Tekenen

Teken is 'n kunstvörm, wat wöd uut eufend deur kunstnaars, ilustraotors of ok wel simpel nuumd: tekenaars.

't Kan verdeeld wön in twi'jen. Ie heb 't 'waornemmings-teken', wat dan ok nuumd kan wön: teken naor de natuur, wat met beduuld wöd dat de tekenaar 'tgien tekent wat e kan ziene en daorbi'j de natuur zo warklik mooglik ofbeeld. En ie hebt d'r nog iene: 'verbeeldings-teken', wat aj ok kunt zeggen as: teken naor de verbeelding, wat met beduuld wöd dat de tekenaar tekent wat e anvuult, hoe as e de realiteit op dat moment ervaort en wat as hi'j in dingen zut. Ofwel, abstracte en abstracteerde tekenkunst. 'n Tekening kan as betiekenisloos ziene wön, of 't kan ok 'n verwarking of 'n interpretatie van 'n veurstelling ween.

Tekening wöd maakt deur grafietpotlood, holtskool, contépotlood, siberisch kriet, pastel of inkt. De pasteltechniek wöd vaake zien as 'n tekentechniek, maar 't wöd toch in deeld bi'j de schilderskaante. Pentekening wöd maakt met 'n tekenpenne of 'n rietpenne, en inkt of bister. Toen as de potlood nog niet bestund, tekenden zi'j altied met 'n zilverstifte op prepareed papier. Teken kon ok daon wön met penseel en Oost-Indische inkte, maor ok eventueel met varve. Bi'j 'n combinaotie van inkt en water wöd d'r ok wel spreuken van ewassen (pen)tekening. Hierbi'j wöd lichtere parti'jen in scchilderd met 'n verdun oplössing van tekeninkt of watervarve. De draoger is miestal papier of karton, maar ok hier bint dan weer veule uutzöndering op.

Vaake kump de teken veur 't schilderi'je of beeld, as ziende de veurstudie. Ik sprek hier dan over schetsen. Deur de onderzuukende karakters van de kunstnaars wöd tekenng sneller tot essentie deur drungen, bint ze spontaner en gevuuliger. De kunstnaar kan in zien tekening zien grenzen verleggen en op onderzuuk uutgaon wat veur 'm op heur belangriek is.

In de 20e eeuwe hef de tekenkunst de staotus kregen van 'n zulfstaandige kunstvörm. De tekening die daorbi'j önstaon wöd 'autonome tekenkunst' nuumd.

Stripverhaol

't Stripverhaol is 'n combinaotie van tekenkunst en schrieveri'je [literatuur].

Dit artikel is eskreaven in et sallandsk.