Boeked

Boekedzaod

Boeked tussen gele lupine

Boeked (Latien: Fagopyrum esculentum) is een cultuurgewas dat werschienlijk ofkomstig is uut een vrie dreug deel van China, en meer in 't biezoender een gebied dat an Mantsjoerije, Mongolië of Tibet grenst. 't Beheurt tot de femilie van de Polygonaceae (duzendknuppen), waortoe oek de zwaoluwtong, paarzikkruud en varkensgres beheuren. 't Is een eenjaorige plant mit een holle rechtopgaonde rooie stengel, die meerdere keren vertakt is. De blaojen bin driehoekig tot hartvormig.

De bleui begint al in een jong stadium, soms al nao zes weken, en gaot dan 25 tot 30 dagen deur. De bloemen bin in langstelige plumem egroepeerd, wit tot roze van kleur, en bevatten veul nectar. Op aarme groenden bereikt boeked een heugt van 50 centimeter. Veurdat de bleui stopt bin der al riepe vruchten.

't Eetbaore zaod zit an dunne steeltjes die in riepe toestand makkelijk loslaoten. 't Het een meel- en eiwitrieke inhoud, dat een bietjen op klever liekt. Der waren vrogger twee rassen bekend: op de veengroenden de Staphorster bruunzwarte en op de zandgroenden de Braobanse grieze boeked. De rassen van tegesworig produceren minder nectar as de ouwe rassen. Bie 't beweren moet 't zaod dreug wezen want 't schimmelt gemakkelijk. Eén kilo zaod bevat ± 45.000 zaojen.

De vorm van 't boekedzaod komt staark overeen mit die van beukenoetjes, al bin ze een bonk kleiner, oengeveer 6 millimeter lang. 't Zaod werd tot meel emalen, hoewel boeked beslist gien graon is. Boeked is een 'pseudograon'; de zaojen, 't meel en alle are of-eleide predukten van boeked bevatten gien gluten.

Boekedmeel bevat veul magnesium, kalium en fosfor. 't Is voedzaam en licht verteerbaor. Tegensworig wort 't oek eteeld veur de geneeskunde.

Boeked liekt een graonpredukt, mar is 't dus niet. 't Meel dervan kan goed emengd worren mit dat van graonen. Pannekoeken van zo'n mengsel smaken iezig goed. Eroosterde boekedkorrels heten oek wel kasja en bin bekend uut de Oost-Europese keuken.

Nedersaksisch

• Drèents:
  • boekweit(e), booukweit, boukwait
  • As diel van samenstelling ok gritten-
• Grunnegs: boukwaaite
• Veluws:
  • boeked
  • boekweit(e)
  • bökweite (Nunspeet*)

Uutgaonde verwiezing

• SoortenBank.nl - beschrieving en ofbeeldingen

Commons: Boeked - plaatjes, filmkes en/of gelüüdsbestanden.

Disse pagina is eschreven in 't Putters