Ni'je Testement

't Ni'je Testement is een verzaomling rilligieuze geschriften beheurend töt 't kristendom. 't Vörmt 't tweede deel van 't heilige boek van de kristenen, de Biebel. Hoewel de krekte datering muuilik is wördt algemien an-enummen dat de geschriften van 't Ni'je Testement dateert uut de eerste en/of tweede eeuwe nao Kristus. De name is een vertaoling uut 't Latien van Novum Testamentum, wat 'n vertaoling is uut 't Grieks van Η Καινη Διαθηκη, Hè Kainè Diathèkè, wat "'t Ni'je Verbund of "'t Ni'je Testement" betiekent. De vrogge kristenen gebruukten 't orspronklik om heur relaasie met God an te geven.

't Ni'je Testement beschrieft daoden en woorden van Jezus die volns 't kristendom en et Ni'je Testement de Messias en de stichter van 't kristendom is. Verder staot de vrogge geschiedenisse van de eerste kristlike gemienschappen en de leer en de predeking van de apostels d'r in beschreven. 't Ni'je Testement vörmt daormet de veurnaamste groond van 't kristlik geleuf. Binnen dat geleuf wördt behalve de Biebeltekste van 't Oolde Testement ok die van 't Ni'je Testement as 't Woord van God beschouwd.

Apocrieven van 't Ni'je Testement

Maar d'r bint ok in 1948 teksen evönden, te Nag Hammadi, die ok uut 't vrogge christendom dateert, de zo enuumde gnostische geschriften. Dit bint veule boeken die rond 400 nao christus in kruken bint estopt deur monniken, zo hebt luu especuleert. Umdat disse boeken verbeuden wedden, en zelfs de belijders wedden vervolgt, deur de orthodoxie van die tied. De mèrendeel van de boekies bint toe-eschréve töt de gnostiek, 't Gnosticisme. Welk waar 'n vrogge chriselijke stroming, en naos 't katholicisme miest belèden. 't Gnosticisme, en daorbi'j de Gnostische geschriften wöd töt vandage de dag nog nooit erkent deur de karke.

Disse boekies bint ok toe-eschrèven an Jezus' wark, en zol eschrèven wèèn deur zien discipelen, of mèènsen die 't van hun hadden eheurt. Allene beschrieft disse boekies 'n heel aandere Jezus dan die bint op-enömmen in de Biebel. Disse Jezus wöd veur-esteld as 'n mysticus, iemand die 'n boschop brengt en mèènsen wol ansporen um de gnosis in zichzölf te herrineren. Gnosis is 'n heel blangriek begrip in de Gnostiek, 't is 't Griekse woordtie veur 'wèten' of 'kennis'. Wat hier met beduult wöd in de Gnostiek is dat de mèènse zien eggen mut herrineren, zien oorsprong of zien innerlijk Zölf. In plaas van disse onwarkelijke warkelijkheid. 'Ken oezölf' is dan ok 'n heel blangrieke uutspraok van Jezus in iene van de geschriften.

In iene van de geschriften wöd vertelt dat YHWH, de god van 't Oolde Testement, juuste de slechte god is. Hi'j zol nao 't eschaopen hebben van de wèreld, de mèènsen laoten èten van de bome, disse bome hef d'r veur ezörgt dat de mèènsen(-zielen) evangen blèven in 'n beparkt lichaam, zonder kennis van wie zi'j echt bint. Jezus röp op um oezölf te herrinneren, en daormet oezölf te bevrijden van dit beparkte materiële bestao. En daormet iene te wödden met 't Al. Ma, di-s maar iene visie, want 't Gnosticisme hef veule stromingen ekent.

Iene van 't bekendse, en in disse tied 't miest elèzen, van die aole over-eleverde en verbeuden evangelies is 't Evangelie van Tomas.

Jeudse en Griekse namen

't Ni'je Testement verhaalt, zo as de res van de Biebel, in 'n Jeudse umgewing en context. De Apostels en Jezus zölf waren Jeuds en dreugen dan ok Jeudse namen, nao de Jeudse ofkomst. De Messiasbeliedende Gemiente bestiet uut Jeuden die veur Jezus as Mosjiach (Christus) hebt ekeuzen. Zi'j nemt dan nie de Karklike leer an, maa wilt terugge gaone naor de Jeudse wörtels, met zien gebruken, tradisies en namen.

Hieronder stiet 'n lieste met namen van de Apostels en aandere Ni'j Testementiese figuren, met hun Jeudse/ Hebreeuwse namen en de Griekse:

Nederlaans	Hebreeuws	(Old)Grieks
Jezus	yeshua (ישוע)	Jesoes (Ιησους)
Paulus: Saul(us) (Hbr.) Paulus (Gr.)	shaul (שאול)	Paulos (Παῦλος)
Johannes	Jochanan (יוחנן)	Joánnes (Ἰωάννης)
Matteüs	Mattay (מתי) of Mattithyahu (מתתיהו)	Matthaíos (Koine: Ματθαίος)
Simon Petrus (Kefas): Simon (Hbr.) Petrus (Gr.)	Shimon (שמעון) Aramees: Cephas (Rots)	Pétros (Πέτρος) (Rots)

Dit artikel is eskreaven in et sallandsk.