Fats Domino
Fats Domino (New Orleans, 26 februari 1928 – Harvey, 24 oktober 2017), was n Amerikoanse rhythm-and-blueszanger en pianist. Hai was ain van de pioniers in de rock and roll en in de joaren 1950 en '60 de bestverkopende Afro-Amerikoanse muzikant.
Leven
[bewark | bronkode bewarken]Fats Domino is geboren en opgruid as Antoine Dominique Domino Jr. in New Orleans, Louisiana. Hai was de jongste van aacht kinder oet t gezin van Antoine Caliste Domino (1879–1964) en Marie-Donatille Gros (1886–1971). De femilie Domino was van Fraans-creoolse òfkomst en heur moudertoal was Louisiana-creools. Voader Domino was vioulspeulder.
Antoine Dominique was traauwd mit Rosemary van 1947 tot heur overlieden in 2008. Zai haren aacht kinder. Hai bleef mit zien gezin wonen in zien olle buurt Lower Ninth Ward, tot noa orkoan Katrina in 2005. Dou was Fats even vermist, tot zien dochter hom herkìnde op foto's van geëvacueerden. Bie de ramp roakte hai zien golden ploaten kwiet. Van de ploatenmoatschoppij kreeg hai hierveur reproduksies weer. Noa Katrina verhoesde hai noar n boetenwiek van New Orleans.
Op 24 oktober 2017 is Domino op 89-joarege leeftied oet tied kommen.
Loopboan
[bewark | bronkode bewarken]Aanbegun
[bewark | bronkode bewarken]Om en bie 1938 leerde Antoine pioanospeulen van zien zwoager, jazzgitoarist Harrison Verrett. Dou hai vattien joar was, speulde hai al in bars in New Orleans.
Vrouge joaren (1947-'48)
[bewark | bronkode bewarken]In 1947 wer Billy Diamond, n bandlaaider oet New Orleans, vroagd om de jonge pianist te zain optreden bie n buurtbarbecue. Diamond von hom zo goud speulen dat e hom vroagd het om bie de band The Solid Senders te kommen, woar Domino $3 per week verdainde mit pioanospeulen. Diamond gaf hom de bienoam Fats, omreden Domino hom herinnern dee aan de vernuimde pianisten Fats Waller en Fats Pichon, mor ook om zien dikke eetlust.
Imperial Records (1949–'62)
[bewark | bronkode bewarken]Domino kreeg in 1949 n kontrakt bie Imperial Records. Hai kreeg royalties betoald op boases van verkopen in stee van n honoroarium veur elk laid. Mit producer Dave Bartholomew schreef hai The Fat Man, n òfgezwakte versie van n laid over drugsversloafden, de Junkers Blues; van dizze ploats wazzen in 1951 n miljoun stuks verkocht. Mit n rollende pioano en Domino dij wah-wah-geluden zingt tegen n staarke backbeat, wordt The Fat Man in t algemain zain as eerste rock-and-roll-ploat dij in zukse aantallen verkocht is. In 2015 is t nummer opnomen in de Grammy Hall of Fame.
Mit Ain't That a Shame kwam Domino in 1955 veur t eerst in de hitliesten in de mainstream popmeziek. t Nummer kwam op 14 binnen in de Billboard Hot 100 en hoalde n Top 10-ploats as hoogste noteren. Oetìndelk het hai 37 singles in de top 40 had, mor gainent doarvan op nummer 1.
Domino zien debuutalbum Carry On Rockin, mit doarop verschaaiden hits en nummers dij nait as singles oetbrocht waren, verscheen in november 1955 en wer in 1956 vernijs oetbrocht as Rock and Rollin' with Fats Domino. De heroetgoave hoalde nummer 17 in de Billboard Pop Albums-hitliest.
In 1956 nam hai zien grootste hit op mit Blueberry Hill. t Laid oet 1940 van Vincent Rose, Al Lewis and Larry Stock (eerder al opnomen deur o.m. Gene Autry en Louis Armstrong) ston twij weken op de twijde ploats in de Billboard Juke Box-hitliest en elf weken op nummer ain in de R&B-hitliest. In 1956 en '57 wer t laid wereldwied meer as vief miljoun moal verkocht. Doarnoa is t nummer deur nog verschaaiden artiesten opnomen, o.m. deur Elvis Presley, Little Richard en Led Zeppelin.
