Reiderlaand (streek)

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy
Lokoatsie van t Reiderlaand (rood) over noudoagse koart

t Reiderlaand (Duuts: Rheiderland) is n laandstreek in t grènzgebied van Nederlaand en Duutslaand, onderdail van de Nederlaandse provìnzie Grunnen en t Duutse distrikt Leer in Oostfraislaand.

t Reiderlaand omvat aan Nederlaandse ziede de lieknoamege gemainte Reiderlaand, t noordelke dail van de gemainte Wedde-Bennewold, t oostelke dail van de gemainte Scheemde en de gemainte Winschoot. Historisch heurt t Nederlaandse dail van Reiderlaand tegenswoordeg bie t Oldambt.

Aan Duutse ziede bevinden zoch de gemaintes Bonnen, Jemmen, Wainer en t dörp Bingum (gemainte Leer). De noord- en oostgrènze wordt deur de Dollart em de revier de Ems vörmt.

t Reiderlaand wordt soms as Ommelaand zain, mor het noeit de offisjele stoatus van Ommelaand kregen.

Kenmaarkend veur t gebied is t vlakke en wiede laandskop. Doarnoast stait t Reiderlaand politiek bekènd as n gebied van extremen, aan de aine kaant sosjoaldemokroatisch (t Duutse gedailte), en kommunistisch in het Nederlandse dail.

Geschiednis[bewark | bronkode bewarken]

t Raaiderlaand was in de Middelaiwen n hail welvoarend haandelsgebied aan de monden van de Ems totdat deur n reeks overstromens in de vieftiende en zèstiende aiw n groot dail van t gebied zoch aan de zee priesgeven moz. Veul dörpen verdwenen onder t woater van de hierdeur ontstoane Dollart. Tuzzen de zestiende en de negentiende eeuw wuiren grode dailen van de Dollart weer deur indieken as polderlaand truggewonnen. In de wiede polders ontstonden de grode groanbedrieven woar de streek bekènd om stait.

In de tied van t Keunenkriek Hollaand wuir Oostfraislaand bie Nederlaand vougd as 10. provìnzie. Grunnen zag dou de kans om zien grènze deur te trekken tot de Ems tou, woardeur t Reiderlaand weer bie Grunnen heurde. t Wuir doe bie Westerwolde vougd en vörmde t kwartaar dat soms Reiderlaand nuimd wuir en soms Westerwoldingerlaand. Dit het de Stad loater gedailtelek weer mouten inlevern.

De Dollart is tegenswoordeg n beschaarmd waddengebied. t Reiderlaand is verdaild over t laandkraits Leer en de gemainte Beerte dij zien noam in 1991 veraandere in Reiderlaand.

Groanrepubliek[bewark | bronkode bewarken]

t Reiderlaand is veural bekènd worden deurt t bouk De Groanrepubliek van Frank Westerman. Ook t bie beheurende en lieknoamege laidje van Alex Vissering het dit gebied op de koart zet.

Reiderlaand om t joar 1300.