Verskil tüsken versys van "Grunnen (stad)"
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
K r2.6.4) (bot derbie: frr:Groningen |
grunnen is kut |
||
Regel 1: | Regel 1: | ||
grunnen is kut |
|||
[[Ofbeelding:Martini3.jpg|250px|right|thumb|De olle grieze Martinitoern in t zèntrum]] |
|||
[[Ofbeelding:Groeninga - Groningen (Atlas van Loon).jpg|thumb|250px|right|''Historische koart van t Stad'']] |
|||
[[Ofbeelding:Groningen_Der_Aa-kerk_april04.jpg|250px|right|thumb|Der Aa-Kerk in Stad]] |
|||
[[Ofbeelding:A kerk Groningen.jpg|right|250px|thumb|Der Aa-Kerk van ander kaant]] |
|||
De '''Stad Grunnen''' (ook: ''Stad Grönnen'' of gewoon ''Stad'') is de [[heufdstad]] van de [[Grunnen (provìnzie)|provìnzie Grunnen]]. De stad geldt as metropool van t noorden. De stad het 190.000 inwoner (2011). t Is n stad mit veul varieerde [[handel (economie)|haandel]] en [[industrie]]. Grunnen is ook n studentenstad. De [[Rieksakademie Grunnen]] en de [[Haanzehogeschool Grunnen]] hebben soamen sikkom 50.000 studenten. Grunnen wordt den ook de 'jonkste' stad van [[Nederlaand]] nuimd. De stad is as woonstee in trek bie studenten en jonge, kinderrieke gezinnen. |
|||
groningen is kut |
|||
De binnenstad van Grunnen is in 2005 tot beste binnenstad van [[Nederlaand]] verkozen. Dit blef e tot noa 2007. |
|||
Tot wied in de omtrek wordt Grunnen "''Stad''" nuimd. In de bus letst dien strippenkoart zain en zègst: "Stad" en de chauffeur stempelt oaf tot Grunnen. Of zo as de Grunnegers zèggen: "Der is moar ain stad en dat is Stad". Zulf nuimen zai zok "Stadjer" of "Stadjeder". |
|||
Greets from rotterdam |
|||
[[Stadjer]]s nuimen Grunnen ook wel laifkozend: "Groot [[Loug]]", omdat de sfeer net is as in n "Groot Dörp". |
|||
Zulf hebben de Stadjeders as bienoam: [[molleboon|mollebonen]]. |
|||
== Historie == |
|||
Grunnen ontstond op t noordelkste oetloper van de [[Hondsrug]]. De oldst bekende vermelden dateert oet 1040. Dat joar wordt aanholden as ontstoansdoatem. t Har al vlot [[stadsrechten]] en is doarmit de 3e oldste stad van Nederlaand as t goat om stadsrechten (''[[Nimweeg]] en [[Deventer]] goan der nog veur''). t Aiglieks Drentse [[Esdorp|esloug]] wuir in de [[middelaiwen]] n belaankrieke handelsploats. Om heur gezag te tonen baauwden de [[stadjers]] in de [[13e eeuw|13e aiw]] op aaigens gezag n omwallen. De Stad trad in dij periode ook tou tot de [[Hanze]]. De invloud van de Stad op de [[Ommelanden]] was dusdoaneg groot dat doar de omgangstoal van [[Frais]] veraanderde in t Saksische [[Grunnegs]]. |
|||
De invloud van de Stad op de provìnzie oette zok op veule menaaiern. In summege gevaaln, bieveurbeeld in [[Westerwolde]], funksjoneerde de Stad rechtstreeks as laandsheer, in andere gevallen was de Stad enkeld aanwezeg as grondbezitter, in weer andere gevallen as vervener, bieveurbeeld deur t aanleggen van t [[Stadsknoal (knoal)|Stadsknoal]] of as inpolderoar bieveurbeeld in de [[Stadspolder]]. Grunnen was tot wied in de [[20e eeuw|20e aiw]] noa t riek de grootste grondbezitter in [[Nederlaand]]. |
|||
Grunnen kreeg in [[1614]] heur [[Universiteit|akademie]] en loater in de zeuventiende aiw n nije omwallen, ontworpen deur vestenbaauwer [[Menno van Coehoorn]]. Dij nije vesten wuir in t [[rampjaar]] [[1672]] belegerd deur de [[bisschop]] van [[Munster (stad)|Munster]], [[Bernhard von Galen|Berend van Goalen]]. Elk joar op [[28 augustus]] vaaiert de Stad de overwinnen op ''Bommen Berend'' (zai [[Grunnegs Ontzet]]). |
