Pertaol:Stellingwarf

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy

Vlagge van Weststellingwarf    Pertaol: De Stellingwarven    Vlagge van Ooststellingwarf

De Stellingwarven

Vlagge van de Stellingwarf
Vlagge van de Stellingwarf

Welkom bi'j de pertaol veur de Stellingwarven! Hier ku'j een protte vienen wat over de Stellingwarven gaot, en ok nog in et Stellingwarfs schreven is. D'r bin al 584 artikels in et Stellingwarfs!

Kiek ok mar es op:

Geografie

Lendevallei
Lendevallei
Kaartien
Kaartien

De Stellingwarven bestaon uut Weststellingwarf en Ooststellingwarf in de perveensie Frieslaand. In et zuden vormt de Lende grofweg de greens tussen Stellingwarf en Overiessel, de noordgreens wodt grotendiels vormt deur de Kuunder. De Bosbarg in et Nationaol Park Drents-Friese Woold is mit 26,6 meter et hoogste punt van de Stellingwarven. Twie aandere natuurgebieden die diels in de Stellingwarven liggen bin de Rottige Meente en et Fochtelervene. De grootste Stellingwarver dörpen bin: Wolvege, Oosterwoolde, Appelsche, Noordwoolde, Haulerwiek en Berkoop. Grotere plakken in de omkrieten van de Stellingwarven bin: De Lemmer, Et Vene en Stienwiek.

Stelingwarfs artikel van de maond

Et Stellingwarfs is een Nedersaksisch dialekt dat praot wodt in de gemienten Oost- en Weststellingwarf (tegere de Stellingwarven) in Zuudoost-Frieslaand, mit uutzundering van de Friestaelige dörpen Haulerwiek en Waskemeer (beidend Ooststellingwarf) en et gebied rond et dörp Noordwoolde, waor onder invloed van de veenkeloniën een eigen streektael ontwikkeld is (in de volksmond Veenkeloniaols nuumd). Et dialekt in et Noordwesten van Overiessel (omdebi'j de gemiente Stienwiekerlaand) en et Zuudwesten van Drenthe (omdebi'j de gemiente Westerveld) beheurt ok tot et Stellingwarfs. Et ooldste Stellingwarfs dawwe in drok tegenkommen is van 1837. >>

Geschiedenis

State
State

Meensken

Peter Stuyvesant (kloniaol bestuurder) - Onno Zwier van Haren (politikus en dichter) - Monique Knol (hadfietster) - Gerrit de Vries (hadfietser) - Hendrik Johannes Bergveld (schriever) - Johan Veenstra (schriever) - Carolien Hunneman (zangeresse)

Wus ie al dat...?

  • De Stellingwarven heur in de middelieuwen vri'jvochten hebben van et Oversticht en heur daornao tot de vri'je Friese lanen rekenden?
  • In de Stellingwarven een wereldkampioen en een winner van olympisch goold geboren binnen?
  • De dialektvariaanten in een groot diel van et Stienwiekerlaand (Ov.) en een diel van de Drentse gemiente Westerveld ok wel tot et Stellingwarfs rekend wodden?
  • In et Stellingwarver Laandrecht een zwaore straf rustte op elke inbreuk op de Friese vri'jhied?

Tael & kultuur in de Stellingwarven

Taelgreensmonument
Taelgreensmonument

In de Stellingwarven wodt vanoolds Stellingwarfs praot. Et Stellingwarfs is een Friso-Saksische tael en een variant van et Nedersaksisch. In de negentiende en twintigste ieuw mos et dialekt an et Nederlaans en et Fries terrein votgeven.