Tekenen

Teken is 'n kunstvorm, wat wod uut oefend deur kunstnaars, ilustraotors of ok wel simpel nuumd: tekenaars.

Et kan verdeeld won in twiejen. Iej hebt et 'waornemmings-teken', wat dan ok nuumd kan won: teken naor de natuur, wat met beduuld wod dat de tekenaar etgien tekent wat e kan ziene en daorbi'j de natuur zo warklijk mooglijk ofbeeld. En iej hebt d'r nog iene: 'verbeeldings-teken', wat aj ok kunt zeggen as: teken naor de verbeelding, wat met beduuld wod dat de tekenaar tekent wat e anvuult, hoe as e de realiteit op dat moment ervaort en wat as hi'j in dingen zut. Ofwel, abstracte en abstracteerde tekenkunst. 'n Tekening kan as betiekenisloos ziene won, of 't kan ok 'n verwarking of 'n interpretatie van 'n veurstelling ween.

Tekening wod maakt deur grafietpotlood, holtskool, contépotlood, siberisch kriet, pastel of inkt. De pasteltechniek wod vake zien as 'n tekentechniek, maar et wod toch in edeeld bi'j de skilderskaante. Pentekening wod maakt met 'n tekenpenne of 'n rietpenne, en inkt of bister. Toen as de plotlood nog niet bestund, tekenden zi'j altied met 'n zilverstifte op prepareed papier. Teken kon ok daon wun met penseel en Oost-Indische inkte, maar ok eventueel met varve. Bi'j 'n combinaotie van inkt en water wod d'r ok wel spreuken van ewassen (pen)tekening. Hierbi'j wod lichtere parti'jen in eskilderd met 'n verdun oplussing van tekeninkt of watervarve. De draoger is miestal papier of karton, maar ok hier bint dan weer vulle uutzondering op.

Vake kump de tekene veur et skilderi'je of beeld, as ziende de veurstudie. Ik sprek hier dan over sketsen. Deur de onderzukende karakters van de kunstnaars wod tekenng sneller tot essentie deur edrung, bint ze spontaoner en gevuuliger. De kunstnaar kan in zien tekening zien grenzen verleggen en op onderzuuk uutgaon wat veur hem op heur belangriek is.

In de 20e eeuwe hef de tekenkunst de staotus kregen van 'n zulfstaandige kunstvorm. De tekening die daorbi'j onstaon wod 'autonome tekenkunst' nuumd.

Stripverhaol

Et stripverhaol is 'n combinaotie van tekenkunst en skrieveri'je [literatuur].

Dit artikel is eskreaven in et sallandsk.