Kornwallis

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy
(döärstüürd vanaf "Cornwall")
Kaorte van Kornwallis (links bovenan) en Frankriek (rechts onderan)

Kornwallis (Engels: Cornwall, Kornies: Kernow) is n bestuurlik graafschap en n hartogdom in t uterste zuudwesten van Engelaand. Kornwallis is n schiereilaand dat in t noorden en t westen grenst an de Keltiese zee, in t zujen an t t Kanaal, en in t oosten an de graafschap Devon, waorvan t escheien wörden deur de rivier de Tamar. Kornwallis hef um en bie de 536.000 inwoeners en beslöt n oppervlakte van 3.563 km2, t hef n bevolkingsdichtheid van 150 inw./km2. De heufdstad van Kornwallis is Truro, mer t stadjen St Austell hef de meeste inwoeners.

Kornwallis hef n ruug en vake nog ongerept laandschap, waorvan Bodmin Moor n belangriek deel uutmaakt. t Hef n zeeklimaot mit redelik zachte wienters. Deurdat t der zwat nooit vriest bin veule soorten (in-evoerden) subtropiese plaanten as palmen en kamerplaanten der ingeburgerd. Deurdat t der merakels veule kan regenen greuit veenmosse der as kool, wat dan oek te marken is an de veule moerassen die der bin. t Toerisme is de belangriekste bron van inkomsten, naost visserieje, laandbouw en bloemeteelt. De industrie hef zit veural in de kuststejen Vaolmujen (Falmouth), Fowey en Penzance.

t Meest westelike punt hit Penn an Wlas (Engels: Land's End) en is n belangrieke toeristiese trekpleister, liek as St Michael's Mount. Oek hef t graafschap n groot antal prehistoriese overbliefsels waoronder oerouwe tinmienen die uut de bronstied stammen. In de 18e en 19e eeuw was Kornwallis verantwoordelik veur 40% van de wereldproduksie van tin. n Kasteelruïne kortbie Tintagel wörden deur de Kornen (inwoeners van Kornwallis) ezien as de plekke waor Koning Arthur geboren is. n Bekende beziensweerdigheid is oek Eden Project, n botaniese tune mit twee kassekomplexen die evormd wörden deur meerdere geodetiese koepels. Disse botaniese tune ligt in Bodelva, vuuf kilometer buten St Austell.

In Kornwallis wördden der vrogger Kornies espreuken; der wörden eprobeert um disse uutestörven taal niej leven in te blaozen, zo is der bieveurbeeld n Wikipedie in t "Kernowek" en n regionalistiese politieke partieje Mebyon Kernow, die lid is van de Europese Vrieje Alliansie.

Prins Charles, de Britse kroonprins, en zien echtgenote Camilla Parker Bowles bin hartog en hartoginne van Kornwallis.

Klimaot[bewark | bronkode bewarken]

Kornwallis
"Penzance welcomes you; Pennsans a'gas dynergh"
Boscawen-Un

t Klimaot van Kornwallis is, ten opzichte van de rest van Engelaand en zeker vergeleken mit de breedtegraod (50-51N) arg zachte. Kornwallis steet derum bekend dat je der gemakkelik verschillende (sub-)tropiese plaanten in de losse grond kunnen houwen, zo as n antal palmsoorten.

Bestuurlike indeling[bewark | bronkode bewarken]

Veur april 2009 had Kornwallis zes distrikten: Penwith, Kerrier, Carrick, Restormel, Caradon en Noord-Kornwallis, en de Scilly-eilaanden.

Grootste plaotsen[bewark | bronkode bewarken]

Galderieje[bewark | bronkode bewarken]

Geboren[bewark | bronkode bewarken]

Uutgaonde verwiezingen[bewark | bronkode bewarken]


Wikimedia Commons Commons: Kornwallis - plaatjes, filmkes en/of gelüüdsbestanden.
Dit artikel is eskreaven in et westveluwske dialekt van Nunspeet, in de Algemene Nedersaksiese Schriefwieze.