Balk (Frieslaand)

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy
Kaorte van Balk

Balk is een dörp in de Nederlaanse perveensie Frieslaand. Et beheurt tot de gemiente De Friese Meren, en was et heufdplak van de vroggere gemiente Gaasterlaand-Sloten (Gaasterlân-Sleat). Et het omdebi'j 3.350 inwoners.

Balk leit tussen Harich en Wiekel. Deur et dörp stroomt et reviertien de Luts. Et plakkien zol ontstaon wezen bi'j een balke over et reviertien; vandaor de naeme. Laeter wodde hier een brogge bouwd. Anvankelik heurde Balk bi'j Harich. In 1585 wodde et deur Spaanse soldaoten uut Grunnen plunderd. Balk wodde in de 18e ieuw welvaorend deur de botterhaandel, en in de 19e ieuw was et een zelsstaandig dörp wodden.

Balk kende vanoolds diverse geleufsgemienschoppen. Ien daorvan was de gemiente van de Mennonieten in Balk die slim streng in de leer was. In et midden van de 19e ieuw is een grote groep naor Amerike gaon om daor in de omkrieten van Goshen in de staot Indiana te gaon wonen. Een gevelstien in Balk herinnert nog an disse olde geleufsgemienschop.

Et dörp en et reviertien zollen de dichter Herman Gorter, wie-zien pake in de 19e ieuw deupsgezind predikant was in Balk, tot zien beroemde gedicht "Mei" inspireerd hebben. Daorin het Gorter et overigens niet over een dörp, mar over een stattien; en niet over een reviertien, mar over een waetergrachte:

Een nieuwe lente en een nieuw geluid
Ik wil dat dit lied klinkt als het gefluit
Dat ik vaak hoorde voor een zomernacht
In een oud stadje, langs de watergracht.

Ter herinnering staot an de Luts een staandbeeld van de dichter. Balk het veerder een historische dörpkoeme, mit een raodhuus uut 1615.

In Balk en omkrieten verschient een kraante; de Balkster Courant.

Uutgaonde verwiezing[bewark | bronkode bewarken]