Hulpe:Uutleg ovver bewarken

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy
(döärstüürd vanaf "Hulpe:Uutleg")

Disse zied gif uutleg over hoe Wikipedie warkt. t Is niet ingewikkeld um mee te doon, t is veural n kwestie van gewoon beginnen. Fouten maken is namelik niet arg: fouten wörden net zo makkelik weer hersteld. Mer hieronder krie'j dan toch effen wat uutleg, zoda'j t wat beter begriepen.

Wikipedie warkt mit n eenvoudig baosisprinsipe. Klik op Bewarken (de knoppe bovenan n Wikipedie-zied). Je koemen dan op n zied mit n bewarkingsvienster waorin de inhoud van de zied steet. Schrief joew eigen tekste en klik op "Zied opslaon" a'j klaor bin! Je kunnen de zied oek eerst naokieken - klik dan op "Bewarking naokieken" onder t tekstvienster.

In t teksveld achter "Samenvatting:" geef je in t kort an wa'j ewiezigd hebben (en gien samenvatting van t artikel da'j krek eschreven hebben). Bie n niej artikel zo'j dan bv. as vermelding niej of niej, vertaald vanaof de nl-wiki kunnen zetten (mer t hoeft niet). Disse tekste steet dan in t overzichte da'j kriegen a'j op "Leste wiezigingen" klikken.

Op disse zied vie'j meer informasie over bv. t anmaken van n nieje verwiezing, n nieje paragraaf of n nieje regel. Mer der völt hier oek te lezen hoe'j teksten in laoten springen, en meer over wikistiel, verwiezingen, t maken van liesten, etiketten, tabellen, t gebruuk van spesiale tekens of t wiezigen van n ziednaam. Bi'j de eerste veurbeelden veurbie, dan zo'j zelf es kunnen uutproberen hoe'j disse spesiale effekten kriegen! Je kunnen oek oefenen in de zaandkule.

Verwiezingen derbie doon[bewark | bronkode bewarken]

Artikels in Wikipedie vallen op deur de grote hoeveulheid verwiezingen. Alle teksten die bie t bewarken [[vierkaante haakjes]] hebben, wörden verwiezing naor aandere artikels in Wikipedie, of bin t uutgangspunt veur nieje artikels.

Aofbeeldingen, foto's en illustrasies[bewark | bronkode bewarken]

Je kunnen aofbeeldingen, foto's en geluudsfragmenten opsturen naor Wikipedie.

He'j argens op t web n toepasselike, rechtenvrieje illustrasie evunnen, of he'j zelf n rechtenvrieje illustrasie emaakt of ekregen, zet t dan gerust bie an n artikel. A'j n foto in hoge resolusie hebben, ku'j t zo opsturen, en in t artikel of op de zied de grootte de aofbeelding anpassen (vergroten of verkleinen).

  1. zet de illustrasie of aofbeeldingen op de eigen komputer;
  2. klik op bestand opsturen in de kolom onder t Wikipedie-beeldmark;
  3. gao naor t veld onderan de tekste;
  4. klik 'browse' of 'blaojer' en kies uut t menu t bestaand (biev. aofbeelding.jpg) da'j vanaof de komputer opsturen willen;
  5. geef n dudelike umschrieving mit daorin de auteursrechtelike staotus van de aofbeelding.
  6. bevestig dat t bestaand rechtenvrie is (t hokjen anvinken);
  7. klik bestaand opsturen.
  8. As t elokt is, dan steet de aofbeelding op de wikiserver (dat ku'j naokieken in de lieste van aofbeeldingen, helemaole bovenan).
  9. Gao naor t artikel en zet der as volgt de foto bie (mit n kaoder):
      [[Bestaand:Aofbeelding.jpg|thumb|korte beschrieving]]
    of mit umraming, de aofbeelding rechts van de tekste, en de aofbeelding verkleind (uutedrokt in PX, pixels):
      [[Bestaand:Aofbeelding.jpg|thumb|right|250px|korte beschrieving]]
    of (zonder kaoder)
      [[Bestaand:Aofbeelding.jpg|right|korte beschrieving]]
    He'j de foto liever tussen de tekste, dan du'j dat zo:
      [[Bestaand:Aofbeelding.jpg]].

