Patriesbeze

Bloemen en n beze

De bezen

De patriesbeze (Mitchella repens) is de bekendste plaante uut t geslacht Mitchella. t Is n krupende kruudachtige en houterige dwargstruke die van nature veurkömp in Noord-Amerika en Japan. De struke beheurt tot de steernblaojigenfamilie (Rubiaceae). Mitchella repens is een van de veule soorten die as eerst beschreven wördden deur Carolus Linnaeus. t Plaantjen wördden deur verschillende indianenstammen gebruukt veur klachten die mit name van doon hadden mit de mannelike en vrouwelike geslachtsdelen.

Umschrieving

De patriesbeze is n greunblievende plaante die niet hoger wörden as 6 sentimeter, en hef krupende takken die 15 tot 30 sentimeter lange wörden. De greunblievende, donkergreune en glanzende blaojen bin ovaal tot hartvormig. De bladsteel is kort, en de blaojen staon in paoren tegenover mekaar. An t einde van de veurjaor krig t witte bloemetjes. Der zitten der twee tegelieke an n kelkblad, allebeie de bloemen hebben vier meeldraojen en n stamper, in de ene bloeme is de stamper groot en de meeldraojen klein, in de aandere bloeme is t krek aandersumme. Dit veurkömp dat de plaante zichzelf bevrucht. De twee bloemen vormen samen sarres n glanzende rooie beze, die de hele wienter an de struke kan blieven zitten tot de volgende bleui. De bezen bin tussen juli en oktober riepe, en bin eetbaor. In elke patriesbeze zitten ongeveer acht zaojen, de oogst is nooit alderbarstends veule. An de bezen zit niet barstends veule smaak, en lik n bietjen op n veenbeze, daorumme wörden t meestentieds verwarkt, in bieveurbeeld sjem en taarten. De bezen wörden egeten deur verschillende voegelsoorten, vossen, witvootmuzen en stinkdieren. t Blad wörden soms egeten deur witstartharten.

Verspreiding

De patriesbeze kömp in t oosten van Noord-Amerika veur, van oost-Kanada tot an Florida en Texas, en Guatemala. t Greuit in dreuge of vochtige bossen, langes oevers en zaanderige hellingen.

Dit artikel is eskreaven in et westveluwske dialekt van Nunspeet, in de Algemene Nedersaksiese Schriefwieze.