Tussen 1956 en 1959 volgde nog n riege hitsingles in de Billboard Hot 100, woaronder When My Dreamboat Comes Home (nr. 14), I'm Walkin' (nr. 4), Valley of Tears (nr. 8), It's You I Love (nr. 6), Whole Lotta Loving (nr. 6), I Want to Walk You Home (r. 8) en Be My Guest (nr. 8).
Begun 1963 wer Imperial Records verkocht. Dou vertrok Domino bie de moatschoppij woar hai 60 singles veur opnam. Mit 40 Imperial-songs kwam hai in de top 10 van de Billboard R&B-hitliest en mit 11 nummers in de top 10 van de Pop-liest.
Noa t vertrek bie Imperial (1963-joaren 1970)
[bewark | bronkode bewarken]In 1963 ging Domino noar ABC-Paramount Records, dij bepoalden dat hai zien ploaten opnam in Nashville, Tennesse in stee van New Orleans. Hai kreeg n nije producer (Felton Jarvis) n nije arrangeur (Bill Justis) touwezen. Domino's laangdurege soamenwaarken mit Dave Bartholomew, dij touzag op sikkom aal zien Imperial-hits, leek op zien ìnd. Jarvis and Justis veraanderden wat aan t Domino-geluud, benoam deur ondersteunen van countrypolitan-achtege koren aan de mainste opnoames tou te vougen. Elf singles werren oetbrocht veur ABC-Paramount, woarvan verschaaiden in de Top 100 kwamen, mor bloots Red Sails in the Sunset in 1963 de Top 40 hoalden. Mit de Britse invoasie in de popmeziek in 1964 veraanderde de smoak van t pebliek en was Domino zien sukses in d'hitliesten veurbie.
Ondanks t oetblieven van dat sukses ging Domino stoadeg deur mit opnemen tot om en bie 1970. Haalfweg 1965 ging hai over van ABC-Paramount noar Mercury Records, woar hai n live-album en twij singles òfleverde. Der waren plannen veur t oetbrengen van n studio-album, mor dij binnen stoakt dou bloots vaaier nummers opnomen waren.
Deur n overgang noar Broadmoor Records wer hai kört herainegd mit Dave Bartholomew. d'Opnoames doar waren mit soul-invlouden overgoten.
Noa Broadmoor ging Domino noar Reprise Records woar hai in 1968 n Top 100-single haar mit n oetvoeren van Lady Madonna van The Beatles. Om zien ploatenkontrakt noa te kommen, wer in 1971 n album in t boetenlaand oetbrocht.
Loatere loopboan (joaren 1980-2005)
[bewark | bronkode bewarken]In 1986 wer Domino as ain van d'eerste muzikanten opnomen in de Rock and Roll Hall of Fame. In 1987 is ook de Grammy Lifetime Achievement Award aan hom oetlangd, Zien leste album veur n groot label, Christmas is a Special Day, verscheen in 1993.
Fats Domino zien leste peblieke optreden was op 19 maai 2007, veur n oetverkochte zoal bie Tipitina's in New Orleans. t Konsert wer opnomen veur TV-oetzenden in 2008 as Fats Domino: Walkin' Back to New Orleans.t Was n benefietkonsert mit meerdere artiesten; Domino doneerd zien honoroarium veur t goie doul. In dat joar verscheen bie Vanguard Records t album Goin' Home: A Tribute to Fats Domino mit n riege van zien nummers oetvoerd deur o.m. John Lennon (opnoame oet 1975), Tom Petty, Elton John, Neil Young, Willie Nelson, e.v.a. Mit n dail van d'opbrengst wer orkoanschoade aan Domino zien oetgeverij optimmerd.
Ereliest
[bewark | bronkode bewarken]- 1986 Rock and Roll Hall of Fame
- 1987 Grammy Lifetime Achievement Award
- 1987 t nummer Blueberry Hill in de Grammy Hall of Fame
- 1995 Rhythm & Blues Foundation’s Ray Charles Lifetime Achievement Award
- 1998 National Medal of Arts
- 1998 Songwriters Hall of Fame
- 2004 Nummer 25 in de Rolling Stone-liest 100 Greatest Artists of All Time
- 2007 OffBeat Magazine's Lifetime Achievement Award
- 2007 Louisiana Music Hall of Fame
- 2007 Delta Music Museum Hall of Fame
- 2015 t nummer The Fat Man in de Grammy Hall of Fame
- 2016 Rhythm and Blues Music Hall of Fame