Anklikbaore geluudsfragmenten opnemen in de tekste geet mit:

[[Media:OGG-vorbis_geluidsfragment.ogg|tekste]] of
[[Media:MIDI-bestand.mid|tekste]]

Der bin verschillende manieren um n nieje zied te beginnen. Wi'j drek beginnen? Tik de naam in van t nieje artikel en drok op de knoppe:


Nieje alinea beginnen[bewark | bronkode bewarken]

Je kunnen n nieje alinea beginnen deur twee keer op de invoeg- (insert) of weerummetoetse (backspace) te drokken. A'j de toetse n keer indrokken, zo as hier, dan he'j gien nieje alinea (zo as je zien, of beter ezeegd zo as je t niet zien :-), want je kunnen niet zien wat der niet is - behalve a'j op de bewarkingszied kieken).

Nieje regel / alinea[bewark | bronkode bewarken]

Je kunnen n nieje alinea beginnen deur n regel leeg te laoten.

Kode:
Dit is
<br />de juuste maniere
<br />um n nieje regel te beginnen.

Resultaot:
Dit is
de juuste maniere
um n nieje regel te beginnen.

Op Wikipedie wörden meestentieds de veurkeur egeven an n nieje alinea.

Kode inspringen:
:Blablabla.
::Blablabla.
:::Blablabla

Resultaot:

Blablabla.
Blablabla.
Blablabla
Disse regel is in-esprungen mit behulp van een spasie, mer umdat der normaal nooit n spasie gebruukt wörden bie anvang van n regel, zal t hier verschienen as n spasie in n lettertype mit vaste breedte, zo as "Courier".
Mit aandere woorden, a'j n paragraaf beginnen mit een of meerdere spasies, dan zal de tekste zowel in-esprungen as in n lettertype mit vaste breedte ween. Dit is veural händig bie teksten en liesten die deur tabulasie uuteliend mutten ween.
Je kunnen oek zien dat n in-esprungen tekste mit spasies deurlöp an de rechterkaante van t scharm, begin dus n nieje regel as joew tekste brejer is as joew scharm.

In dit blok zal de tekste niet deurlopen, umdat der rekening ehölden is mit de breedte van t
scharm. Op de plekke waor je de zin 'weerumme' willen laoten gaon, drok je gewoon op de
invoegtoetse of op de weerummetoetse en typ éérst n spasie veurda'j de zin veerder
schrieven.

Kode schunedrokt: ''Disse regel is schunedrokt''
Resultaot: Disse regel is schunedrokt

Kode vet: '''Disse regel is vet'''
Resultaot: Disse regel is vet.

Opmarking Je kunnen oek de standard-HTML-kodes <i>, <b>, <em>, <cite> of <strong> gebruken. t Gebruuk van de Wiki-syntaxis verdient liekewels de veurkeur.

Kode lieste mit nummers:
#Onderwarp 1
#Onderwarp 2
##Subonderwarp 1
##Subonderwarp 2
#Onderwarp 3, enz.

#Onderwarp een

Resultaot:

  1. Onderwarp 1
  2. Onderwarp 2
    1. Subonderwarp 1
    2. Subonderwarp 2
  3. Onderwarp 3, enz.

[u]onderstreept[/u]

  1. Onderwarp 1

Kode:
:#Enummerd kan t oek
Resultaot:

  1. Enummerd kan t oek (gebruuk : (dubbele punt) # (hekjen). De regel sprink oek nog in)

Kode mit vette stippen:
*n Onderwarp (n steerntjen veur de tekste)
* Nog n onderwarp (n steerntjen en n spasie)
**Je kunnen as t waore stippen binnen de stippen zetten (tweje steerns)
*** Dreje steerns!

