 21 21 21 21 21

Vervoer

Ni-jstraote in Wenters

Tot in et midden van de 18e eeuw lag Wenters vri-j boetenaf en wodden (en wödt nog altied) in'eslotten deur Prusen (Duutslaand). Et meeste vervoer mos aover slecht begaonbaore waege gaon. Daor kwam verandering in do de weg Borken (Duutsland) via Wenters nao Grolle, Zutfent en Daeventer an-elegd wodden. In 1878 wodden et spoor Zutfent-Wenters an-elegd. Daormet wodden Wenters oetendelik warkelik onslotten. Later wodden ok de liene Zaender-Wenters en de Borkense bane an-elegd. De GOLS (Gelders Overijsselse Lokaal Spoorweg) leggen ok de bane Wenters-Nee (Neede) an. Wenters wodden daormet een waor spoorwegcentrum. Tegeliek met de opkomst van den trein kwam ok de textielindustrie in Wenters tot grote bleui. De Borkense bane en de spoorliene nao Nee bunt allange weer eslotten. Maor et imposante station Wenters besteet nog steeds en getuugt nog van een groots verleden. Tegenswoordigs riedt der nog de lokale Syntus treinen nao Zutfent en Arem.Ok is ter nog ne bane nao Bokelt ewes

Te zeen in Wenters

Bekende leu oet Wenters

Oetgaonde verwiezing

Nedersaksisch

  • Achterhooks: Wenters, Wenterswiek
  • Algemeen: Winterswiek

Rifferenties

  1. Verkiezingsuitslagen.nl, lest ezene 2010-04-29.
  2. Gemeente, lest ezene 2010-04-29.