Skipbekke

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy
(döärstüürd vanaf "Schipbeek")
Verloop van de Oahuzer Oa, Alstätter Oa, Buursebekke en Skipbekke
De Grevemölle bie Hoksebarge
De Skipbekke op t zuden van Hoolten

De Skipbekke is nen ziedstroom van n Iessel in Neerlaand en Duutslaand. t Is ne bekke den't duur t zuden van Tweante en Sallaand en t noorden van n Achterhook streumt. De bekke ontsteet op n poar kilometer noar t zuden van t Duutse Ahaus, in de regio Borken in de Duutse deelstoat Noordrien-Westfalen, Hier neumt ze de bekke de Oa, vanwoer at ook n namen Oahoes ("Hoes an de Oa", Ahaus) keump. Um oonderskeaid te maken met aandere streume dee't ook Oa wordt eneumd, wörd de skipbekke doar ook wal Oahuzer Oa eneumd.

Doarnoa streumt he langs Oahoes, um Graes hen, en duur Alstätte (hier neumt ze ne de Alstätter Oa), woernoa't he bie Buurse Neerlaand binnenkeump. Vanof doar wörd he Buurserbekke neumd. Doarnoa löp he oonder Hoksebarge langs en keump bie Reetmölle de greanze tusken Oaweriessel en Geelderlaand oawer. Hier keump he bie Hoksebarge duur de Grevemölle. Den stamt oet 1548, en is de euldste dubbele watermölle van Neerlaand. De hudige mölle keump vuur n groot gedeelte oet 1634, doo at ze de mölle herbouwden noa det he duur n Tachtigjoarigen Oorlog verneeld was. In 1946 gung'e nog es kapot duur hoog water, woernoa't de gemeente Hoksebarge de mölle leut opknappen. Seend 1988 woarket de mölle wier volledig.

Vanof Hoksebarge wörd de bekke Skipbekke neumd. Op t zuudoosten van Depen keump de bekke Oaweriessel wier in. Bie Maarkel geet de bekke in nen betonnen duker oonder t Tweantekanaal duur. As der tevölle of te weainig water in de Skipbekke steet, kan det met water van of noar t Tweantekanaal verhulpen worden. Doarnoa geet de bekke op t zuden bie Battem langs, en keump bie Deawenter oet in n Iessel.

Bie Battem doot ze alle joaren de Schipbeeksurvival hoolden. Det is nen tocht met obstakels met start en eandpeunt op t voetbalveeld van Battem.

Nen oolden loop van de Skipbekke tusken Hoolten, Battem en Diekerhook steet bekeand as de Oolde Skipbekke. Dissen dreeit bie Hoolten noar t noordwesten en keump op t oosten van Battem wier bie de Skipbekke.

Vanof t beginpeunt töt an de Iessel zit der n heugteverskil van van 23 meter in de Skipbekke.

Geskiedenisse[bewark | bronkode bewarken]

Töt ongevear 1400 streumden de Buursebekke duur Hoksebarge. Doarnoa wör de bekke verlegd noar t zuden en op de Skipbekke an eslötten. Hierduur kree'j ne direkte verbeending noar n Iessel en ko'j bie de Haanzesteaden Deawenter, Zwolle, Kaampen en Zutfen kommen. Doarumme was de bekke vuural in t 17de joarhoonderd nen belangrieken stroom. t Hoolt vuur de boten van de VOC, det vanoet t Meunsterlaand wör eleawerd, köm vanoet Alstätte met skepen noar Hollaand. Bie Alstätte hadden de hooltverkopers ne loadplaatse. Heuger n stroom op was de bekke vake nit te bevoaren. Ook vuur aandere haandelswoaren, zo as leem oet Stadlohn wör de bekke gebroekt vuur t vervoren vanoet Duutslaand noar Deawenter, of wieter, en wierumme. Woer at de Skipbekke oetkeump in n Iessel was vroger de Deawenter hawen. Noa det t Oaveriessels Kanaal egreawen wör, en nieje hawens an elegd, verlegden ze de bekke zodet he non op n Iessel oetkeump woer at dissen zik kruust met de A1 autobane.

Later gebreuken ze de Skipbekke ook vuur vervoor van textiel oet Tweante noar blekeriejen in Hoarlem. Doo at in t 19de joarhoonderd al mear oawer t spoer en weagen vervoord wör, köm t gebroek van de Skipbekke al mear stille te liggen.


Wikimedia Commons Commons: Skipbekke - plaatjes, filmkes en/of gelüüdsbestanden.