Harry Potter (personage)

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy
(döärstüürd vanaf "Harry Potter")
De acteur dee Harry Potter speult

Harry James Potter of kortweg Harry Potter (31 juli 1980) is een fictief persoon, de heufdpersoon in de zeuvendelige gelieknamige boekenserie van de Britse schriefster Joanne Rowling.

As baby (1980-1981)[bewark | bronkode bewarken]

Harry is 't kiend van James Potter, een volbloed tovenaor, en Lily Potter, een heks mit Dreuzelouwers. James en Lily warren allebei etalenteerde tovenaors en warren tegenstanders van de duustere tovenaor Heer Voldemort. Op een kouwe, natte avend in 1980 veurspelde de Zieneres Sybilla Zwamdrift dat d'r an 't einde van de zeuvende maond iemand geboren zou worren die de macht het um de Heer van 't Duuster te overwinnen. Op 31 juli 1980 worde Harry Potter, 't einige kiend van James en Lily, geboren. De profetie van Zwamdrift bleek betrekking te hen op Harry. Terwiel Zwamdrift disse veurspelling dee worde ze echter of-eluusterd deur Severus Sneep, die toe nog een Dooddoener was, die de infermaotie deurspeulde an zien meester, Voldemort. Vanof dat mement wou Voldemort Harry en James dooien. Volgens Voldemort had Lily niet krek hoeven doodgaon; waorum niet is onbekend. Sneep, die hum bekeerd had, gaf dit echter deur an Albus Perkamentus, die extra beschaarming veur James en Lily regelde. Dat helpte alleen niet, umdat Peter Pippeling, een veurmaolige femilievriend, hullie woenplaots verraoien had an Heer Voldemort, die daornaor naor 't huus van James en Lily gung. Eerst vermoordden ie James, daornaor beud ie Lily de meugelijkheid um te blieven leven. Ze keus der echter veur um d'r eigen leven op te offeren veur Harry, die daordeur tot an vandaag starke vorm van liefde in hum het. Vervolgens prebeerde Voldemort oek de éénjaorige Harry te vermoorden, mar wonderlijk genog ketste die vleuk of op zien veurheufd (daorbie een bliksemschichtvormig litteken achterlaotend), terug naor Voldemort. Voldemort sturf niet deur die vleuk mar worde ereduceerd tot "minder dan een geest". Deurdat Harry as éénjaorige an Voldemorts vleuk des doods is ontkommen, worde hie as een grote held binnen de tovenaorsgemeenschap beschouwd (ze neumen hum dan oek wel de jongen die bleef leven). Bie de mislukte vleuk het Voldemort overigens per ongeluk een paor krachten van zien eigen (waoroender 't talent um mit slangen te praoten, Sisselspraak) in Harry over-eplaotst. Volgens de profetie van Zwamdrift het Voldemort Harry as zien gelieke an-emarkt, en zo Harry an-ewezen as zien meest gevaorlijke vieaand.

Tot zien elfde verjaordag (1981-1991)[bewark | bronkode bewarken]

Umdat zien ouwers overlejen warren kwam Harry te woenen bie zien noom en meu, de Duffelingen. Petunia Duffeling is de zus van Lily Potter. Mar de Duffelingen bin niet-magisch en bin oek fel tegen de toverkunst ekant. Ze hen Harry dan oek nooit verteld over 't bestaon van toverkunst en hen hum altied veur-eleugen over de waore identiteit van zien ouwers. Ze hen altied een hekel an Harry ehad en hen eprebeerd de magie uut hum te slaon, mar dat lukte ze niet. Een veurbeeld dat laot zien hoe aarg de Duffelingen Harry mishandelden, is het feit dat ze hum tot an zien elfde verjaordag in een bezemkast oender de trap leuten slapen. Op Harry's elfde verjaordag kwam der echter een reus van een keerl, Rubeus Hagrid, mit de boodschap dat Harry een tovenaor was. Veirder vertelde Hagrid hum de waorheid over zien ouwers en hie deelden hum mee, dat hie niet naor een gewone middelbaore school gaon zou, mar naor Zweinsteins Hogeschool veur Hekserie en Hokus-Pokus.

Vanof september 1991[bewark | bronkode bewarken]

Een maond naodat Harry samen mit Hagrid zien schoolspullen ekocht had op de Wegisweg, vertrök hie mit de Zweinsteinexpres naor zien nieje school. An boord maakten hie kennis mit Ron Wemel en Hermelien Griffel, die zien beste vrienden worren zouwen. Op Zweinstein zat Harry in zien eerste jaor op oengeveer 'tzelfde nivo as de are leerlingen. Op Zweinstein bliekt eens te meer hoe beroemd Harry is. Hie wort regelmaotig nao-ewezen en in 't tweede boek herinneren medeleerling Kasper Krauwel en prefessor Gladianus Smalhart hum de heeltied an zien beroemdheid. Mar Harry vient 't heul niet prettig dat hie zo bekend is en zou mar wat greig van zien litteken (de fysieke herinnering an de gebeurtenis die hum zien faam bezurgd het) of willen wezen. Vanof 't daarde boek begint Harry's karakter te veranderen. Dat is deels toe te schrieven an de puberteit, mar deels oek an 't feit dat Harry steeds meer leert over zien verlejen en dat van zien ouwers en op disse menier econfronteerd wort mit 't slechte in de mins. Op partie mementen neemt kwaodheid dan oek de overhand in Harry's persoonlijkheid. Dat gebeurt bieveurbeeld as hie econfronteerd wort mit Sirius Zwarts, de keerl die hie (overigens oenterecht) verantwoordelijk stelt veur 't verraod en daormee de dood van zien ouwers. Een meurdlustige emotie maakte zich op dat mement van hum meester. In 't vierde boek weigerden ie halsstarrig zien excuses an te biejen tiejens een ruzie mit zien beste vriend Ron en in het vuufde boek begun ie bie 't minste of geringste te schrouwen tegen zien vrienden as hie 't geveul had dat zie hum niet begrepen. Naormaote Harry echter meer begint te begriepen in wat veur duustere tiejen de tovenaorswereld (mit de terreurdaoien van Heer Voldemort) en humzelf (as an-ewezen persoon um Voldemort uut te schakelen, waorbie soms offers neudig bin) verkeren, liekt zien karakter hum te ontwikkelen tot dat van iemand die goed mit zien lot um kan gaon. Zelfs oender 't persoonlijk verlies van een dierbaore in 1996 blieft Harry, zeker naor een paor weken, beheurlijk kuum. Op de mementen dat Harry, as hie iets ontdekt over daoien van bepaolde zwarte magiërs, weer keihard econfronteerd wort mit de schimmige kant van de mins, kan dat bie hum nog wel tot onbegrip en kwaodheid liejen. Meschien leit daorin juust wel zien grote kracht. Deur zien netuurlijke neiging naor 't goeie zal hie nooit verleid worren deur 't veuruutzicht van macht (zoas hie 't zellef ezeid het: "Ik loop nooit over naor de Duustere Kant! Nooit!") zodat hie in staot zal wezen um de meuilijke taok, die krek hie zal motten uutvoeren (namelijk 't uutschakelen van Voldemort) tot een goed eind te brengen.

Dit artikel is eskreaven in et westveluwske dialekt van Putten.