|||
In [[1772]] wer der n [[Vrijmezzelderij|Vrijmezzelderslozie]] oprichten doan, [[L' Union Provinciale]] nuimd. Dizze lozie het ondermeer biedroagen wilt an t keren van de stried tuzzen Stad en Ommelanden ien de tied van heur oprichtens, vandoar ook de betaikenis van de noam: "Pervinsjoale Ainhaid". Tegenswoardeg kint de Stad 5 Vrijmezzelderslozies. |
|||
== Zainsweerdegheden == |
|||
Belaankrieke zainsweerdegheden in t zèntrum binnen: |
|||
* de [[Martinitoern]] (ook wel ''d'Olle Grieze'' nuimd in t [[Stadsgrunnegs|Stadjeders]]) |
|||
* bieheurende [[Martinikèrke (Groningen)]] |
|||
* [[Grode Maarkt (Grunnen)|Grode Maarkt]] |
|||
* t [[provìnziehuus (Grunnen)|provìnziehoes]] |
|||
* de [[Der Aa-kerk]] |
|||
* de [[Hoogkerk]] |
|||
* t [[Goldkentoor]] |
|||
* t [[Grunneger Museum]] |
|||
* t [[Station Grunnen|station]] en t [[peerd van Ome Loeks]] |
|||
* gezellege winkelstroatken om en bie [[Viskmaarkt]] |
|||
* t daip [[Hoge der A]] mit zien pakhuzen |
|||
* de [[Korenbeurs]] |
|||
* de [[Prinsentoen]] |
|||
* de [[Prinsenhof (Grunnen)|Prinsenhof]] |
|||
* t Stadhuus |
|||
* veule gasthuzen |
|||
== Leegsaksisch == |
|||
* [[Tweants]]: ''Groningn'', ''Grönningn'' |
|||
* [[Drèents]]: ''Grunning(en)'', ''Groning(en)'' |
|||
[[Kattegerie:Grunnegs artikel]] |
|||
[[Kattegerie:Ploats in Grunnen]] |
|||
[[Kattegerie:Stad in Nederlaand]] |
|||
[[nds:Grunneng]] |
|||
[[an:Groningen]] |
|||
[[az:Xroninqen (şəhər)]] |
|||
[[be:Горад Гронінген]] |
|||
[[be-x-old:Гронінген (горад)]] |
|||
[[bg:Гронинген]] |
|||
[[br:Groningen (kêr)]] |
|||
[[ca:Groningen]] |
|||
[[cs:Groningen]] |
|||
[[cy:Groningen (dinas)]] |
|||
[[da:Groningen]] |
|||
[[de:Groningen]] |
|||
[[el:Χρόνινγκεν (πόλη)]] |
|||
[[en:Groningen (city)]] |
|||
[[eo:Groningen (urbo)]] |
|||
[[es:Groninga]] |
|||
[[et:Groningen]] |
|||
[[eu:Groningen (hiria)]] |
|||
[[fa:خرونینگن]] |
|||
[[fi:Groningen]] |
|||
[[fr:Groningue (ville)]] |
|||
[[frr:Groningen]] |
|||
[[fy:Grins (stêd)]] |
|||
[[ga:Groningen, Groningen]] |
|||
[[gl:Groninga - Groningen]] |
|||
[[gv:Groningen (balley)]] |
|||
[[he:חרונינגן]] |
|||
[[hr:Groningen]] |
|||
[[hu:Groningen]] |
|||
[[id:Groningen, Groningen]] |
|||
[[io:Groningen]] |
|||
[[it:Groninga]] |
|||
[[ja:フローニンゲン]] |
|||
[[ko:흐로닝언]] |
|||
[[la:Groninga (urbs)]] |
|||
[[li:Groninge (stad)]] |
|||
[[lmo:Groninga]] |
|||
[[lt:Groningenas]] |
|||
[[ms:Groningen, Groningen]] |
|||
[[nl:Groningen (stad)]] |
|||
[[nn:Groningen]] |
|||
[[no:Groningen (by)]] |
|||
[[oc:Groninga (vila)]] |
|||
[[os:Гронинген (сахар)]] |
|||
[[pl:Groningen]] |
|||
[[pnb:گروننگن شہر]] |
|||
[[pt:Groninga]] |
|||
[[ro:Groningen]] |
|||
[[ru:Гронинген (город)]] |
|||
[[scn:Gròninga]] |
|||
[[simple:Groningen (city)]] |
|||
[[sk:Groningen (mesto v Holandsku)]] |
|||
[[sr:Гронинген]] |
|||
[[stq:Groningen (Meente)]] |
|||
[[sv:Groningen]] |
|||
[[sw:Groningen]] |
|||
[[tr:Groningen (şehir)]] |
|||
[[uk:Гронінген]] |
|||
[[vi:Groningen (thành phố)]] |
|||
[[war:Groningen (syudad)]] |
|||
[[zea:Greunienge (gemeênte)]] |
|||
[[zh:格罗宁根]] |
|||
greets |
Versy up 16:23, 25 aug 2011
grunnen is kut
groningen is kut
Greets from rotterdam
greets