Resultaot:

  • n Onderwarp (n steerntjen veur de tekste)
  • Nog n onderwarp (n steerntjen en n spasie)
    • Je kunnen as t waore stippen binnen de stippen zetten (tweje steerns)
      • Dreje steerns!

* Eerste punt
*# Subpunt 1
*# Subpunt 2
*#* Subsubpunt 2a
::: volgende alinea in subsubpunt 2a

Resultaot:

  • Eerste punt
    1. Subpunt 1
    2. Subpunt 2
      • Subsubpunt 2a
volgende alinea in subsubpunt 2a


;Ensyklopedie : händig naoslagwark
;Openbron : n projektmaotige maniere van warken waorbie iederene veraanderingen an mag brengen in t projekt
;Wikipedie : n openbronensyklopedie

Resultaot:

Ensyklopedie
händig naoslagwark
Openbron
n projektmaotige maniere van warken waorbie iederene veraanderingen an mag brengen in t projekt
Wikipedie
n openbronensyklopedie

Horizontale strepen[bewark | bronkode bewarken]

Je kunnen n horizontale strepe trekken deur vier of meer scheidingsstreepjes horizontaal achter mekaar te tikken: ---- en dan krie'j dus n strepe:


Wiki en HTML[bewark | bronkode bewarken]

Je kunnen oek (de meeste) HTML-kodes gebruken. Mer as der oek n meugelikheid in Wiki is, he'w dat liever.

A'j willen dat Wiki-syntaxis of HTML-opdrachten niet zo elezen wörden, gebruuk dan <nowiki>. Bekiek de bewarkingszied van disse zied veur veurbeelden.

Spesiale tekens[bewark | bronkode bewarken]

Misschien mu'j vake gebruukmaken van spesiale tekens, zo as disse: ö À α
Je kunnen superskript en subskript toepassen en je kunnen t lettertype anpassen in grootte of kleur!

  • f(x) = a0 + a1x1 + a2x22 + a3x33
  • f(x) = a0 + a1x1 + a2x22 + a3x33

A'j de bezeuker van n zekere zied deursturen willen naor n aandere zied (naor n zied mit n betere titel bieveurbeeld), dan ku'j daorveur de opdracht #DEURVERWIEZING [[nieje ziednaam]] intikken op de bovenste regel van t bewarkingsveld.

In de zaandkule ku'j al disse dingen oefenen! Mer je kunnen vanzelf oek mitene an de slag gaon!

Inhoudsopgave[bewark | bronkode bewarken]

Zo as bovenan op disse zied te zien is, verschient de inhoudsopgave vanzelf as t artikel meer as dree koppen hef, behalven a'j t uutezet hebben in joew veurkeuren. De inhoudsopgave kan uutezet wörden deur bovenin t artikel __NOTOC__ neer te zetten.

Oek ku'j dan de verschillende onderdelen van n artikel ampart bewarken, deur naost n koptekste op de verwiezing "bewarken" te klikken. Dit kan uutezet wörden deur de opdracht __NOEDITSECTION__.

Kategorieën[bewark | bronkode bewarken]

Op de meeste ziejen zie'j onderan n verwiezing naor kategorieën. Dit betekent dat de zied op een of meerdere liesten mit ziejen over vergeliekbaore onderwarpen steet.

Ondertekening of haandtekening[bewark | bronkode bewarken]

A'j onderan n tekste dree golfstreepjes (~~~) zetten, wörden t vanzelf vervöngen deur joew gebrukersnaam, mit n verwiezing naor joew gebrukerszied. A'j vier golfstreepjes gebruken (~~~~), dan wörden oek de daotum en tied derbie ezet.

Deur vuuf golfstreepjes te gebruken verschient allinnig de daotum mit de tied, as volgt: 19:39, 18 jan 2007 (CET)

Ondertekeningen maggen niet gebruukt wörden op artikelziejen, dit is te zien in de geschiedenisse.